کاندید اکادمیسین محمد اعظم سیستانی
کتاب «کشف الحال نادرخان بقلم اعلیحضرت امان الله خان وعلل دشمنی میان آن دوپادشاه»
بمناسبت ۶۴ مین سال درگذشت آن شاه تجدد طلب ازچاپ برآمد.
کتاب در دوفصل تالیف یافته است.فصل اول وقف اعلامیه شاه امان الله در رد اتهامات نادرشاه علیه آن شاه استقلال طلب ومتجدد شده است.فصل دوم وقف، چګونګی بقدرت رسیدن نادرشاه وعلل دشمنی او با شاه امان الله وانتقام کشی ازهوادار ساه امان الله گردیده است.
هرفصل حاوی یکصدصفحه است.
شدت عمل نادرشاه برهواداران اعلیحضرت امان الله خان منجر به عکس العمل امانیست ها شد ابتدا سردار محمدعزیزخان برادرنادرشاه توسط سیدکمال در آلمان بقتل رسید وبعد خود نادرشاه توسط عبدالخالق هزاره در میدان ارګ کابل کشته شد. شیوه تحقیق وشکنجه از عبدالخالق وخویشاوندانش توسط بازماندگان نادرشاه موبراندام راست میکند.داشتن این اثرویاخواندنش خالی ازدلچسپی نیست.
اکرم عثمان زیرعنوان «نادرشاه واقعاً کی بود؟» مینویسد:«نادرشاه از ظرفیت روانی وسیعی درتاثیرپذیری از فرزا وفرود حوادث برخوردار بود.اوناظری تیز بین وژرف اندیش مسایل داخلی وخارجی بود وبه صرافت نشان داد که شناگری ماهر درسمت موافق جریان آب است. بعید از احتمال نیست که او درمحاسبه دقیق نیروهای متعارض زمانش که در درون وحواشی مرزهای وطن ما فعال بودند،دریافته باشد که چشمش به شاهین ترازوباشد وهمیشه جانب پلۀ گران تر را بگیرد. دقیقاً نمیدانم که چنین خصیصۀ را چه باید نامید؟«پراگماتیزم یا اپورتنزم؟»
به هررنگ او در اتخاذتصامیم سیاسی خیلی کم اخلاق وعواطف انسانی را دخالت می داد و گاه تصمیم، به آسانی از مرزهای قول شرافتمندانه وسجایای متعارف عمومی می گذشت وبرسر همه پا می گذاشت. چنین روحیه ای یادآور توصیه های«ماکیاولی» درکتاب «شهریار» است. او در آن کتاب به شهریار یا فرمانروا توصیه می کند که به منظور رسیدن به هدف، پشت هیچ مرز ومانعی توقف نکند.البته موکداً باید خاطرنشان کردکه بین دورنمای هدف «ماکیاول» که چشمش به تاسیس جهان جدید بود و آرمانهای یک زمامدار ستمگرجامعه استبداد زدۀ زمینداری فرق فاحشی وجود دارد.» (اکرم عثمان، تاریخ افغانستان درصد سال اخیر، چاپ، سوئد،ص۱۸۳)
پایان۲۴/ ۴/ ۲۰۲۴
نوت:
کتاب را از کتابفروشی پرند واقع ده بوری کابل بدست آورده میتوانید.
تلیفون کتابفروشی:
0796623433
بالا
بازگشت