داکتر یارمحمد حیدرزاده
آینده انکشاف ولایت پنچشیر بعد از رویداد طبیعی آن
هدف انکشاف پنچشیر تاثیر قابل ملاحظه بلای زندگی
اهالی آن خواهد گذاشت ، بیش از 317000 هزار نفر در دامنه کوه های هندوکش یخچالی
و زیر حوض های یخبدان همین جا زندگی دارند . و از این یخچالها طبیعی 20 رود
فرعی پنچشیر به تغذیه شان استفاده می کنند
در صورت نا پدید شدن این یخچالها ی طبیعی این مجموعه بزرگ اهالی پنچشیر آسیب
پذیر می شوند. تغییرات اقلیمی باعث می شود که کشاورزی« زراعت ، باغداری و چاروا
داری » نیز همگی را با طبیعت از دست داده یا باروی حاصلات آن گاهش پیدا کند
باید خاطر نشان کرد که تحقیقاتی که در سطح جهان
صورت گرفته حاکی از آن است که دو درجه سانتی گراد افزایش در درجه حرارت زمین
عمل کرد گندم آبی را چیزی بین
۳۷
الی
۵۸
در صد کاهش می دهد
بنا بریان در صورتیکه منابع طبیعی سرزمین وقایه نگردد واز بین رفتن پوشش گیاهی
کوهستان باعث آب شدن یخچالها طبیعی در اثر گرامایش زمین ، بالا رفتن سطح آب
دریاها و قوع توفانه ها ، تخریب و رانش زمین های کشاورزی به عنوان مورادی از
تغییرات اقلیمی اعلان شده اند که می توانند بشیر را به دوران تازه ای از کشتار
بر اثر عوامل طبیعی وارد کنند
در افغانستان به منظور تهیه یک چار چوب قانونی
برای مواجهه با پدیده تغییر اقلیم روی دست در محلات آسیب پذیر گرفته نه شده
است. در حالیه انکشاف اقتصادی نیز رابط مستقیم با تغییرات اقلیم دارد
در صورتی که تاثیرات اقلیم را در پنچشیر متوقف
کرده باشیم، تطبیق اهداف انکشاف پایدار را در پنچشیر از منابع طبعی آن راه را
برای تغییر اقلیم هموار سازیم و با اقدامات عملی و فوری می توانیم پنچشیر را به
حوزه مقاوم مبدل کنیم.
1- رود خانه خروشان پنچشیر با 19 رود فرعی دیگر
که از دره های راست و چپ بدان میریزد موضوعی است که مطالعه آن از نقطه نظر
جغرافیه و منابع آب هر کدام آنها جهت عملی بودن پروژه چند هدف با ساخت کانال آب
راسانی برای کشاورزی و هم برای تولید برق اهمیت زیاد دارد.
این رود های فرعی پنچشیر بزرگترین فابریکه تولید
برق آبی افغانستان به لحاظ حفظ محیط زیست و جلوگیر از قطع درختان برای هزم سوخت
در منطقه یاری می رساند.
نیرو گاه های برق آبی ، انرژی مورد نیاز خود را
برای تولید برق از جریان آب رود خانه دره ها توسط کانال های انتقال آب جهت چر
خاندن پره های تور بین تامین می کنند.
2- احداث باغ ها در محیط پنچشیر : شرایط آب وهوا
و اقلیم انتخاب ساحه مناسب و نوع درست میوه برای تولید در احداث باغ میباشد.
بنا براین ساحات ولایت پنچشیر دارای آب و هوای خشک و نیمه خشک است، بطور مثال
حصه اول و دوم پنچشیر دارای آب وهوای کوهستانی زمستان شان خیلی سرد و از ما
عقرب تابه جوزا زیر برف می باشند.
محیط نمو نبات ورسیدن محصولات میوه آن وابسط به
درجه حرارت ، تابش آفتاب، وزیدن باد و هوای خشکی منطقه می باشد. درجه حرارت
بیشتر و کمتردر روند پندک، گلی کنی یا شکوفه، برگ وحتی میوه دهی نبات نقش اساسی
دارد. آب وهوای اکثر ساحات وادی های نواحی پنچشیردرشب و روز بین 25
تا 45 درجه سانتیگراد در فصل گرماه می رسد وبا
این نسبت وضیعت آب هوا پنچشیر برای باغداری خیلی مساعد است.
احداث باغ ها در محیط پنچشیر علاوه از نقش
اقتصادی درختان میوه دار آن به اهالی منطقه هم جلوگیر از هم پاشی محیط زیست در
نیجه ایجاد باغ ها است وجود درختان اقلیم را در منطقه نیز تنظیم می کنند.
3- ایجاد کارخانه آب میوه طبیعی بهبود بخشی باغداری که مهمترین شیوه امرار معیشت زندگی مردم \نچشیر میباشد . به این بابت باید ایجاد کردد پنچشیر در بین دوشاخ جنوبی هندوکش یخچالی واقع است، اگر بیشتر به آن نزدیک شویم تنوع وسعی از چشم انداز انواع درختان میوه دار نظیر زردآلو ، آلو ، گیلاس ، آلوبالو ، سیب ، شفتالو ، ناک ، انار ، انواع انگور ، انواع توت ، چارمغز و بادم دامنه کوه وادی های آن با پوشش انبوه را مشاهده می کنید.
4- ایجاد پروژه غژ گاه پرور در کوه های پنچشیر : در ارتفاع 5 هزار تا 6 هزار متری کوه های پنچشیر یخچالی است وتنها در 4 هزار متر آن فقد علف خوش خوار و بته های الپی بمشاهده می رسد و دیگر چیزی از نباتات دیده نمی شود. وضع طبیعی اراضی 4 تا 5 هزار متری کوه های پنچشیر برای پرورش و تکثیر غژگاو از هر لحاظ مناسب است. بخاطریکه در زمستان تدارک علف برای غژ گاه ها نمی بی نید. غژ گاو عادت دارد که علف را برای تغذیه خود از زیز برف در زمستان بیرون می کند.
5- ایجاد سنا توریم ها « یکی تاسیسات صحت عامه
است » اغلب در مکان قررا می گیرد که در آن شرایط آب و هوایی محیط آن چشم انداز
زیبا داشته باشد بنا می نمایند و همچنین برای ارتقاء بهبودی بیماری هوایی مطلوب
وآب تازه روان در نظر گرفته شده است. در دره ها دامنه های زیبا پنچشیر محلات
زیبا برای بنا سناتوریم موجود است به نام موسسات صحی یا طب معالجوی « سل ریوی
،اضطراب ، افسردگی و امراض روانی » فعالیت نماید.
در کشورسوئیس سناتوریم ها ، بخش خصوصی تبدیل به
یک صنعت عمده شد و بیماران از سراسر اروپا آمده در مان می کردند.
6- فراز کوه های پنچشیر جاذبه های ارزشمندی فراوان دیدنی دارد ، بنام حوض لالان ، حوض میم خان ، حوض در خنچ و حوض آب گرم سژاب . این حوض های فراز کوهی و دره های شاداب پنچشیر با نزدیک که به کابل دارد و با هم زیبایی هایی که در خود جمع کرده بلا شبهه بهشت زمین است و می توان به عنموان مقصدی مناسب برای سفر و پیاده گردی فرهنگ و توریست در نظر گرفت.
هموطنان این رساله اندیشه مسلکی من در مورد آینده انکشاف ولایت پنچشیر است اگر
قابل نقد است نقد کننید به نظریات تک تک شما آگاهان قلم بدست برای رفع پیشگیر
رویدادهای طبیعی این ولایت حادث خیز طبیعی خواهشمندم در پای این مضمون تبصره
سومند کنید تا یک طرح جامع برای مدیریت سیلاب ها آن و آینده انکشاف ولایت
پنچشیر که حکومت توجه لازم به دست گیرد داشته باشیم و قایا قبل از وقع این
سرزمین زیبا جلوگیر تام تما نماید.
داکتر یارمحمد « حیدر زاده »
داکتر علوم در بخش محیط زیست سویدن
بالا
بازگشت