احمد سعیدی
پاکستان از ما چه میخواهند
به تازه گی عمران خان کرکت باز دیروز و نخست وزیر امروز پاکستان گفته است بزودی افغانستان دارای حکومت خوب و همه شمول خواهد شد از گفته های نخست وزیر آن کشور چنین استنباط میشود که پاکستانی ها تا هنوز دست از مداخله در امور ما بر نداشته و میخواهند مانند دهه هفتاد در گورنرحوض پشاور حکومت بسازند و ما را تعین سرنوشت کنند.
همین عمران خان، بتاریخ 24 حوت 1397 در جمعی از مردم در منطقه قبایلی باجور در نزدیکی مرز با افغانستان گفته است که روند کنونی صلح طالبان با امریکا به ثبات، بهبود تجارت و رفاه اقتصادی در منطقه منجر میشود. وی با اشاره به دور اخیر مذاکرات بین امریکا و گروه طالبان گفته است که صلح "به زودی" در افغانستان برقرار می‌گردد
همبن عمران خان گستاخانه و بی شر مانه حتی از تشکیل یک حکومت جدید در افغانستان نیز خبر داده است .
نخست وزیر پاکستان از آنچه که در مذاکرات بین آقای زلمی خلیلزاد نماینده خاص
امریکا و طالبان در قطر گذشته است دیده میشود که آگاهی کامل دارد و خیلی راضی
هم بنظر می رسد اما متاسفانه مردم و حکومت افغانستان که طرف اصلی قضیه اند از
جزئیات مذاکرات بین نماینده امریکا و طالبان کوچکترین اطلاعی ندارد.
من در مورد ایجاد حکومت خوب یا بد که در افغانستان تشکیل میشود یا نمیشود حرفی
ندارم اما از سخنان بی شرمانه و مداخله گرانه نخست وزیر پاکستان که عوض مردم
افغانستان او برای ما حکومت میسازد خیلی متاسفم، گرچه
در گذشته نيز روابط کابل و اسلام آباد حسنه نبوده است، اما بعد از ايجاد حکومت
وحدت ملي بخصوص در ماه های اخیر نسبت به گذشته، اين روابط زيادتر تيره و تار
شده است مذاکرات نماینده خاص امریکا و طالبان پشت در های بسته آن هم بدون
نماینده گان حکومت وحدت ملی و مردم افغانستان که گفته میشود به سفارش مقامات
پاکستانی صورت گرفته آن کشور را گستاخ تر و خیره سرانه تر ساخته است. حالا نخست
وزیر پاکستان از انتصاب یا انتخاب حکومت در افغانستان صحبت میکند غروري که
مقامات پاکستاني را مغرور تر ساخته از آنجا سر چشمه مي‌گيرد که آنها میدانند
هرگونه روند صلح در افغانستان بین طالبان و امریکا که به آن توافق صورت گیرد
بدون شک عوض منافع مردم افغانستان به نفع پاکستان از طرف گروه طالبان توجه
بیشتری خواهد شد پاکستانی ها شناخت که از طالبان دارند میدانند این گروه منافع
پاکستان را نسبت به منافع ملی افغانستان از هر نگاه مقدم می شمارند.
از سوي ديگر، ترديدي وجود ندارد که پاکستان از زمان ايجادش تا کنون در افغانستان منافع عميق استراتیژی داشته و هنوز آن منافع را دنبال مي‌کند. پاکستان بار بار مستقیم و غیر مستقیم با امریکایی ها گفته است که ناديده گرفتن آن کشور در سرنوشت جنگ و صلح افغانستان آن هم که گروه طالبان یک طرف قضیه باشند بدون با در نظر گرفتن اهداف پاکستان هرگز به ثمر نمی رسد حتی پاکستانی تهدید کرده اند اگر خط درشت سیاست امریکا منافع پاکستان را ضمانت نکند همه گفتگو ها با طالبان عوض آرامش در قضایای افغانستان بلکه باعث بي‌ثباتي افغانستان و منطقه مي‌گردد، تنها در حال حاضر، پاکستان طی اضافه تر از شش دهه این کشور با مردم افغانستان سیاست های خصمانه ای را دنبال کرده است بهانه دیگر مداخله پاکستان در امور افغانستان به گفته آنها نقش فعال هند در افغانستان است اما به عقیده من بد بيني پاکستان در مورد حضور و نقش هند در افغانستان خيلي اغراق‌آميز است، گرچه افغانستان بار بار پيشنهاد نموده است بخاطر باثبات سازي افغانستان فرصتي ايجاد شود که بر اثر آن روابط دو جانبه هند و پاکستان بهبود يابد، افغانستان در اين مورد آماده همکاري بوده اما نبود عدم اعتماد بين اين دو کشور، هند و پاکستان آنقدر عميق است که به آساني نمي‌توان از کنار آن گذشت‌منافع اقتصادي پاکستان در افغانستان به خوبي قابل استدلال است. در سال‌هاي اخير منابع انرژي فراوان و عمدتاً دست‌نخورده در آسياي ميانه، رقابتي را ميان قدرت‌هاي بزرگ براي خطوط لوله گاز و نفت در داخل و بيرون منطقه به ميان آورده است. دنبال کردن منافع اقتصادی این کشور ها نیز مشکلات فروانی را برای کشور ما ایجاد کرده است.
مشکل دیگر افغانستان و پاکستان خط فرضی ديورند است که کابل و اسلام‌آباد را از هم جدا مي‌کند. در حالي که پاکستان خط ديورند را به‌عنوان مرز مشروع غربي خود به رسميت شناخته و از دو سال بدینسو در آن خط فرضی حصار کشی نیز نموده است اما مقامات عالي رتبه افغانستان تا هنوز بطور رسمی اظهار نظر نمی نماید.
متاسفانه مداخلات پاکستان در امور افغانستان اظهر من الشمس است زیاد تر تیره گی اين روابط به طور مشخص بخاطر موجوديت مخالفين مسلح در دو طرف خط ديورند و ادامه جنگ نیابتی از طرف پاکستان علیه مردم افغانستان است نه تنها افغانستان؛ بل تمام کشور ها و شخصيت هاي آگاه مي‌دانند که پاکستان از يک سو شامل ايتلاف جهاني به رهبري امريکا عليه تروريزم گفته مي شود و از سوي ديگر، آن کشور هميشه تلاش نموده تا با حمايت کردن مخالفين مسلح، اهداف خصمانه خود را در افغانستان دنبال کند.
از سوي ديگر، از سياست دوگانه و مغرضانه پاکستان هيچ کس نمي‌تواند انکار نمايد، به باور من با در نظرداشت همه مداخلات، آنچه که پاکستان انجام داده، ريشه منطقه اي نیز داشته و پاکستان بيشتر از همه دربرابر افغانستان، سياست منفي و مداخله گرانه را دنبال کرده است، مشکلاتي را که در دهه هاي اخير با پاکستان داشتيم، از منطقه برخاسته بود يا از طرف منطقه بالاي ما تحميل شده بود و يا هم ابعاد منطقوي داشت. يگانه کشوري که زيادتر سياست خارجي اش عليه افغانستان منفي و مغرضانه بوده است متأسفانه همين پاکستان است .اما سوال اينجاست که پاکستان براي چه هدفي مداخله در امور افغانستان را دامه مي‌دهد بعضي ها به اين باور اند که نزديک شدن روابط افغانستان و هندوستان يکي از نگراني هاي پاکستان مي باشد، اما با آن‌هم حکومت قبلي و فعلي افغانستان بارها گفته اند که روابط افغانستان با امريکا و کشور هاي ديگر جهان به شمول هندوستان به ضرر کدام کشور همسايه ومنطقه نخواهد بود .
با در نظرداشت روابط بحراني ميان هر دو کشور، مردم عام و کارشناسان مي گويند، اکنون بايد پاکستان به مداخله هايش در افغانستان خاتمه داده و بخاطر تأمين صلح در اين کشور، همکاري صادقانه کند.
به عقيدة من تنها راه رسيدن به اين هدف فشارآوردن کشورهاي پرنفوذ مانند امريکا چين،ترکيه و عربستان سعودي بالاي پاکستان مي باشد که متاسفانه تا کنون در این راه گام های عملی برداشته نشده و ادامه سياست هاي کهنه در قبال پاکستان نتيجه ای نداشته و ندارد. چه خوب است که پاکستان و افغانستان هر دو خواست‌هاي‌شان را از یکدیگر به صورت روشن مطرح نمايند.
خواست های افغانستان معلوم است حکومت افغانستان در گذشته و حال بخاطر تأمين صلح و متوقف ساختن جنگ نیابتی علیه کشور خود تلاش کرده است تا همکاري هاي پاکستان را جلب نمايد ولي اين همه تلاش ها بي نتيجه بوده است.
بزودی امید نمیرود که ما بتوانیم پاکستان را مجبور سازیم تا سياست مداخله گرانه اش را به سياست همکاري و همگرایی با ما مبدل سازد چون
پاکستان حالا توپ را در میدان گروه طالبان میبیند اطمینان و باور دارد که طالبان نسبت به افغانستان زیادتر حافظ منافع ملی پاکستان اند در چنین وضعیتی امید نمی رود که ما بزودی صاحب صلحی شویم که استقلال آزادی و عزت مردم و وطن ما در آن متبلور باشد.
بالا
بازگشت