حميد برنا
طنز و روشنگری
آغاز نشرات اکتوبر 2006
پيوست به گذشته
مناظرهء
کاکه تيغون وکاکه نقره
بخش هفدهم
سال دومجمعه هژدهم اپريل 2008 هوا به تدريج گرم شده ولی ريزش باران سبب شده است تا هردو دوست در خانهء کاکه تيغون يکجا شده، بعد از صرف طعام دست پز کاکه تيغون، شلغم چلـــــو با آخرين توته های گوشت قاق، ريختاندن چای در پياله ها، به مناظره می نشينند.
کاکه تيغون: کاکه نقره جان اگه همی گوشت قاغه باز ده وطن زير صنــــــدلی بخوريم، دگه آرزوی مه ختم ميشه.
کاکه نقره: کاکه جان ازی گپ مالوم ميشه که عمر دراز ميخايی، بگفته دانشمندا: "اين خيـــــــال است ومحال است وجنون".
کاکه تيغون: کاکه نقره جان، حال ما دگه خيـــــال باف وديوانام شديم، خيراس کاکه جان، هر چه ميگی بگو، امّا خبرای وطنه ده ای چند روز ده همـــو راديوگگ چينايی که اَين ده سال پيش خريده بودم وده زير خانه بود وحال کشيدمش وپاک کده وبطری انداختم، وحالی کار ميته ، شنيدم.
کاکه نقره: حال بگو خبرا ره چه شنيدی کاکه جان؟
کاکه تيغون: بلی از روز يکشنبه 30 مارچ تقريبن هر روز شنيدم، ده همـــــــــو روز BBC گفت: که هزاره ها، بخاطر رفتن کوچی ها به هزاره جات، راه پيمايی کدن وگفتن که بايد حکومت ازيا جلوگيری کنه، که علفچرای ما بری خود ما باشه، البته ای کار خوب اس که حکومت ده ای مورد تدابير بگيره، امّا پيش از حل ای مشکل ده اثر تحريکات عناصر بيرونی ای قضيه به پارلمـــــان راه يافته ويک عده وکيلا به همی ارتباط دست به اعتصاب زده واز يک جدل لفظی جنجـــــــــال جور کدن، اما خوشبختانه کميسيونی فعال شده ممکن قضيه شرم گين مخالفتهای قومی ولسانی ره ده اونجه حل کنه.
- ده حمله طالبا ده زابل 8 طالب و7 غير نظامی کشته شده، اينا بر کاروان موترا حمـــــــــله کده بودن، که عسکرای حکومتی وناتو اوناره کشتن.
- ده 31 مارچ 2 انگليسی ده هلمند کشته و4 هالندی ده ارزگان زخم برداشته وتعــــــــداد زيادی مردم بيگناه وطالبام کشته شدن.
- پنجشنبه 2 اپريل جلسه ناتو بری اوغانستان ده بخارست ده يک قصری که 1500 سالون داره وباد از پنتاگون بزرگترين قصر ده دنياس، جورشد و26 کشور جهان شرکت کدن، 3500 نامه نگار آمده بود، چند عضو جديد گرفتن و سرکوزی رئيس جمهـــور فرانسه گفت: 700 عسکر دگام ده اوغانستان روان ميکنه، کشورای نو عضــــــــو ناتو، گرجستان، اوکراين، کروشيـــــا ومقدونيه استن، که هنوز عضويت شان معلق اس، جلسه ده جمعه 4 اپريل ختم شد، سر ازی که ده مورد اوغانستان فيصله های چندين فقره يی داشت وگفتن که بری آرامی وطن ما ده ها هزار عسکر روان ميکنن ولی چون ده گپا صداقت نيس ،چنـــــدان اميدوار کننده به نظر نمی رسه.
- با ايکه مهلت وزارت اطلاعات وفرهنگ بخاطر قطع پخش برخی سريال های تلويزيونی پايان يافته، امّا مسوؤلان تلويزيونای خصوصی با استفاده از آزادی مطبوعات خوده به اجرای ای دستور مکلف نمی دانن.
- دومين کارخانه ذوب آهن ده شمال افغانستان زير کار گرفته شده که ده 24 ساعت دوصد تن آهنه ذوب ميکنه ويک کار نيک اس.
- عمليات جمع کدن موانع امنيتی ده جاده هـــای کابل نظر به پيشنهاد ولسی جرگه شروع شده، گرچه سه سال پيشام حامدکرزی ده ای باره امر کده بود، اما ده اثر مخالفت خارجی ها توقف وماتل ( معطل) شده، حال حتمن وضع تغير خات کده باشه.
- در خاست وزير خارجه کانادا بخاطر برطرفی والی کندهـــار هم پذيرفته نشد وکانادا گپ خوده پس گرفت، به نظر ميرسه که آغای کرزی از چندی به ای طرف به مشوره های دوستان خود ده مورد عزل ونصب مقــــــــام های حکومتی کم لطفی ميکنه وشايد دليلش نزديکی انتخابات رياست جمهوری باشه که اداره ره ملی تر از گذشته نشان بته .
- ده بی بی سی گفته شده که ده طول سال گذشته 900 پوليس و100 انگليس گشته شده، اگه هر پوليس وانگليس 10 طالب وتروريست کشته باشن عَين 10000 تروريست از بين رفته، بخدا مالوم کاکه جان؟
- ملا اسماعيل يک فرمانده طالبا ده پاکستان کشته وملا تور جان يک فرمانده طالبا ده ارزگان دستگيرشده واز طرفی هم مذاکرات جبهه متحد ملی وکميسون صلح با نماينده های طالبا دوام داره!
- چند سازمان فعال دفاع از حقوق زنان موضوع آزار جنسی اطفال ره بد گفته واز دولت خاستن تا ده مورد رسيده گی کنه.
- ده يک حمله انتحاری ده بازار سر بسته زرنج مرکز ولايت نيمــــــروز 27 نفر کشته و41 نفر زخمی شده وگفته ميشه که ده ای حمله بری اولين بار يک نفر تروريست نی بلکه چنـــــد نفر اونا شريک بودن.
- هجوم ملخ ها ده شش ولسوالی ولايت هرات هنوز دفع نشده ومردمه سخت پريشان ومتضرر ساخته اس.
- سازمان ملل متحد از پاکستان خاسته اس تا بيش از 2 مليون مهـــــاجر افغان ره تا پايان سال آينده به افغانستان جبری روان نکنه.
- ودگه برنامه گزارش دهی يا حسابدهی سال 1386 حکومت به ملت اس که هنوز دوام داره.
کاکه نقره جان دگه خبرا زيات اس امّا مه فشرده چند خبر جالبه بريت گفتــــــم ، مگم چيز دگه ره ازيت پرسان ميکنم، ده اوغانستان باز همی چـــــــادری، وام به شکل ايرانی وپاکستانی اش رواج يافته، نمی فامم ای چی وخت ده وطن ما آمده، کی آوردش؟
کاکه نقره: کاکه جان تشکر که امروز خبرا ره بری مه گفتی، امّا ده مورد چادری بسيا کسا نوشته يک کتاب بنام " تاريخ مختصر چادری" زير عنوان ( چهره ها ونوشته ها) هم تحرير يافته ويک خانم بنام عارفه بهارت اوره ترجمه کده مه چند سطرش بريت ميخانم :
تاريخ مختصر چادری
" به عموم هموطنان ما بخصوص آنعده افرادی که به کشورهـــــای اسلامی چون مصر، عراق عربستان سعودی وساير کشور ها سفرهای داشته اند، مبرهن است که در اين کشور هــــــــا ابداً نشانی از چادری ديده نميشود وحتی ايران وکشورهای آسيای ميانه نيز شامل اين عده کشور ها اند. اصولاً چادری لباس اسلامی شمرده نشده، بلکه لباس مخصوص ومروج اهل هنود بود که در عصر امير دوست محمد خـــان برای نخستين بار در مراد خانی کابل مروج گرديد، چنانچه يعقوب عليخان در جلد دوّم کتاب پادشاهان متأخر افغانستان می نويسد:
" سردار شريف خان پسر امير دوست محمد خان زنی را در بازار بر خلاف رسم ( ناموس داری) بديد که قدم می زند امر کرد تا زن را در جوالی انداخته چوب زنند تا بميرد"
بعد ازين (واقعهء نا بخردانه) رسماً برکابليان بقره (برقع)* يا چادری که قبلاً از طرف انگليسها سازماندهی گرديده بود تحميل گرديد.
مبرهن است هنگاميکه انگليسها بر افغانستان حمله نمودند در شهـــر کابل مقاومتها آغاز گرديد، زنان ودختران غازيان کابل در جنگها ومعرکه ها سهم فعال می گرفتند وبه شير مردان سنگر ها نان، آب و اسلحه ميرسانيدند وبه همين دليــــــل در ظرف يکروز به تعداد 80 زن مبارز کابل در دامنه کوه آسه مايی از سوی انگليسها شهيد گرديدند که غازی ادی زن مبارز ونامدار افغان نيز شامل اين عده بود.
در اين هنگام زنها با روهای باز غازيان را به ادامه نبرد تشويق وتحريک ميکردند، انگليسهــــا برای جلوگيری از اين تحريکات بدين تدبير شدند تا زنها را از مرد هــــــــا تجريد کنند وبدينگونه عوامل احساسات غازيان ومبارزان را از بين بردارند واين تدبير آن بود تا زنان چادری بسر کنند و در چار ديوار خانه محبوس بمانند، نخستين زنان جاسوسه که برای انگليسها خدمت ميکردند برای جلوگيری از شناسايی خود چادری بسر ميکردند، در زمان سلطنت امير دوست محمد خان از سوی متعصبين وانگليسها آرام آرام چادری بداخل شهر کابل وساير شهر ها رخنه کرد و از سوی دولت وقت با شدت بر مردم تحميل گرديد.
اعليحضرت امان الله خان در آغاز سلطنت خود امر کرد تا هندو زنان پارچه سياهی را در عقب چادری های شان بدوزند تا به اين گونه بازنان مسلمان فرق گردند، اما بعد ها امـــــان الله خان چادری اين( کيسه فساد) را کاملاً از بين برد وبه زنان کابل آزادی طبيعی اعطا کرد.
انگاهيکه به تحريک انگليسها جنبش امـــانيه سقوط کرد وسلطنت نا پايدار بچهء سقاء رويکار گرديد دوباره چادری برزنان تحميل گرديد.
چادری اصلاً لباس مخصوص هندو زنان بود بخصوص چادری هـــــــای برنگ زرد برای زنان ودستارهای سرخ رنگ وزرد برای مردان اهل هنود لباس اساسی بود که نشانه های از چادری های زرد رنگ هنوز نيز در پاکستان مشاهده ميشود.
مؤرخ برجسته افغان مير غلام محمد غبــــار در تاريخ خود می نويسد:" امير حبيب الله خان در اوايل پادشاهی خود امر کرد که زنان برقعه (برقع) سفيد ابرک زده نپوشند وبرقع رنگ خــــــاکی داشته وعاری از هرگونه زينت باشد وزنان بدون کار ضروری از خانه خارج نشوند، امير جبيب الله که خود شخص عياش بود در حرمسرای خود حدود 40 زن صورتی نگهداشته بود، او خود را تابع کلتور افغانی نميدانست وفقط برای راضی ساختن ملا ها به چنين عمل خاينانه متوسل گرديده بود" ....
تاريخ نشان ميدهـــــــــد که ابرهای سياه تعصب بيجا وتحميلی بر مردم ما همواره از شرق سر بر آورده است چنانچه امروز نيز اين ابرهای سياه تعصب از شرق ( پاکستان) بطرف افغانستان سر بر آورده وآزادی هـــــــــای مشروع زنان را سلب نموده وجنبش مترقی را شديداً سرکوب نموده وافغانستان را حداقل 5 قرن از کاروان تمدن عقب نگهداشته است."
*برقع – روبند، نقاب، تکه پارچهء که زنان با آن چهرهء خود را می پوشانند، براقع جمع آن در اصل کلمهء عربی است ( فرهنگ عميد) وبرقه وبرقعه وبقره که در متن کتاب فوق استفاده شده نادرست ميباشد. همچنان به روايت تاريخ امير حبيب الله خان بود که برزنان اهل هنود قيود پوشيدن چادری زرد رنگ را تحميل کرد وسرائيدن زنان را ماقوف کرد نه امان الله خان.
ازی نوشته که بريت خاندم مالوم دارس، که همو انگليس، که نام وطن ماره ده اواخر قرن 19 ( هيچ مؤرخ افغانی تا حال دقيق اين تاريخ را نه نوشته است) توسط دست نشانده خود( از خراسان به افغانستان) تبديل کد، همی چادری رام از او طرف سرحدات ما آورده وبرزنان آزادهء خراسانی تحميل کدن.
ببی کاکه جان که حکومت پنهانی جهانی چی کارای ره ميکنه، حتا تاريخه غلط نشان ميته وخانه دان حکمرانه ( نادر شاه) که اونا می فاميـــــــدن ميگه که چپ باشين وبری کس نگوين که چی وخت نام خراسان، ده زمان کی ( تاريخ مؤثق) به اوغانستان تبديل شد، ای نوکرای وفا دارام تا آخر چپ بودن وتاحال بازمانده های شانام چُپ استن ( مؤرخين اوزمانارام گفتن که نبايد چيزی نوشته کنن) .
کاکه تيغون: کاکه نقره جان، اينالی مه فاميدم که چادری از کجا آمده و حکومت پنهانی جهــــانی چطو قدم به قدم پلانای خوده تطبيق ميکنه، حالی کاکه جان بگو يگان فکاهی، بخان يگان شعر که باز بخير بيت الله شريف ( جماعت خانه، خانه خدا) بريم.
کاکه نقره: کاکه جان او روز از زلمی آرا يک فکاهی ره شنيدم اينه بريت ميگم: يک نابينا زن گرفته بود، بسيا خوشی ميکد وخيز ميزد، يک نفر بريش گفت: بيــــــــــادر هرکس زن ميگيره، ايقه خيزک نميزنه، نا بينا گفت: مه دو خوشی دارم به او خاطر خيزک ميزنم، او نفر گفت: کدام خوشيــــا، نا بينا گفت: اوّل ايکه بری نا بينا کس زن نميته، اينه مره زن دادن، ای يک خوشی، دوم ايکه به شکر خدا خوشوی خوده نمی بينم، ای خوشی دوّم.
هردو دوست ميخندند وکاکه نقره چند پارچه اشعار بهاريه را برای کاکه تيغون ميخواند:
آب زنيــــد راه را، همين که نگار ميـــــرسد مژده دهيـــــد باغ را بوی بهــــار ميرسد
چاک شده است آسمان،غلغله ايست درجهان عنبر ومشک ميدمـــد، سنجق يار می آيد
باغ سلام می کنــــــد، سرو قيـــام می کنـــــــد سبزه پيــاده می رود،غنچه سوار ميرسد
( مولوی( بوی وطن؛
بوی علف وبوی چمن می آيد
از مصر نسيم پيراهن می آيد
از چار طرف دريچه ها را بگشايد
امشب چقــــــدر بوی وطن می آيد
( لطيف ناظمی)
بهار آمد زمان عيش ونوش است
بهر سو باغهای گل بجوش است
بهر سو باغ هــــای گل چه باشه
که يارجانم گل سبزينه پوش است
( منوچهری)
بعد از قرائت اشعار هردو رفيق آماده ميشوند که به جماعت خانه بروند.
------------------------------------------------------------------------
بالا
بازگشت