مجتبی دستگیر

 

شصت وپنجمین سالگرد تأ سیس ساز مان ملل متحد

 

عامل اساسی تشکیل سازمان ملل متحد جنگ اول جها نی گردید که در سال 1914 با اعلا ن جنک اتر یش به صر بستا ن ا غاز شد و مدت چها ر سال دوام کرد. این جنگ بعد از خرابی ها کشتا ر، خونر یزی وویرا نی های بی شمار سر انجام در نوامبر 1918به پیروزی ملل متفق یعنی فرانسه، انگلیس، کشورهای متحده امریکا، ایتالیا،جاپان و سایرمتحدان انها پایان یافت.
دول فاتح بعد از این پیروزی در 17 جولای 1919م ، در پاریس مجمعی به ریاست کلمانسو صدراعظم فرانسه برای تهیه و تنظیم معاهده صلح تشکیل دادند که نمایندگان23کشور جهان حضورداشتند. ویلسن ریس جمهور امریکاچهارده مساله اساسی راکه به تصور او اساس صلح بودند و به کنگره امریکا ابلاغ کرده بود به نماینده گان در انجمن صلح پیشنها د کرد،  سرانجام تشکیل مجمع اتفاق عمومی بین المللی برای تضمین استقلال سیاسی و اراضی دولتهای خورد وبزرگ تحت نام جامعه ملل در 10 جولای 1920م، در ژ نو تشکیل و شروع بکارکرد که متاسفانه کاری نه افتید دولتها بر خلاف  تعهدات خود شروع  به د سته بندیهای سیاسی کردند، بخصوص المان که از مواد عهد نامه های صلح نا را ض بود از اجرای مقررات عهد نامه خودداری کرد ومخفیانه شروع به تهیه اسلحه  نمود و در سال 1933م، از جا معه ملل خارج شد.

کمی بعد از این تاریخ جاپان نیز جامعه را ترک گفت وبه تجاوز خود به منچوریا و چین پرداخت. به همین ترتیپ ارتش ایتالیابه دستور موسو لینی صدراعظم ایتا لیا به حبشه حمله کرد واز عضویت جا معه ملل استعفا نمود، در دسامبر 1939م، اتحاد شوروی به علت حمله به فنلیند از جامعه ملل اخراج شد. بلا خره هیتلر صدراعظم المان با حمله به لهستان اتش جنگ جها نی دوم را در سپتامبر 1939م، شعله ور ساخت و جا معه ملل قدرت و اعتبار خود را  ازدست داد.
درجریان جنگ دوم جهانی نمایند گان بعضی از کشورها در قصر سنت جیمس انگلستان بیانیه ی را صادر کردند که در قسمتی از ان چنین امده بود .
" یگا نه اساس صلح با دوام ، همکاری ملل ازاد عالم است. در دنیای که ما زندگی میکنیم ، ترس تعر ض در ان نباشد و مردم به جان و مال خود مطمن با شند زندگی لذت دارد وما در این جا جمع شده ایم که این هدف را در ز مان جنگ و صلح تأ مین کنیم "
سه ماه بعد از صدور بیانیه لندن روزولت ریس جمهور امریکا وچرچیل صدراعظم انگلستان در یک کشتی موسوم به" پرنس اوولز" در اوقیانوس اطلس با یکدیگر ملا قات کردند ومسایل مهم جهانی را مورد بحث قرار دادند و منشوری را که شامل 8 ماده بود و بنام منشور اتلانتیک معروف شده امضا کردند.
همین منشور اساسنا مه ملل متحد شد که پس از پایان جنگ دوم جهانی در سال 1945م،  بییش از 50 کشور جهان نما یندگان خود را به ایالت سانفرانسیسکو امریکا فرستادند و سازمان ملل متحد را که در زمینه های صلح، مسا یل فرهنگی ، اجتماعی، وحل اختلافات میان کشور ها شرکت وفعا لیت خوا هد کرد تأ سیس نمودند.  
بنأ روز 24 اکتوبر در سراسر جهان روز ملل متحد نامیده شد که همه ساله از این روز تجلیل بعمل میاید .
اکنون بیش از 194 کشور جهان عضو سازمان ملل متحد هستند وهر یک از اعضای ان مکلف به رعایت واجرای مواد شش گانه ذیل میبا شند .
1- انجام تعهدات که منشور سازمان ملل متحد مقرر داشته است .
2- حل کلیه اختلافات با سایر ملل بوسیله صلح امیز ، به عهده سازمان ملل متحد است .
3- همکاری در حل مشکلات اقتصادی واجتماعی وسایر معضلات بشری.
4-همکاری در تشکیل نمو دن پولیس بین المللی و فعالیتهای ان برای جلو گیری از جنگ یامتو قف سا ختن ان در صورت وقوع در هر نقطه از جهان .
5- ندادن کمک به کشور متجاوز.
6- خود داری از تهدید ویا به کار بردن زور در روابط با ملل دیگر.
سازمان ملل متحد متشکل از ارگانها ی ذیل است .
1- مجمع عمومی :
که در ان همه کشورها نماینده دارند وسال یک بار جلسه دایر مینمایند ، مجمع عمومی اعضای غیر دایمی شورای امنیت و همه اعضای شورای اقتصادی ، اجتماعی و اعضای شورای قیمومیت را انتخاب میکند. هم چنان انتخاب قضات محکمه بین المللی، قبول عضو یت اعضا ی جدید و تعین سر منشی عمومی ملل متحد از وظا یف این مجمع است.
2- شورای امنیت :
این شورا حفظ صلح جهانی را بعهده دارد 5عضو دایمی و20 عضو غیر دایمی در ان فعا لیت دارند ، 5 عضو دایمی عبارتند از کشورهای، انگلستان، فرانسه، روسیه، امریکا،و چین میباشند وحق وتو دارند ، یعنی اگر یکی رای مخالف بدهد تصمیمات شورا اعتبار ندارد ،محل شورای امنیت در نیویورک است.

در صورت وقوع تهدید علیه صلح بین المللی یا نقض ان از طرف دولتها شورا میتواند تدابیر اتخاذ نماید.

3- شورای اقتصادی و اجتماعی :

این شورا وظایف ذیل را بعهده

 

1- برنامه ریزی برای توسعه اقتصادی.

2- کمکهای فنی ومالی به کشورهای در حال توسعه.

3- بهبود اموزش وپرورش.

4- کمک به کودکان جهان.

5- جلو گیری از تبعیض نژادی.

6- حمایت از پناهندگان بین المللی.

این شورا دارای کمیسون حقوق بشر ، کمسیون مقام زن، کمسیون منع تبعیض، وحمایت از اقلیتها نیز میباشد.

4- شورای قیمو میت :

 این شورا به شرایط سیاسی ، اقتصادی سر زمین های که تحت قیمومیت هستند رسیدگی میکند.

5- دیوان محکمه بین المللی:

رکن قضا هی سا زمان ملل متحد است این محکمه بین ا لمللی در لاهه شهر دن هاخ هالندیا هاگ موقیعت دارد همه کشور های عضو ملل متحد اساسنامه این محکمه راقبول کرده اند. این دیوان دارای 15 نفر قاضی است که با رای جداگانه مجمع عمومی ملل متحد وشورای امنیت ان برای 9 سال انتخاب میشوند.

موسسات تخصصی و سایر سازمانهای وابسته به سازمان ملل متحد عبارتند از:

الف- سازمان بین المللی انرژی اتمی که در وین مرکز کشور اتریش مو قیعت دارد.    
ب- سازمان بین المللی کار که مقر ان در ژنو است.

ج- سازمان خوارو باریا زراعت جهانی که مقر ان در روم است.

د- سازمان تربیتی علمی و فر هنگی یا یو نسکو که مقر ان در پاریس است.

ه- سازمان صحی جهان.

و- بانک بین المللی تر میم و توسعه که مقر ان در واشنگتن است.

ز- صندوق بین المللی پول که مقر ان در واشنگتن است.

ح- صندوق بین المللی کودکان یا یو نیسف.

ط- سازمان بین المللی هواهی که مقر ان در منتریال کا نادا است.
ظ- اتحادیه پست جهانی

ع-اتحادیه مخابرات دور که مقر ان در ژنو است. 

غ- سازمان هوا شناسی جهانی که مقر ان در ژنو است .

ف- سازمان مشورتی دریا هی که مقر ان در لندن است.

وظایف اداری سازمان ملل متحد را سکرتریت پیش میبرد که در رأس ان منشی عمومی قرار دارد و برای مدت پنج سال انتخاب میشود.

ازسال 1946- الی 1952 یعنی نخستین ریس مجمع عمومی ملل متحد اقای تریکو لی از کشور ناروی بود.   

پس از ان یعنی از سال 1953-الی 1961 داگ ها مر شولد از کشورسویدن واز سال 1962- الی1971 اوتانت از کشور برماواز سال 1972- الی1981 کورت والد هایم از  کشور اتریش واز سال 1982- الی 1991 خاویر پرزدکوهیارازکشور پیرواز 1992- الی1997 پطروس غالی از کشورمصرواز سال 1998-الی 2006 کوفی عنان ازکشورغناوازسال 2007- تا کنون اقای بانکی مون از کشور کوریای جنوبی این سمت رابعهده داشته اند. 

کشورعزیزماافغا نستان از بدوتأ سیس سازمان ملل متحد یعنی ازسال 1946 تا کنون عضوفعا ل ودایمی ان بوده و همواره درهمه عرصه ها سهم شا یسته خود را ایفا نموده است. ولی زمانی که خود در گیر تجاوز،مداخله خارجی، وجنگ داخلی قرار داشت سازمان ملل متحد نتوانست نقش مو ثری را ایفا نماید.پلان صلح که از جانب دولت,

 افغا نستان مطرح شده بود ومورد تأ ید ملل متحد قرار داشت در اثر ضعف و نا توانی ورهبری بی کفا یت ان سازمان به سقوط مواجه شد.

ریس جمهور دوکتور نجیب الله بنا بر قرار گرفتن در یک وضیعت نا مسا عد سیاسی  به دفتر ملل متحد پناهنده شد وبلا خره توسط اعمال ارتجاع ودشمنان مردم افغا نستان

به قتل رسید. درحا لیکه تا کنون 14 سال ازو قوع حادثه میگذرد ملل متحداز چگو نگی نتایج برسی واجرأت خود در این رابطه به اطلاع مردم افغانستان نرسانیده است و

عاملین این قتل نا جوانمردانه و غیر انسانی رد یابی و تشخیص نشده وبه داد گاه بین المللی معرفی نگردیده،ملل متحد باید بداند که در این زمینه در برابر مردم افغانستان مسوول وجوابگو میباشد.

تنهازمانی ملل متحد توانست نقش ایفا کند که حادثه 11 سپتامبربوقوع پیوست وایالات متحده امریکاو سایر ملل جهان بخاطر حفط منافع شان درقبال افغانستان دست به اقدام عملی زدند.مع الوصف حضور گسترده جامعه بین المللی و نهاد های حقوق بشر سازمان ملل متحددر افغانستان متأ سفانه تا هنوز حقوق بشر به صورت خشن ان نقض میگردد.

خشونت بالای زنان ، خود سوزی ها ،وخود کشی هاروز تا روز اوج میگیرد.

مغایر بند سوم وظایف شورای اقتصادی واجتماعی که در بخشی از ان کمک به اطفال جهان امده و بر خلاف نورمهای کمسیون حقوق بشروصندوق بین المللی کودکان ،هم اکنون هزاران طفل با مادران و یا نزدیکان شان در شرایط کاملا نا مساعد وخفه کن در زندانها به سر میبرند.اکثریت انها به امراض گوناگون مبتلا بوده بیم ان میرود که تعدادازانها تلف گردند،ملل متحد باید هر چه زودتر در مورد سر نوشت این اطفال توجه جدی نموده و نسبت به اینده انها احساس مسو لیت نمایند.

وضیعت مهاجرین افغانی درکشورهای ایران وپا کستان بد تر از گذشته دریک حالت نا مطلو ب قرار دارد .هم اکنون یک ملیون و ششصد هزار مها جر افغانی تحت فشار واذیت پو لیس پا کستان حیات مشقت باری را سپری مینما یند.

مها جرین افغانی درایران بد تر از پا کستان همواره به بهانه ها وعناوین مختلف تحت تعقیب وباز پرس سپاه پاسداران جمهوری اسلامی قرارمیگیرند،و انها رانا حق متهم به اجرای انواع جنایات نموده غیر عادلانه با نقض تمامی موازین حقوق بشرتا پای دار می کشانند . یک ملیون مهاجر افغانی در ایران در زیر فشار تأ دیه پول گزاف سالانه تحت عنوان مالیه شهر داری و تأ دیه پول گزاف  برای تحصیل اطفال در مکاتب رنج میبرند.که اکثریت انها توان پرداخت این پولهای گزاف را نداشته وبسیا ری از اطفال ونو جوانان انها از تحصیل محروم و بی سواد با قی مانده اند.

باید خاطر نشان ساخت که مردم اکثر مناطق کشور ما ، در معرض خطر مرگ ازطریق امراض ساری بخصوص ملاریا، لشمانیا یا سال دانه،انواع ا مراض روانی و معتادین به مواد مخدر قراردارند.هم اکنون بیش ازشصت فیصد مردم ا فغانستان مصاب به انواع امراض روانی بوده که مستلزم توجه جدی سازمان ملل متحد وبخصوص سازمان صحی جهان میباشد در غیران خطر فاجعه بزرگ درکشور از ناحیه امراض روانی متصور است.

تفاوتها میان ثروت وداراهی ، ونا داری خیلی ها زیاد شده فقرو تنگد ستی گسترش مییابد به همین دلیل بیش از یک ملیارد تن در جهان در حالت گرسنگی به سر میبرند.

ثروتمندان برای رفاه و اسایش خود وبرای ازدیادداراهی های خود به سر زمین ها ی دور میروند وبه کا وشهای زیر زمینی میپردازند ولی گرسنگان برای نجات از مرگ در جستجوی کثافت دانی های جهان برای اذوقه یابی اند.

کشورهای ثروتمند جهان 12   برابر بودجه های پولی را بیشتر به تولیدات و تسلیحات نظامی به مصرف میرسانند تا کمک به کشور های فقیر.

خلا صه امروز ما در جهانی زندگی میکنیم که در ان فقر،بیسوادی ،امراض ساری ، تجارت مواد مخدر، اعتیاد به مواد مخدر ، تولید سلاحهای اتومی و هستوی، ازمایشات سلاحها وراکتهای زیر زمینی ،تبیعض، نقض حقوق بشر،بی عدالتی تجاوز جنگ و خونریزی هنوزادامه دارد . بیم ان میرود که ملل متحدبا چنین شیوه عمل کرد خود در اینده با پیشرفت تخنیک و تکنا لو ژ ی بویژه تکنا لوژی کمپیو تری و انترنت دربرابر سر قت های بزرگ مالی و اطلا عا تی وجنگهای الکترونی ، کاملا عاجز و نا توان خواهد ماند.

سازما ن ملل متحد با چنین تشکیلات و امکانات مسوولیت جهانی دارد تا در برابر همه این نا بساما نی ها اقداماتی را بدست بگیرد تا جوا بگوی نیاز مندیهای سالم جهانی بشری باشد. به امید نا بودی جنگ در روی زمین تأ مین صلح پایدار جهانی رفاه وسعادت همگانی بشری به این مختصر پایان می بخشم.

 

 


بالا
 
بازگشت