بومان علی قاسمی

 

پاکستان پس از مشرف  و آینده روابط  این کشور با افغانستان

 

پرویز مشرف رئیس جمهور اسبق پاکستان بعد ازحدود  نه سال حکمرانی و کشمکش های سیاسی ، دراین اواخر تحت فشار مخالفین سیاسی قرار گرفته  و  بالاخره  در روز  18 اکست که مصادف با سالروز استقلال افغانستان بود ، استعفی داده و از مقام ریاست جمهوری پاکستان  کناره گیری نمود .

احزاب مخالف اقای مشرف که در رأس ان حزب مسلم لیگ به رهبری نواز شریف قرار داشت  سخت تلاش نمودند تا رئیس جمهور مشرف را  به استیضاح بکشانند . اما قبل از همه مشرف از قدرت دوری جسته و استعفی د اد . درحالیکه مشرف یک جنرال بازنشسته نظامی بود و سخت  ارزو داشت تا در قدرت باقی بماند و همانند رهبران نظامی گذشته پاکستان همچون ایوب خان و جنرال ضیاالحق  خود را محور قرار دهد .

پرویز مشرف بتاریخ 12 اکتوبر سال 1999 حین برگشت از یک سفر رسمی از کشور سریلانکا  دستور کودتای نظامی را  داده و فرماندهان نظامی پاکستان  از همه فعلاتر جنرال محمود فرمانده نظامی قطعات مرکزی  در راولپندی ، به وزد ترین فرصت  دفتر نخست وزیر و  تلویزیون ملی را اشغال نموده و حکومت نواز شریف را ساقط و بجای ان حکومت نظامی را اعلان نمود .

جنرال سید پرویز مشرف بتاریخ 13 اکتوبر بحیث گرداننده کل ادارات پاکستان مقام جدیدی را طرح و در اختیار گرفت و قانون اساسی را به تعلیق دراورده و پارلمان های مرکزی و ایالتی را منحل ساخت .

مشرف در دوران نخست وزیری نواز شریف  بعد از اختلاف رئیس ستاد ارتش جهانگیر کرامت با نواز شریف و کناره گیری جهانگیر کرامت از این سمت ، بحیث رئیس ستاد ارتش یا لوی درستیز قوای مسلح  مقرر شد  . درحالیکه جنرالان بلند رتبه تر از وی حقدار برای انتصاب به  این پست عالی ارتش پاکستان  بودند. 

مشرف در دورانیکه رئیس ستاد ارتش پاکستان بود ، ارتش پاکستان یکی از حامیان برجسته و پشتیبان همه جانبه  حکومت طالبان در افغانستان  بشمار می امد و تمام  سازمان های ترورستی جهان مستقر درافغانستان  با ارتش تحت فرمان او ارتباط داشتند .

بعد از سانحه 11 سبتامبر سال 2001  در امریکا ،  رئیس جمهور پرویز مشرف  با یک چرخش 180 درجه  پاکستان را از رویارویی با قدرت های بزرگ جهان نجات داده و در جبهه ضد ترورزم  به رهبری امریکا پیوست .

اما این حرکت مشرف درمدت هفت سال گاهی هم صادقانه ثابت نشد . چون مشرف دراین مدت  بیش از چهار ملیارد دلار  ازایالات متحده  امریکا بنام مبارزه علیه ترورزم  کمک گرفت و طبق اظهارات آصف علی زرداری رهبر حزب مردم این کشور ، برای ارتش پاکستان  حدود پنجصد ملیون دالر ان پرداخت شده است . بنأ بقیه  پول های  کمک شده از سوی امریکا  بدون کدام حساب  مفقود میباشد .

مشرف  از یک جانب  برای جلب توجه جامعه جهانی  و کسب کمک ها در جبهه ضد ترورزم قرار داشت  و از سوی دیگر محرمانه  با رهبران ترورست های افغانی و القائده در تماس بوده و از همین کمک های ایالات متحده برای رشد و مسلح ساختن دوباره طالبان در افغانستان  تلاش های زیادی نمود .

مشرف طرح های مختلفی را ابراز نمود تا با ارائه ان جامعه جهانی را راضی سازد که این کشور در مبارزه علیه ترورزم صادقانه عمل میکند . اما همکاری های اداره استخبارات ارتش این کشور با ترورستان بین المللی به حدی افزایش یافت که در اواخر مورد انتقاد شدید جامعه جهانی قرار گرفت .

افغانستان در عهد هفت سال حاکمیت  باصطلاح ضد ترورستی و دوسال  حکومت  طرفدار ترورستی  پرویزمشرف  رنج های فراوانی را دید و با چالشهای زیادی روبرو بود .

حکومت نوپای افغانستان  بعد از سال 2004  بیشتر مورد حملات ترورستان  تحت حمایت حکومت مشرف قرار گرفت و دراواخر روابط افغانستان و پاکستان تیره ترشده بود .

اما بعد از استعفای مشرف  اکنون کشمکش های بر تعین رئیس جمهور جدید  این کشور بین احزاب سیاسی شریک درقدرت  بروز نموده و اختلافات اشکار گردیده است .

حزب مردم به رهبری خانواده  بینظیر بوتو توقع دارند که رئیس جمهور باید از حزب مردم باشد وشماری از رهبران حزب مردم به  حمایت  حزب متحد ملی به رهبری الطاف حسین  اظهار داشته اند که رئیس جمهور اینده باید شخص آصف علی زرداری انتخاب گردد.

اما حزب مسلم لیگ درتلاش است تا رئیس جمهور از افرادی انتخاب شود که وابستگی سیاسی به این حزب را داشته باشند .

موضوع اساسی در حال حاضر انتخاب رئیس جمهور است  و در صورت موافقت دوحزب بالای کاندید حزب مردم که ممکن اقای زرداری باشد ، ایا حزب مسلم لیگ به رهبری نواز شریف  دوباره  عضو حکومت خواهد بود ، چنانچه  اقای شریف  سخت تحت فشار هوادارانش قرار دارد که  از اتحاد حکومت به جبهه اپوزیسیون بپیوندد و نوازشریف نیز اظهار داشته است که اگر درموضوع تقرر دوباره  اعضای دادگاه عالی  به رهبری افتخار چودری  و تعین رئیس جمهور اینده  فیصله نهایی صورت نگیرد ، اعضای حزب مسلم لیگ از دولت کناره گیری نموده و در ردیف اپوزیسیون قرار خواهند گرفت .

چنانچه قبل از استعفای رئیس جمهور مشرف نیز اعضای حزب مسلم لیگ به رهبری نوازشریف برای مدتی از کابینه دولت اقای گیلانی کنار رفته بودند .

با این روش  حکومت ائتلافی چهار حزبی  حکومت اقای یو سف رضا گیلانی چالش های مهمی را در پیش خواهد داشت .

از جانب دیگر درمورد  روابط اینده میان افغانستان و پاکستان ،چنانچه در نوشته های پیشینم اظهار داشتم که سیاست بیرونی پاکستان ، خصوصأ با کشور های هندوستان و افغانستان هیچ تعلقی به ریاست جمهوری ، نخست وزیر ویا اعضای حکومت پاکستان ندارد ، بلکه تعین کننده سیاست خارجی در مقابل کشور های همسایه  اداره استخبارات ارتش یا آی اس آی است  که رئیس سابق این اداره اقای اشفاق کیانی اکنون در رأس  ارتش پاکستان  قرار گرفته است و طالبان  برای بار دوم در عهد سربراهی این فرد بر اداره آی اس آی  احیای مجدد نمود و به یک قدرت خطرناک و جنگجو درافغانستان تبدیل شد که  مزاهمت های بزرگی را برای دولت افغانستان و قوای بین المللی مستقر دراین کشور ایجاد کرده و میکند .

بنأ سیاست  این اداره در قبال افغانستان  تغیر نخواهد کرد و تغیر مهره  هیچ  بهبودی را در وضع سیاسی افغانستان و پاکستان بوجود نخواهد آورد .

ازان گذشته اگرجنرال کیانی  چنانچه که دیده میشود  از دخالت در امور داخلی کشور دوری جسته و به همین علت از موضع رئیس جمهور مشرف  اصلأ حمایت و پشتیبانی نکرد و مشرف را نا امید ساخت ، تا استعفی داد . و از جانب دیگربعد از اشتغالش به پست رئیس ستاد ارتش ، تمام ادارات ملکی را در پاکستان که در عهد ریاست جمهوری مشرف  تحت نظارت ارتش قرار داده بود دوباره  به ادارات ملکی واگذار نموده و ارتش را از کارهای  اداری در ادارات ملکی دور نموده و دوباره به پایگاه های نظامی  و یا جبهات فرستاد .  با همین منوال  در مبارزه علیه ترورزم جسارت نشان داده و در حصه سرکوبی ترورستان  در مناطق قبایلی  بکوشد و با یک چرخش اساسی دست اداره  آی اس آی  را از همکاری با ترورزم کوتاه سازد  میتوان امید وار بود که دراینده سیاست پاکستان در قبال افغانستان تغیر خواهد کرد و افغانستان و پاکستان فرورفته در تروزم  به یک خطه امن و مصئون تبدیل خواهد شد .

درغیر ان اگر جنرال کیانی  ادامه دهنده راه و سیاست  مشرف  باشد  ممکن  این خطه به چالش های بزرگ  بیشترروبرو شده و خطر های بزرگی این دوکشور همسایه را که مردمان ان باهم برادر  و اما حکومت های انان همیشه باهم دست به گریبان بوده اند ، تهدید کند.

 

 


بالا
 
بازگشت