برنامه های تازه 
 نجیب داوری از سقوط رژیم امانی تا فاجعه ثور |
 Fateh Sami Behind the Veil: The Role of Secret Organizations in Shaping Global Political Orders (Part 1) |
عتيق شاهد
کارتونهای تازه
چهارشنبه ۱۰ ثور ۱۴۰۴ خورشیدی برابر با ۳۰ اپریل ۲۰۲۵ میلادی
عصیان «خلیفه» علیه «امیر»؛ استفاده از کارت مخالفان در مأموریت استانبول
سفر اخیر جعفر مهدوی، چهره نزدیک به طالبان، به استانبول برای دیدار با مخالفان سیاسی این گروه، گمانه‌زنی‌ها درباره تلاش سراج‌الدین حقانی برای تقویت جایگاه خود در رقابت با هبت‌الله آخوندزاده را تقویت کرده است. حقانی، با استفاده از ظرفیت مخالفان تبعیدی و طرح شعارهای مردم‌محور، به دنبال پس زدن رقیب قندهاری خود و کسب مشروعیت بیشتر در داخل و خارج از افغانستان است.
رسانه ها به تازگی گزارش دادند که جعفر مهدوی، رهبر حزب ملت افغانستان و از چهره های سیاسی نزدیک به طالبان اخیرا، با هدف دیدار برخی مخالفان سیاسی این گروه به استانبول سفر کرده است. در گزارش ها آمده است که این سفر با هدف ارسال پیام سراج الدین حقانی، سرپرست وزارت کشور طالبان صورت گرفته است. او که این سفر را از یک هفته پیش آغاز کرده در گفتگو با رهبران سیاسی مخالف طالبان مدعی شده که حامل پیام مهمی است. گفته می شود حقانی به دنبال جلب نظر مخالفان سیاسی طالبان برای تقویت جایگاه مردمی خود در رقابت با رهبری طالبان است.
کفش آهنین سراج در حذف هبت الله از قدرت
سراج الدین حقانی، را می توان به عنوان یکی از رقبای جدی هبت الله آخوندزاده معرفی کرد. هرچند در ماه های نخست بازگشت طالبان به قدرت، نام هایی چون عبدالغنی برادر و یعقوب مجاهد در لیست رقبای رهبر طالبان و یا هم ناراضیان تقسیم قدرت دیده می شد اما به نظر می رسد اکنون این سراج است که به رقیب بی چون و چرای رهبر طالبان تبدیل شده و تا تحقق هدف خود، قصد کنار رفتن از این نزاع درون گروهی بر سر قدرت را ندارد. اقدامات او نشان دهنده عزم جدی رهبر حقانی برای پس زدن رقیب قندهاری اش و چینش قدرت به شکلی است که او به دنبال آن است.
او اخیرا پس از سه ماه غیبت به دفتر کار خود در وزارت کشور بازگشت. سراج که به دلیل سفر به امارات متحده عربی در ماه بهمن سال گذشته دیگر به وزارتخانه تحت امرش بازنگشته بود و گزارش هایی از استعفای او منتشر شده بود بار دیگر با برگزاری نشستی به رهبری خود در میانه جای خالی صدر ابراهیم، معاون ارشد این وزارتخانه-فردی نزدیک به هبت الله که گمان می رفت جانشین سراج خواهد بود- حضورش را علنی کرد و این پیام را رساند که او قصد کوتاه آمدن بر سر خواسته هایش را ندارد.
اما پیش از آن، دیدارهایی را نیز با مقامات طالبان آغاز کرد؛ از جمله ملاقات با سرپرست وزارت مهاجرین، فردی که به عنوان منتقد پنهان سیاست‌های رهبر طالبان شناخته می‌شود و گفته می‌شود روابط نزدیکی با شبکه حقانی دارد. او چند ماه پیش از سمت معاونت سیاسی نخست‌وزیر طالبان به سرپرستی وزارت مهاجرین منصوب شده بود. او را تا پیش از این تنزل مقام به عنوان فرد نخست کابل می شناختند که هدایت امور را به دست گرفته بود و نفوذ قابل توجهی داشت اما با فرمان رهبر طالبان او از این مقام کنار زده شد؛ تصمیمی که به انتشار گزارش‌هایی مبنی بر نارضایتی او منجر شد، تاجایی که او حتی تا مدت زمانی پس از انتصاب به عنوان سرپرست وزارت مهاجرین، از دفتر خود در قصر سپیدار کار می کرد.
اما اکنون به نظر می رسد که سراج پس از یک غیبت طولانی مدت و پرحاشیه حالا کفش آهنین پوشیده تا پرونده کنترل قدرت را به نفع خود ببندند. به طوری که او حالا برای تقویت جایگاه و نفوذ خود پا را فراتر از درون طالبان گذاشته است و امید به مخالفان تبعیدی بسته است.
استانبول گریزگاه نجات؟
پس از سقوط کابل به دست طالبان، ترکیه به تبعیدگاه بسیاری از چهره های برجسته سیاسی مخالفان طالبان و همچنین خاستگاه جریان هایی شد که با هدف مقابله با این گروه سربرآوردند. هرچند این جریان‌ها تاکنون هیچ دستاورد قابل توجهی در به چالش کشیدن حکومت طالبان نداشتند اما در ماه های اخیر توجه ها را به سمت خود جلب کرده اند. به طور مثال، همزما‌ن با تشدید تنش ها میان پاکستان و طالبان، گزارش هایی از دیدار هیاتی پاکستانی با برخی از سران جبهه های مخالف طالبان در ترکیه به بیرون درز کرد.
حالا حقانی نیز امیدوار است که بتواند با استفاده از همراهی این افراد برای خود پایگاه مردمی و مشروعیت و مقبولیت داخلی بخرد. این درحالی است که با سقوط تلخ افغانستان بسیاری از مردم، سران این جریان ها را مسبب اصلی این رویداد می دانستند و منتقدان عملکرد آنها را عامل فروپاشی آسان افغانستان عنوان کردند. امری که شاید بعدتر در عدم کارایی این جبهه ها در مقابله با طالبان تاثیرگذار بوده است. از سوی دیگر، این پرسش مطرح می شود که این گروه تا چه میزان در تقویت نفوذ سراج کمک کننده خواهند بود؟ آیا همراهی آنها معادلات را به نفع حقانی تغییر خواهد داد؟
«مردم» بهانه سراج برای تغییر قدرت
در بیانیه ای که از سوی وزارت کشور پیرامون نشستی که ذکر آن رفت، منتشر شد حقانی از مسئولان این وزارتخانه خواست تا با مردم «تعامل مثبت داشته باشند، از نزدیک با مردم در ارتباط باشند و برنامه ریزی های امنیتی و خدماتی شان را با هماهنگی و مشورت با مردم پیش ببرند.» او در نخستین حضور خود پس از یک غیبت به جای انتقاد از رهبر طالبان و دلیل نبودش تصمیم گرفت تا «مردم» را محور اصلی سخنان خود قرار دهد.
سراج به موازات رقابت با قندهار همواره در تلاش بوده تا با عامل «مردم» و با درک نقش جایگاه مردم به تقویت پایگاه خود بپردازد. در راستای همین سیاست هر زمان که هبت الله سیاست های سختگیرانه خود را اعمال کرده سریعا به عنوان مخالف جدی در برابر و در کنار مردم قد علم کرده است. سراج بیش از هر مقام دیگری تلاش کرده تا به عنوان نخستین فردی باشد که سیاست های سختگیرانه طالبان را به نفع مردم به چالش بکشاند. او به درستی فهمیده است که در جنگ قدرت کنونی تنها اسلحه و زور نظامی کفایت نمی کند. حقانی با ساخت تصویری مردم محور، اصلاح طلب و میانه رو در پی آن است تا قدرت نرم خود را در میان مردم تقویت کند امری که هبت الله کمتر و یا هم شاید اصلا به آن توجه ندارد و یا هم در تلاش است تا با رنگ و بوی دینی و استفاده از مقوله «اطاعت» به تقویت جایگاه خود بپردازد.
حقانی، احمد الشرع افغانستان؟
مبارزه سراج بر سر قدرت تنها محدود به داخل نمی شود. او برای پس زدن رهبر کهن سال طالبان به بازیگران خارجی نیز دل باخته است. سفرهای پیهم او به کشورهای عربی، تمایل او به تعامل با جهان برخلاف انزوای قندهار در شرایطی که جامعه بین المللی نیز به دنبال راه های بدیل تعامل با قندهار هستند، او را به گزینه مطلوب جامعه جهانی در مورد افغانستان بدل کرده است. ناظران معتقدند که حقانی می تواند متحد خوبی برای بازیگران خارجی در راستای تحقق منافع دو طرف باشد. تجربه جهان از تعامل با احمد الشرع؛ رهبر گروه شورشی تحریر الشام پس از انتقال قدرت، کشورهای خارجی را امیدوار کرده است که با بهره گیری از این الگو رابطه خود را از کانال شبکه حقانی و با اعطای امتیازاتی پیگیری کنند. به طوری که در حالی که محاکم بین المللی به دنبال محاکمه رهبر طالبان هستند، نام حقانی از فهرست برخی از تحریم ها حذف شده است. احتمالا سراج نیز مشتاق است با دنباله روی از الگوی احمد الشرع خود را به فرد شماره یک افغانستان مبدل کند اما پرسش این است که آیا او ظرفیت و توانایی بسیج مخالفان داخلی و خارجی را دارد یا خیر؟ آیا طالبان رهبری خود را به فردی از شبکه حقانی واگذار خواهد کرد و اینکه مدل حکومتی او برای افغانستان چه خواهد بود؟
تروریسم در افغانستان؛ رایزنی ۲۰ کشور جهان در باکو
رسانه‌های آذربایجانی از برگزاری نشست بین‌المللی با عنوان «افغانستان؛ اتصال منطقه‌ای، امنیت و توسعه» به میزبانی سرویس امنیت دولتی آذربایجان در باکو با حضور نمایندگان سرویس‌های ویژه ۲۰ کشور جهان خبر دادند. در این نشست، راهکارهای همکاری با حاکمیت افغانستان در راستای مبارزه با جرایم سازمان‌یافته از جمله تروریسم بین‌المللی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
به گزارش ایراف، بر اساس گزارش رسانه آذربایجان پرس (خبرگزاری دولتی آذربایجان) روز سه‌شنبه، ۹ اردیبهشت انتشار یافته، رئیس سرویس امنیت ملی آذربایجان، هدف از برگزاری این کنفرانس را ایجاد موضع واحد برای جلوگیری از «تلاش‌های مخرب نیروهای خرابکار و گروههای تروریستی علاقمند به حفظ تنش در افغانستان» عنوان کرده است.
علی نقی‌اف در این کنفرانس گفت: «لازم است کشورهای جهان از افغانستان در مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی از جمله تروریسم بین‌المللی، قاچاق مواد مخدر و مهاجرت غیرقانونی، حمایت همه‌جانبه کنند.»
این مقام آذربایجانی همچنین به اهمیت جایگاه افغانستان در نظام روابط بین‌الملل و تامین صلح در کشورها اشاره و ابراز اطمینان کرده است که کشورهای منطقه تلاش‌های هماهنگ و مشترک، انجام خواهند داد.
به گزارش این رسانه، نمایندگان کشورهای دیگر نیز برگزاری این کنفرانس را فرصتی برای برداشتن گام‌های جدی برای تضمین صلح و امنیت در افغانستان عنوان کرده‌اند.
گفتنی‌است که رسانه‌های آذربایجانی درباره اینکه آیا مقام‌های طالبان در این کنفرانس شرکت کرده‌اند یا خیر جزئیاتی منتشر نکرده‌اند. طالبان همچنین تاکنون موضعی رسمی درباره این نشست اعلام نکرده‌اند.
پیش از این، برخی از کشورهای جهان، بر اساس گزارش های اطلاعاتی از حضور گروههای افراطی مانند القاعده و داعش در افغانستان ابراز نگرانی کرده‌اند.
با این حال، حکومت طالبان مدعی است که گروههای تروریستی در افغانستان را سرکوب کرده و هیچ تهدیدی از خاک این کشور متوجه دیگر کشورها نیست.
سرپرست وزارت اقتصاد طالبان با معاون دبیر کل سازمان ملل در امور بشردوستانه با رویکرد توجه به نیازمندی‌ها و اولویت‌های اساسی مردم افغانستان و تمرکز نهادهای امدادرسان در مورد تداوم کمک‌های بشری گفت‌وگو کرد.
به گزارش ایراف، وزارت اقتصاد افغانستان تحت کنترل طالبان شب ۸ اردیبهشت، در بیانیه ای گفت که در این دیدار میان دین محمد حنیف، سرپرست وزارت اقتصاد طالبان با تام فلچر، معاون دبیر کل سازمان ملل در امور بشردوستانه، در مورد رسیدگی به مشکلات مهاجران بازگشت‌کننده نیز صحبت کرده اند.
مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی در افغانستان و همکاری در برنامه‌های تأمین معیشت جایگزین برای حمایت از کشاورزان نیز از موضوعات مورد بحث دو طرف بود.
گفتنی است که امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان نیز روز گذشته در دیدار با تام فلچر در کابل گفت که «به دلیل شرایط کنونی» افغانستان همچنان به «حمایت‌های خارجی» نیاز دارد.
متقی همچنین تأکید کرد که کمک‌ها به مردم افغانستان باید متناسب با نیازهای واقعی مردم افغانستان تنظیم شده و در راستای رشد اقتصادی و تقویت بازار داخلی کشور هزینه شوند.
این مقام سازمان ملل همچنین با عبدالسلام حنفی معاون اداری این گروه دیدار کرده است.
فلچر در این دیدار گفته که مردم افغانستان به کمک و همکاری نیاز دارند و سازمان ملل متحد در رساندن کمک‌ها در عرصه‌های مختلف برای مردم افغانستان، تلاش می‌کند.
فلچر همچنین از همکاری سازمان ملل متحد با طالبان اطمینان داد و ابراز امیدواری کرد که پروژه‌های انکشافی بزرگ در افغانستان عملی گردد تا در نتیجۀ آن مردم کشور در آینده به کمک‌های بشردوستانه نیازی نداشته باشند.
اعزام ۳۰ هزار زائر افغان به عربستان سعودی برای شرکت در مراسم حج تمتع آغاز شد
اندپندنت فارسی : اعزام ۳۰ هزار زائر افغان برای شرکت در مراسم حج امسال، روز سه‌شنبه نهم ثور/ اردیبهشت، از فرودگاه کابل آغاز شد و تا یک ماه ادامه خواهد داشت.
نورمحمد ثاقب، وزیر حج، اوقاف و ارشاد طالبان، در سخنانی در جمع زائران افغان بر رعایت قوانین عربستان سعودی، دقت در اجرای فرایض حج و ارائه خدمات به زائران تاکید و اعلام کرد نخستین پرواز در روز سه‌شنبه، ۳۲۵ زائر را از کابل به عربستان سعودی منتقل می‌کند و باقی زائران نیز از طریق ۹۶ پرواز دیگر به حج اعزام می‌شوند.
این پروازها را شرکت‌های هواپیمایی آریانا و کام‌ایر از چهار فرودگاه کابل، قندهار، هرات و مزارشریف برگزار می‌کنند.
وزیر حج، اوقاف و ارشاد طالبان افزود که در میان زائران افغان، ۶۲۵ روحانی به‌عنوان راهنما حضور دارند و کتاب‌هایی به زبان‌های پشتو و فارسی درباره قوانین عربستان سعودی، نحوه اجرای مناسک حج و اقامت زائران چاپ شده و در دسترس آنان قرار گرفته است.
وزارت حج، اوقاف و ارشاد طالبان چند ماه پیش ثبت‌نام زائران و آمادگی‌های فنی برای اعزام آنان به حج را آغاز کرد. ۱۳ آوریل هم نشستی با حضور شماری از متقاضیان در قندهار برگزار شد که ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، نیز در آنجا سخنرانی کرد. در فایل سخنرانی ۴۵ دقیقه‌ای آخندزاده که سخنگوی طالبان منتشر کرد، او بر رعایت دقیق مقررات، قواعد و دستورهایی که روحانیون به زائران آموزش می‌دهند، تاکید می‌کند.
در همین حال، عبدالسلام حنفی، معاون نخست‌وزیر طالبان، نیز روز سه‌شنبه در مراسمی که به مناسبت آغاز سفر زائران افغان به عربستان سعودی در فرودگاه کابل برگزار شد، از زائران خواست تا رهنمودهای صادرشده را با دقت دنبال کنند.
حنفی از نهادهای تحت امر طالبان هم خواست همه امکانات و تسهیلات موردنیاز زائران را در «حاجی کمپ‌‌ها» (محل اقامت زائران) فراهم و در جریان سفر نیز به نیازهای آنان رسیدگی کنند.
پیش از این، نورمحمد ثاقب، وزیر حج، اوقاف و ارشاد طالبان، از عربستان سعودی درخواست کرده بود سهمیه زائران افغان برای شرکت در مراسم حج واجب افزایش یابد تا بتوان به تقاضای بیشتر متقاضیان پاسخ داد. ثاقب از فیصل بن طبلق البقمی، سفیر عربستان سعودی، خواسته بود که سهمیه‌ای ویژه هم برای کارمندان دولت و مقام‌های طالبان در نظر بگیرند، چرا که شمار متقاضیان شرکت در مراسم حج بسیار بالا است.
بر اساس آماری که وزارت حج و عمره عربستان سعودی منتشر کرده، مراسم حج تمتع امسال با ثبت رکوردی بی‌سابقه، میزبان بیش از ۲.۵ میلیون زائر از سراسر جهان خواهد بود.
شمار شرکت‌کنندگان در مراسم حج طی سال‌های اخیر به دلیل محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری کرونا کاهش یافت. بنا بر اعلام منابع رسمی، در سال ۲۰۱۹، پیش از شیوع کرونا، ۲.۵ میلیون نفر در مناسک حج شرکت کردند، اما این رقم در سال ۲۰۲۲ به دلیل محدودیت‌های بهداشتی به یک میلیون نفر کاهش یافت. در سال ۲۰۲۳ هم شمار زائران به ۱.۸ میلیون نفر رسید و در سال ۲۰۲۴ حدود دو میلیون نفر مناسک حج تمتع را بجا آوردند.
ساماندهی اتباع به نفع مهاجران است؛ کارگران اتباع جایگزین نیروی کار ایرانی نیست مکمل آن است
به گزارش ایراف؛ نشست نقش مهاجرین افغانستانی در اقتصاد ایران؛ کار، تولید و سرمایه گذاری از سلسله نشست‌های وضعیت شناسی مهاجرین افغانستانی در ایران با سخنرانی دکتر علی باقری مدیر کل اشتغال اتباع خارجی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مجری‌گری جعفر سلطانی پژوهشگر اقتصاد سیاسی و دبیر کارگروه اقتصادی انجمن راحل و با محوریت نقش کارگر، کارفرما و سرمایه گذار افغانستانی در تسهیل فرآیند تولید و افزایش نرخ سرمایه گذاری، مزایا، چالش‌ها و ابهامات موجود در فرآیند قانونی اشتغال و فعالیت‌های تولیدی اتباع خارجی، تحلیل بازار کار ایران و نقش وزارت کار در تعادل نیروی کار داخلی و خارجی یکشنبه ۷ اردیبهشت ماه در خانه اندیشه ورزان برگزار گردید.
دکتر علی باقری مدیر کل اشتغال اتباع خارجی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این نشست گفت: هر یک از کشورهای مهاجر پذیر در دنیا در یک سال یا یک مقطع خاصی، کنشگری خاص خودشان را در قالب سیاست مهاجرتی آن کشور اتخاذ کرده و اقدام به ساماندهی مهاجرین خارجی نموده اند، کشورهایی از جمله ترکیه، آلمان و … از مقطع مشخصی سیاست مهاجرتی مشخص و جامع خود را اعلام و اجرا نموده اند.
وی افزود: ایران نیز بعد از سال‌های متمادی که با موجهای متعدد مهاجرت اتباع خارجي مواجه بوده، در حال حاضر می‌خواهد این ساماندهی را انجام دهد و همه ما باید کمک کنیم این نقطه عطف انجام شود و این به نفع خود مهاجران است و بسیاری از بلاتکلیفی و نابسامانی ها مرتفع خواهد شد.
باقری در ادامه، بیان کرد: مسیر قانونی برای نیروی کار و کارفرما کاملا مشخص است، اما شاید بی اطلاعی و بی اعتمادی از هر دو سوی کارفرمای ایرانی و کارگر اتباع وجود داشته که مانع از بکارگیری قانونی آنها می شده است. ما معتقدیم تمام نیروی کار فعال در بازار کار ایران اعم از ایرانی و اتباع خارجی اولا باید مشاهده پذیر و ثانیا مسئولیت پذیر باشند تا بتوانند از حقوق و تکالیف متقابل با کارفرما و دولت برخوردار شوند.
وی افزود: ما در وضعیت فعلی حدود ۲۴ تا ۲۵ میلیون شاغل و حدود ۲ میلیون نیز بیکار جویای کار داریم که ۱ میلیون نفر از این ۲ میلیون نفر فارغ التحصیلان دانشگاهی هستند و عمده نیروی کار اتباع رقیب آن ۱ میلیون نفر تحصیل کرده ایرانی محسوب نمی شوند.
مدیر کل اشتغال اتباع خارجی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اذعان کرد: ما در جمع بندی هایی که انجام دادیم به این گزاره رسیدیم که در اغلب مشاغل، نیروی کار اتباع جایگزین نیروی ایرانی نیست بلکه مکمل بازار کار ایران هستند و در تنها در مشاغل معدودی وضعیت جایگزینی وجود دارد.
باقری در ادامه عنوان کرد: در ۱۵ استانی که اتباع به صورت مجاز حضور و اشتغال دارند، تاثیر فزاینده ای بر نرخ بیکاری نداشته اند، و جایگزین نیروی ایرانی نشده اند. در خصوص آمار اتباع شاغل مجاز و غیرمجاز در کشور با وجود برآوردهای مختلفی که منتشر می‌شود اما داده های ما نشان می دهد که کمتر از ۵ درصد معادل اشتغال ایرانی ها را به خود اختصاص داده و این یک عدد نرمال در مقایسه با میانگین جهانی است هر چند عدم توازن های منطقه ای در توزیع نیروی کار اتباع وجود دارد.
وی در پایان تاکید کرد: در حال حاضر بازار کار ایران به لحاظ عرضه و تقاضا در شرایط وابستگی متقابل است یعنی نیروی کار و کارفرما هر دو بهم نیاز دارند در این شرایط به دلیل رکود اقتصادی نیروی اجتماعی جامعه میزبان با حساسیت بیشتر نسبت به تعادل نیروی داخلی و خارجی واکنش نشان می دهد؛ اما انشالله در شرایط رشد اقتصادی و رونق تولید و سرمایه گذاری بتوانیم از نیروی کار اتباع استفاده کنیم.
کاهش بودجه کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان
سازمان ملل هشدار داد که با کاهش چشمگیر بودجه کمک‌های بشردوستانه به افغانستان مواجه شده است، در حالی که حدود ۲۳ میلیون شهروند این کشور همچنان به حمایت‌های اضطراری نیاز دارند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، «استفان دوجاریک» سخنگوی دبیرکل سازمان ملل اظهار داشت این سازمان و نهادهای وابسته به آن با کمبود شدید بودجه برای ارائه کمک‌های حیاتی به افغانستان روبه‌رو هستند. این در حالی است که بیش از 23 میلیون افغان به کمک‌های فوری بشردوستانه نیاز دارند.
وی همچنین در گفتگو با خبرنگاران از افزایش محدودیت‌ها درباره کمک‌رسانی به افغانستان ابراز نگرانی کرد و بر نقش کلیدی زنان در عملیات بشردوستانه نیز تأکید نمود.
سازمان ملل از جامعه بین‌المللی خواست تا با تخصیص بودجه کافی، از وخامت اوضاع در افغانستان جلوگیری کنند.
سخنگوی دبیرکل سازمان ملل همچنین با اشاره به سفر اخیر معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه به کابل، گفت که «تام فلچر» در دیدار با مقامات طالبان بر اولویت‌بندی وضعیت زنان و دختران تأکید کرده است.
وی در این سفر همچنین با «عبدالسلام حنفی» معاون نخست وزیر، «دین‌محمد حنیف» وزیر اقتصاد و «امیرخان متقی» وزیر خارجه حکومت طالبان دیدار کرد و درباره موضوعات مختلفی از جمله تأثیر تغییرات آب‌وهوایی، مبارزه با مواد مخدر و امنیت گفتگو کرده است.
پیش از این، سازمان‌های بین‌المللی و نمایندگان کشورهای کمک کننده در نشست گروه هماهنگی افغانستان (ای‌سی‌جی) در استانبول، بر حیاتی بودن ادامه کمک‌های بشردوستانه به این کشور تأکید کردند و هشدار دادند که بحران انسانی در این کشور نیازمند راه‌حل‌های فوری و پایدار است.
سخنگوی وزارت صنعت و تجارت طالبان اعلام کرد که تجارت افغانستان با هند در جریان سال ۱۴۰۳ به ارزش ۸۹۰ میلیون دلار می‌باشد که ازین میان ۶۲۷ میلیون دلار ارزش صادرات و ۲۶۳ میلیون دلار ارزش واردات است.
به گزارش ایراف، آخوندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت طالبان گفت که در تجارت با هند، اکثر اقلام صادراتی افغانستان به این کشور نظیر انجیر خشک، هنگ و تخم هنگ، زغفران، کشمش، زیره سبز و بادام می‌باشد.
آخوندزاده عبدالسلام جواد همچنین در جمله‌ی اقلام وارداتی شکر، مواد خام صنعتی، منسوجات کتان، قطعات خودرو، ماشین آلات و لباس ها را برشمرد.
این در حالیست که در پی افزایش تنش‌ها میان دهلی نو و اسلام‌آباد، پاکستان گذرگاه تجارتی واگه را مسدود کرده که منجر به توقف صادرات افغانستان به هندوستان شده است.
مسئولان اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان اذعان می کنند که در صورت ادامه مسدودیت این مرز، بازرگانان افغان آسیب جدی می‌بینند چون مسیر زمینی جایگزین کوتاه و ارزان برای صادرات کالاها به هند وجود ندارد.
پیشتر گفته شده بود که تاکنون ۳۰ تا ۴۰ کانتینر کالاهای تجارتی افغانستان در این بندر متوقف شده و منتظر بازگشایی این بندر هستند.
از سوی دیگر ادامه این تنش‌ها و به دنبال آن توقف صادرات خشکبار افغانستان به هند، منجر به افزایش قابل توجه قیمت این محصولات در بازارهای هند شده است.
پیشتر روزنامه اکونومیک تایمز، دوشنبه ۸ اردیبهشت گزارش داد که قیمت پسته افغانستان در این کشور تقریباً ۲۲ درصد افزایش یافته است.
گفتنی است که هند ۹۰ درصد انجیر خشک و ۵۰ درصد زعفران افغانستان را از طریق مسیر زمینی از پاکستان وارد می‌کند که اکنون این روند مختل شده است.
تشدید تنش‌ها میان هند و پاکستان و تاثیر منفی آن بر اوضاع افغانستان
به گزارش ایراف، در اوج تنش‌ها میان هند و پاکستان، نماینده ویژه وزارت خارجه هند برای افغانستان به کابل سفر کرد و با امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان، دیدار داشت.
در این دیدار که بر مسائل سیاسی و تجاری تمرکز داشت، متقی خواستار گسترش روابط اقتصادی و سیاسی با هند شد. تنها یک روز پس از این نشست، طالبان اعلام کرد که افغانستان «هیچ تهدیدی برای هند» نیست.
اخیراََ شهباز شریف نخست‌وزیر پاکستان هشدار داده است تا زمانی که «خوارج» از خاک افغانستان بر علیه پاکستان استفاده کنند، ایجاد روابط مسالمت‌آمیز با اداره طالبان ناممکن است.
تشدید تنش‌ها میان هند و پاکستان، چه تاثیری بر اوضاع افغانستان دارد؟
نشریه Wionews، با انتشار تحلیلی در این راستا گفت که قربانی اصلی تنش‌ها میان هند و پاکستان، افغانستان است.نویسنده‌ی این تحلیل، این موضوع را در چند بخش بررسی کرده است:
سابقه تاریخی و نگرانی‌های کنونی
در گذشته نیز افغانستان قربانی رقابت‌های نیابتی میان هند و پاکستان شده‌است. در دوران جنگ کارگل، طالبان که به اسلام‌آباد نزدیک بود، با حمایت هند از ائتلاف شمال مواجه شد. پس از حمله اوری در ۲۰۱۶ و حمله پلوامه در ۲۰۱۹، دهلی‌نو همکاری اطلاعاتی با کابل را افزایش داد تا فعالیت‌های گروههای تروریستی مستقر در پاکستان، مانند جیش محمد و لشکر طیبه، را زیر نظر بگیرد.
اکنون با بحرانی شدن روابط هند و پاکستان و بسته‌شدن مسیرهای تجاری، نگرانی‌ها درباره استفاده از خاک افغانستان برای فعالیت‌های نیابتی شدت گرفته است. طالبان از یک‌سو نمی‌خواهد به یکی از طرف‌ها نزدیک شود و از سوی دیگر، ثبات داخلی‌اش ممکن است تحت تأثیر این رقابت‌ها قرار گیرد.
نگرانی‌های امنیتی هند
هند همچنان با احتیاط به طالبان می‌نگرد، به‌ویژه با توجه به روابط تاریخی این گروه با سازمان اطلاعات پاکستان (ISI). نگرانی هند از انتقال تسلیحات آمریکایی به‌جامانده در افغانستان به کشمیر است؛ تسلیحاتی که پیشتر در پلوامه (۲۰۱۷-۲۰۱۸) و مناطق کیشتوار–کتهوا (۲۰۲۲–۲۰۲۴) کشف شده‌اند. طالبان نیز در واکنشی سریع، حمله پهلگام را محکوم و آن را تضعیف‌کننده‌ی تلاش‌ها برای ثبات منطقه‌ای توصیف کرد.
سیاست دوگانه هند در قبال افغانستان
دهلی‌نو به‌نظر می‌رسد راهبردی دوگانه در پیش گرفته باشد: از یک‌سو با کابل تعامل گزینشی دارد تا جای پای استراتژیکش حفظ شود و از سوی دیگر، برای مواجهه با تهدیدات امنیتی احتمالی در صورت بهره‌برداری پاکستان از خاک افغانستان، آمادگی لازم را اتخاذ می‌کند.
روسیه: راه آهن ترانس-افغان در ۲۰۲۶ به بهره‌برداری می‌رسد
معاون نخست‌وزیر روسیه اعلام کرد پروژه راه آهن ترانس-افغان تا سال ۲۰۲۶ میلادی تکمیل خواهد شد و آسیای مرکزی را به جنوب آسیا متصل خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، «دنیس والنتینویچ مانتوروف» معاون نخست‌وزیر روسیه در حاشیه بازدید از یک نمایشگاه در ازبکستان گفت: «حجم تجارت از طریق راه آهن ترانس‌افغان به 8 تا 15 میلیون تن در سال خواهد رسید که شامل کودهای شیمیایی، نفت، گاز، فلزات آهنی و زغال سنگ می‌شود.»
وی افزود: «این پروژه با همکاری روسیه، ازبکستان، افغانستان و پاکستان در حال اجراست و تا سال 2026 به بهره‌برداری می‌رسد.»
راه آهن ترانس-افغان با طول 573 کیلومتر، مسیرهای غربی (مزارشریف، هرات، دلارام و قندهار) و شرقی (ترمز، نایبآباد، لوگر و خیرلچی) را پوشش می‌دهد و اتحادیه اروپا، روسیه، ازبکستان، افغانستان، پاکستان، هند و کشورهای جنوب شرق آسیا را به هم متصل می‌کند.
بر اساس برآوردهای وزارت حمل‌ونقل ازبکستان، هزینه اجرای این پروژه حدود 4.8 میلیارد دلار است و ساخت آن حداقل پنج سال طول خواهد کشید.
مقامات کشورهای عضو این پروژه، از جمله نمایندگان طالبان، به زودی در نشست کازان روسیه درباره جزئیات اجرایی آن گفتگو خواهند کرد.
این پروژه بخشی از تلاش‌های روسیه برای گسترش روابط تجاری با کشورهای منطقه پس از تحریم‌های غرب به دلیل جنگ اوکراین است.
مسکو اخیراً طالبان را از فهرست گروههای ممنوعه خارج کرده و به دنبال توسعه همکاریهای اقتصادی با افغانستان است.
بهرامی: سرمایه‌گذاران افغان به بندر چابهار توجه جدی‌تر داشته باشند
محمدرضا بهرامی دستیار وزیر و مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه ایران، در همایش ظرفیت‌های تجاری ایران و افغانستان، بندر چابهار را فرصتی طلایی دانست و از سرمایه‌گذاران افغان خواست تا به این گذرگاه توجه جدی‌تر داشته باشند.
به گزارش ایراف، همایش معرفی فرصت‌ها و ظرفیت‌های تجاری ایران و افغانستان همراه با میزهای گفت‌وگوی دوجانبه (B2B) بعد از ظهر روز دوشنبه، ۸ اردیبهشت، با حضور هیات اقتصادی و تجاری افغانستان به رهبری معاون وزارت کشاورزی طالبان و همچنین مسئولین تجاری، تولیدکنندگان و فعالین اقتصادی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی از ایران، در حاشیه هفتمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران؛ «ایران اکسپو ۲۰۲۵» برگزار شد.
محمدرضا بهرامی، در این همایش گفت: «افغانستان کشوری محصور در خشکی است و چابهار بهترین مسیر اتصال به آب‌های آزاد است. از سرمایه‌گذاران افغان می‌خواهیم که توجه جدی‌تر و قوی‌تری به بندر چابهار داشته باشند.»
او همچنین، از برنامه برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور امسال پس از چند سال وقفه خبر داد.
بهرامی در ادامه افزود: «محور و پایه کار در تجارت باید بر دوش بخش خصوصی باشد. تجربه نشان داده هرگاه دولت‌ها در حوزه تجارت ورود کرده‌اند، نتایج مؤثر و قابل توجهی حاصل نشده است.» به گفته او: «هیچ دولتی نمی‌تواند تاجر خوبی باشد، زیرا به منابع عظیم مالی متصل است و دغدغه سود و زیان به صورت طبیعی برایش وجود ندارد.»
دستیار وزیر امور خارجه ایران با تاکید بر اینکه توسعه مناسبات تجاری نیازمند دور کردن دولت از تصدی‌گری اقتصادی است، تصریح کرد: «وظیفه دولت تسهیلگری و ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت بخش خصوصی است.»
انتقال سالانه تا ۱۵ میلیون تن کالای روسی از مسیر افغانستان
به گزارش خبرگزاری فارس : دنیس مانتوروف، معاون اول نخست‌وزیر روسیه، در حاشیه نمایشگاه بین‌المللی صنعتی «اینوپروم آسیای مرکزی» در ازبکستان اعلام کرد: ظرفیت اولیه انتقال کالاهای روسیه از مسیر راه‌آهن «افغان‌ترانس» سالانه بین ۸ تا ۱۵ میلیون تُن پیش‌بینی شده است.
وی با اشاره به اهمیت راهبردی این مسیر ترانزیتی، اظهار داشت: کود شیمیایی، فرآورده‌های نفتی، فلزات و زغال‌سنگ از جمله اقلام صادراتی روسیه خواهند بود که از این مسیر عبور خواهند کرد. همچنین جسوربیگ چورییف، معاون وزارت حمل و نقل ازبکستان، در نشست بین‌المللی تاشکند اعلام کرد پروژه مشترک راه‌آهن با افغانستان و پاکستان تا سال ۲۰۲۷ میلادی تکمیل خواهد شد. چندی پیش، پروژه «افغان‌ترانس»، که یکی از بزرگترین و مهمترین پروژه‌ها در افغانستان به شمار می‌رود، هدف دارد این کشور را به کریدورهای حمل‌ونقل منطقه‌ای متصل کند.
هشدار مقام امنیتی قرقیزستان درباره پروژه ناامن‌سازی آسیای مرکزی
دبیر شورای امنیت قرقیزستان هشدار داد که ممکن است به طور عمدی آسیای مرکزی بی‌ثبات شود تا توجه روسیه از جنگ در اوکراین به انحراف کشانده شود.
به گزارش ایرنا از تاس، مارات ایمانکولوف در یک نشست محلی اعلام کرد: نیروهایی وجود دارند که ممکن است در آینده نه تنها در قرقیزستان، بلکه در سراسر آسیای مرکزی، وضعیت را به سمت بی ثباتی ببرند. هدف آنها می‌تواند منحرف‌کردن تمرکز روسیه از عملیات نظامی در اوکراین باشد.
این مقام امنیتی قرقیزستان با بیان اینکه تضمین امنیت خارجی این کشور وابسته به تلاش‌های سازمان پیمان امنیت جمعی است، گفت: این سازمان ضامن امنیت ما در مقابل تهاجم خارجی یا گروه های مسلح است و روسیه، نقش اصلی را در این سازمان ایفا می کند.
Copyright ©ariaye 2002_2025
استفاده از مطالب آريا
يی با ذکر ماخذ آزاد است
بالا
آرشيف
صفحة دری
بازگشت