رحمت اله روان
شورای عالی صلح بدون اشتراک حضرت صاحب ( مجددی) آغاز به کار کرد
همزمان با نهمین سالگرد حمله آمریکا و نیروهای ائتلاف به افغانستان، شورای عالی صلح افغانستان کارش را رسما آغاز کرد. شورایی که قرار است پس از 9 سال جنگ با طالبان، زمینه گفتگو را با آنها فراهم کند. رئیس جمهوری افغانستان در مراسم افتتاح شورای عالی صلح گفت امیدوار است این شورا بتواند صلح را به افغانستان بیاورد. شورا نخستین جلسه خود را به روز پنجشنبه تحت رهبری رېیس جمهور افغانستان در ارګ کابل برګذار کرد، رېیس جمهور افغانستان در سخنان خویش ګفت، شورای عالی صلح یک مرجع بزرگ امیدواری مردم افغانستان است. جامعهء جهانی به تمام معنا پشتیبان این حرکت ماست و مردم افغانستان آرزومند کامیابی این حرکت ما می باشند. شورای عالی صلح در فیصله ها و کوشش های خود یک شورای مستقل و خود مختار است. دولت افغانستان همکار و ممد کوشش های شماست. جای که شما ضرورت داشته باشید به ما صدا کنید،در نخستین جلسه شورا حضرت صبغت اله مجددی نظر به اعتراض که در مورد ترکیب یک تعداد از اعضآ شورا داشت در جلسه به شکل اعتراض شر کت ننمود،وچګونګی فعالیت جلسه را زیر سوال قرارداد.
هفته قبل به همین ارتباط محمد اکرم رئیس اداری شورای عالی صلح ابراز نموده است
که طالبان طی تماسهای تلیفونی اعلام کرده اند که تنها در صورتی حاضرند پای میز
مذاکره بنشینند که ریاست این شورا را محترم صبغت الله مجددی بر عهده داشته باشد
وی افزوده است که این سران طالبان گفته اند که اگر حضرت صاحب مجددی در راس
شورای عالی صلح قرار گیرد با برنامه صلح یکجا می شوند زیرا به جز این شخص، تمام
اعضای این شورا با ما جنگیده اند پس بدیل او را کس دیگری ندارد
گفته می شود که این موضوع تقریبا مهم را محترم مجددی با محترم کرزی نیز در میان
گذاشته است و ظاهرا رییس جمهور افغانستان ناگزیر است تا حضرت صبغت الله مجددی
را در راس شورای عالی صلح قرار دهد زیرا در غیر آن طالبان پروسه صلح را قبول
نمی کنند
پیش از این جناب مجددی گفته بود که موجودیت بعضی از افراد در شورا سبب نپیوستن
مخالفان مسلح دولت به پروسه صلح می شود پس باید اقداماتی صورت گیرد که طالبان
نیز با آن موافق باشند تا بتوانیم پروسه صلح را پیش ببریم
با اینکه هنوز معلوم نیست طرف سخن حضرت صاحب با کدام یک از اعضای شورای عالی
صلح بوده است و طالبان به خاطر کدام یک از این اعضا حاضر به مذاکره نیستند،
باید گفت که اشخاص با نفوذی همچون برهان الدین ربانی،
حاجي محمد محقق، عبدالرب رسول سیاف، آیت‌الله محمد آصف محسنی، سید احمد گیلانی،
نورالله سادات، محمد اسماعیل خان، محمد اکبری، عبدالهادی ارغنديوال از شخصیتهای
اصلی این شورا می باشند که طی سی سال اخیر هر کدام به نوبه خود نقش پررنگی در
جنگ و صلح افغانستان داشته اند
از دیگر فرمایشات رئیس مجلس سنا که ریاست کمیسیون تحکیم صلح را نیز عهده دارند،
این است که سازمان استخباراتی پاکستان نقش زیادی در کندی روند صلح دارد. ایشان
هشدار داده که به دلیل مخالفت سازمان استخباراتی پاکستان، تلاش‌های دولت
افغانستان در راستای مصالحه با طالبان کامیاب نخواهد شد
محترم مجددی در این رابطه تصریح نموده تازمانی که سازمان استخباراتی پاکستان
راضی نشود، مصالحه با طالبان امکان پذیر نیست، زیرا اگر مداخله پاکستان
نمی‌بود، طالبان تاکنون به دولت افغانستان می‌پیوستند
رییس مجلس سنای کشور تاکید کرده کلید کل کار امروز پیش آی‌اس‌آی پاکستان است.
تا وقتی که آی‌اس‌آی پاکستان موافق و راضی نشود، این طالبان را ما آورده
نمی‌توانیم. زیرا هر زمان که شخصیتهای طالبان، سران مخالفین، وزراء، علما و
رتبه های پایین طالبان حاضر شدند با کمیسیون تحکیم صلح یکجا شوند، به محض اینکه
آی اس آی خبر شده است، یا آنها را کشته و یا زندانی نموده است
محترم صبغت الله مجدی ابراز داشته است: من به همه ملت افغانستان قول می دهم که
اگر پاکستان مداخله نکند، خواهید دید که که ما کل مخالفان مسلح را جذب می کنیم.
تا هرچه سریعتر امنیت و بازسازی کشور تامین گردد
در همین حال هفته گذشته محترم مجددی در جلسه سنا از رهبران حزب اسلامی حکمتیار
و سران طالبان خواست تا به منظور تأمین امنیت دست از مخالفت برداشته و راه صلح
و آشتی ملی را که در آن رضایت خداوند جل جلاله می باشد انتخاب نمایند
لازم به ذکر است که در پنج سال گذشته که حضرت مجددی ریاست شورای تحکیم صلح را
بر عهده دارند تاکنون 9 هزار و 400 مخالف مسلح دولت به برنامه صلح پیوسته اند
که اکثر آنان مسلح بوده اند.
نهاد های جامعه مدنی کشور روز دوشنبه ګذاشته در یک نشست خبری پیرامون ترکیب
شورای عالی صلح ابراز نگرانی کردند و خواهان بازنگری در گزینش اعضای این شورا
شدند
عزیز رفیعی، رییس اجرایی مجتمع مدنی افغانستان در این نشست خبری با انتقاد از
ترکیب اعضای شورای عالی صلح گفت برخی از اعضای شورای عالی صلح نه تنها از تخصص
کاری برخوردار نیستند ، بلکه در جنگ های گذشته دخیل بوده و حال نیز نمی توانند
برای تامین صلح در کشور مفید واقع شوند
وی افزود جامعه مدنی بارها نگرانی خود را مبنی بر حضور زورمندان و کسانی که در
جنگ های گذشته دخیل بوده اند ، در این شورا ابراز داشته ؛ اما تا هنوز به این
در خواست جامعه مدنی توجهی صورت نگرفته است
با آنکه مسؤلین این نهاد حکومت را به عدم مشورت با نهادهای مدنی در ترتیب لیست
اعضای شورای عالی صلح ملامت کردند، تصریح داشتند که نهاد های جامعه مدنی
افغانستان ملاحظاتی در مورد استراتیژی دولت برای آشتی نیز دارند، آنها گفتند که
مردم حق دارند بدانند که آیا طرح کنونی دولت و جامعه جهانی یک جانبه است و یا
مخالفان صلح نیز با آن موافق اند
درهمین حال ثریا پرلیکا رییس اتحادیه سراسری زنان افغانستان نیز که در این نشست
حضور داشت گفت تعدادی ازاعضای شورای عالی صلح متهم به نقض حقوق بشر و جرایم
جنایی می باشند
وی افزود افرادی که خودشان درجنگ ها دست داشته اند، نمیتوانند برای تامین صلح
اقدامات صلح امیزی داشته باشند
این شورا زمانی به کار آغاز می‌کند که تلاش‌های پراکنده‌ای از سوی مقام‌های
داخلی و بیرونی به شدت جریان دارد.همچنان افغانها تشنه صلح در کشورخویش میباشد
وهر قدم که در مورد هر ګونه اشخاص در مورد برقراری صلح وامنیت بر داشته میشود
لبیک میګوېد،در این اثنا برخی رسانه‌ها یک روز قبل از دو نشست جداگانه در کابل
گزارش دادند. گفته میشود که در نشست نخست از جانب حکومت افغانستان مولوی ضعیف،
حکمت کرزی، از جانب پاکستان آفتاب شیرپاو و درانی، و علی‌‌احمد جلالی نیز از
سوی یک نهادامریکایی حضور داشته‌اند. رسانه‌های داخلی همچنین روز گذشته خبرهایی
در مورد یک نشست دیگر به نشر رساندند
گفته میشود که هیات‌هایی از جانب شورای کویته، کشورهای عربی و برخی از
شخصیتهای افغانی از جمله میرویس یاسینی و فاروق وردک در کابل مذاکراتی
داشته‌اند
با توجه به اینکه شورای عالی صلح نیز از امروز آغاز به کار می‌کند، اکنون
سوال این است که اصولا چه کسانی پروسه صلح را پیش خواهند برد و حرف نهایی را در
این‌باره خواهند زد؟ به نظر می‌رسد که شورای عالی صلح از هم اکنون با چند چالش
مهم همراه میباشد
یکی از چالش‌های اساسی نفس ترکیب شورای عالی صلح میباشد. در ترکیب شورا افرادی
حضور دارند که همواره حکومت آقای کرزی را به خاطر مذاکره با طالبان به شدت
نکوهش می‌کردند. اکنون این افراد جزو شورای عالی صلح شده‌اند. حالا معلوم نیست
که اعضای شورای موجود تا چه میزانی می‌توانند به یک هم‌نظری مشترک در مورد
مذاکره با طالبان دست یابند
چالش دیگر این است که همزمان با شورای عالی صلح، چندین جریان دیگر در مورد
مذاکره با طالبان تصمیم گرفته و از نقش اساسی برخوردار خواهند بود. به نظر
می‌رسد که رییس حکومت افغانستان جریان مذاکره با طالبان را از طریق برخی
چهره‌های مورد اعتماد مانند فاروق وردک و یا برادران خود دنبال می‌کند. چنانچه
قبل از این دور از گفتگوها بارها خبرهایی در مورد مذاکرات برادران رییس جمهور
کرزی با شورای کویته خبرهایی به نشر رسید
حالا نیز با توجه به حضور مقام‌هایی از کشورهای عربی، پاکستان و گفتگوهای آنان
با مقامات از حکومت افغانستان عملا جایگاه و نقش شورای عالی صلح زیر سوال قرار
می‌گیرد. به نظر می‌رسد که حکومت افغانستان قبل از آغاز کار شورای عالی صلح،
به توافق‌هایی با مخالفان مسلح خود دست یافته است. با این وصف، تشکیل شورای
عالی صلح، صرفا می‌تواند نقش مشروعیت بخشیدن به روند گفتگوها را داشته باشد
یکی از چالش‌های دیگر در برابر شورای عالی صلح همزمانی کار این شورا با موجی از
تنش‌ها میان ناتو و پاکستان و نیز جنگ قندهار میباشد.
هم اکنون حکومت و طالبان پاکستانی در یک سیاست جدید، فشارها را علیه ناتو
افزایش داده‌اند. طی یک هفته‌ی اخیر مرز تورخم به روی کاروان‌های ناتو بسته و
حمله‌ها علیه تانکرهای ناتو ادامه یافت. گذشته از این ایالات متحده امریکا در
آستانه‌ی گفتگوها با طالبان اعلام کرده است که قبل از گفتگوها با طالبان باید
فشارها بر این گروه بیشتر شود. جیف موریل، سخنگوی وزارت دفاع امریکا گفته است
نیروهای جامعه جهانی و قوای ایساف باید تلاش خود را برای تحکیم امنیت کشور
بیشتر سازند. این سخنگو در ادامه گفته است باید جنگ را شدت بخشیم و این گونه
فشارها برای متقاعد ساختن طالبان و گروه‌های افراطی دیگر به صلح ضروری میباشد
به نظر می‌رسد که از هم اکنون در مورد چگونگی تماس با طالبان میان حکومت
افغانستان و متحدین غربی آن اختلاف نظر خلق شده است. ایالات متحده امریکا
طرفدار فشار بیشتر علیه طالبان میباشد. چنانچه در یک ماه اخیر 100 تن از اعضای
گروه حقانی در مرزهای پاکستان به قتل رسیدند و در افغانستان نیز در دو ماه اخیر
بالاترین آمار قتل قومندانان طالبان منتشر شد. در مقابل حکومت افغانستان طرفدار
گفتگو با طالبان بدون اعمال فشار نظامی میباشد. حالا باید دید که کدام راهبرد
در کشانیدن طالبان به پای میز صلح موفق خواهد بود
این نگرانی ها زمانی ابراز می گردد که دولت بخاطر انتخاب اعضای شورای عالی صلح
جلسات متعددی را با حضور شخصیت های ملی برگزار کرده و پس از بحث های فراوان
اعضای آن را انتخاب کرده است. هفته گذشته نیز 68 تن از اعضای شورای عالی صلح که
در آن رهبران جهادی ، متنفذین ، سران اقوام و بزرگان شامل بودند معرفی گردید
این در حالی است که بر اساس گزارشات تازه؛ اخیراً طالبان طی تماسهای تلفنی
اعلام کرده اند که تنها در صورتی حاضرند پای میز مذاکره بنشینند که ریاست این
شورا را محترم صبغت الله مجددی بر عهده داشته
باشد
ظاهرا رییس جمهور ناگزیر است تا حضرت صبغت الله مجددی را در راس شورای عالی صلح
قرار دهد زیرا در غیر آن طالبان پروسه صلح را قبول نمی کنند
درهر صورت امیدواریم این گروه سوم که برای میانجی گری میان دو گروه آغاز به
فعالیت می نماید با یک استراتیژی غیرجانبدارانه ، برای تامین صلح اقدام نمایند،
پای
رحمت اله روان
بالا
بازگشت