طرح روسیه برای گسترش روابط با طالبان و کاهش نفوذ آمریکا

کارشناسان می‌گویند طرح روسیه برای حذف طالبان از فهرست سازمان‌های تروریستی، نشان می‌دهد این کشور برای از بین بردن نفوذ آمریکا در منطقه خواستار روابط نزدیکتر با کابل است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، «نیکی آسیا» به نقل از کارشناسان و تحلیلگران حوزه افغانستان نوشت: طرح روسیه برای حذف طالبان از فهرست سازمان‌های تروریستی، نشان دهنده تلاش این کشور برای از بین بردن نفوذ آمریکا در منطقه و تمایل مسکو برای روابط نزدیکتر با کابل است.

این گزارش با تأکید بر اینکه طالبان سرسختانه با گروه تروریستی داعش مبارزه کرده است، افزود: حمله اخیر به مسکو و طالبان انگیزه داده تا نه تنها با داعش بلکه با آمریکا به عنوان تهدید مشترک شناخته شده‌، نیز مقابله کنند.

«بارنت روبین» مدیر مرکز همکاری‌های بین‌المللی در دانشگاه نیویورک نیز در مصاحبه‌ای گفت: وقتی تروریست‌ها به روسیه حمله می‌کنند، روس‌ها معتقدند که تروریست‌ها به طور مخفیانه توسط آمریکا کمک یا حمایت می‌شوند.

روبین که مشاور دولت آمریکا در امور افغانستان و پاکستان بود، اظهار داشت: طالبان در عین حال که مایل به روابط بهتر با واشنگتن هستند، همچنین تمایلی به تسلیم شدن به خواسته‌های آمریکا ندارند. به این ترتیب، کسب مشروعیت از سوی روسیه با اهداف آن مطابقت دارد.

روبین در ادامه گفت: من تصور می‌کنم طالبان در تلاش برای دور نگه داشتن آمریکا از مرزهای خود است و به روس‌ها نیز مانند شرکای قابل اعتمادی نگاه می‌کنند.

«زردشت شمس» دیپلمات پیشین افغانستان در پاکستان نیز دراین‌باره گفت این اقدام روسیه تقویتی برای موقعیت طالبان در منطقه است. خارج شدن از فهرست گروه‌های تروریستی و ممنوعه، به طور قطع روحیه طالبان و اعتبار بین‌المللی آن‌ها را افزایش می‌دهد و نظم جهانی آمریکا را که به طور سنتی تصمیم می‌گیرد افراد خوب و چه کسانی بد هستند را به چالش خواهد کشید.

 

بهرامی: گروه طالبان در سال پیش‌رو با شش چالش عمده مواجه هستند

محمد رضا بهرامی سفیر پیشین ایران در کابل، در تازه‌ترین اظهارات خود بیان کرد که گروه طالبان در سال جدید با شش چالش عمده مواجه هستند.

به گزارش خبرآنلاین، او این موضوع را طی یک پیام در شبکه‌ی ایکس مطرح کرده و این شش چالش را نخست، عمیق‌شدن گسل‌ها و تضعیف انسجام داخلی؛ عدم چشم‌انداز به رسمیت شناخته شدن و افزایش فقر و مشکلات اجتماعی خوانده‌است.

او افزود که ادامه‌ی تحریم‌های بین‌المللی؛ توسعه‌ی شکاف با مردم و کاهش احتمالی توجه به افغانستان نزد سازمان ملل متحد از چالش‌های دیگر هستند که طالبان با آن‌ها روبه‌رو اند.

گروه طالبان در جریان نزدیک به سه‌سال سلطه‌ی شان برکشور، به دلیل سیاست‌های سرکوب‌گرایانه‌ی‌شان در برابر شهروندان از سوی هیچ کشور به رسمیت شناخته نشده‌اند.

مشکلات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و نبود حمایت مطلق مردمی از معضلاتی هستند که گروه طالبان در جریان نزدیک به سه‌سال سلطه‌ی شان برکشور با آن مواجه بوده‌ و تاکنون هیچ راه‌حلی پیرامون آن روی دست نگرفته‌اند.

پیش‌تر سخن‌گوی وزارت خارجه‌ی آمریکا گفت که اگر زنان و دختران افغانستان از مشارکت در جامعه و اقتصاد کنار گذاشته شوند، گروه طالبان به مشروعیت نخواهند رسید.

 

چین: تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان منطقی و طالبان باید به نگرانی های جامعه جهانی پاسخ بدهند

چین در نشست "سازوکار پیوستگی و همکاری" این کشور با افغانستان در پکن، نگرانی‌های جامعه جهانی درباره ای "تشکیل حکومت فراگیر" در افغانستان را "منطقی" خواند و ابراز امیدواری کرده که طالبان به آن پاسخ بدهند.

به گزارش اسپوتنیک به نقل از آمو، نماینده ویژه چین در امور افغانستان گفته است، که چین و طالبان سومین نشست "سازوکار پیوستگی همکاری چین و افغانستان در زمینه کمک‌های بشردوستانه و بازسازی اقتصادی" را در پکن برگزار کرده‌اند.

یو شیائو یونگ، نماینده ویژه چین در امور افغانستان با نشر خبرنامه‌ای در ایکس گفته است، که در این نشست، جین سونگ، رییس بخش آسیایی وزارت خارجه چین با ذاکر جلالی، رییس بخش آسیایی وزارت خارجه طالبان، روی کمک‌های بشردوستانه و "همکاری عملی" در زمینه‌های مختلف میان دو کشور گفت‌وگو کرده‌ است.

او در این خبرنامه همچنین گفته است، که در این نشست، برخی از مسئولان دیگر چین و طالبان نیز حضور داشتند.

در این خبرنامه به نقل از طرف چینی در این نشست، آمده است: "چین از سال 2021 به این‌سو، مفهوم دیپلماتیک دوستی، صمیمیت، منفعت متقابل و فراگیری را که توسط شی جین‌ پینگ، رییس جمهور این کشور پیش‌نهاد شده را اجرا کرده است".

بر بنیاد این خبرنامه، طرف چینی در این نشست همچنین گفته است، که این کشور به انتخاب‌های مستقل مردم افغانستان احترام می‌گذارد و در امور داخلی این کشور مداخله نمی‌کند.

در این خبرنامه آمده است: "تحریم‌های یکجانبه و بسته کردن دارایی‌های افغانستان، رنج مردم این کشور را تشدید کرده است".

چین در این نشست در حالی از سیاست‌های غرب در قبال طالبان انتقاد کرده که این کشور هیچ اشاره‌ای به محدودیت‌ها، ممنوعیت‌ها و رویکردهای طالبان در قبال مردم افغانستان؛ به‌ویژه زنان و دختران در کشور نکرده است.

این در حالی است، که طالبان سال آموزشی 1403 را نیز با ادامه ممنوعیت‌های آموزشی و تحصیلی دختران و زنان آغاز کردند؛ اما چین تا اکنون در این زمینه هیچ اظهار نظری نکرده است.

بر اساس این خبرنامه، دو طرف خواهان مشارکت فعال در ساختن طرح "کمربند و جاده" شده‌اند و رییس بخش آسیایی وزارت خارجه طالبان در این نشست گفته است که آنان مایل اند از تجربه چین در نوسازی و توسعه بیاموزد.

نماینده ویژه چین در امور افغانستان گفته است که نماینده‌های طالبان در این نشست از چین خواسته‌اند که در بخش آموزش حرفه‌ای افراد آنان کمک و همکاری کند.

برپایه این خبرنامه، نماینده‌های چین در این نشست گفته‌اند، کشورهایی که "مسئول اصلی وضعیت دشوار کنونی در افغانستان" هستند، مسئولیت‌های خود را با "جدیت" انجام دهند، پول‌های مردم افغانستان را برگردانند و "نمک به زخم‌های مردم افغانستان" نزنند.

در این خبرنامه هم‌چنان آمده است، که حجم تجارت میان چین و افغانستان در سال گذشته (2023) به 1.33 میلیارد دالر رسیده است و در مقایسه با سال پیش، 125.4 میلیون دالر افزایش را نشان می‌دهد.

از طرفی دیگر، طرف چینی در این نشست گفته است که از افزایش کمک‌های بشردوستانه جامعه جهانی به افغانستان حمایت می‌کند و امیدوار است که طالبان نیز "فعالانه" به برخی از "نگرانی‌های منطقی" جامعه جهانی در مورد "تشکیل حکومت فراگیر" در افغانستان پاسخ دهند.

این در حالی است که چین پس از برگشت طالبان به قدرت در این نزدیک به سه سال، به ندرت درباره های "تشکیل حکومت فراگیر" در افغانستان سخن گفته است.

 

نقش دفتر سیاسی طالبان در قطر برای تعامل کابل با کشورهای جهان

رئیس دفتر سیاسی حکومت طالبان در قطر اظهار داشت این دفتر در دوحه برای هماهنگی و بهبود روابط افغانستان با کشورهای جهان فعالیت می‌کند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، «سهیل شاهین» رئیس دفتر سیاسی حکومت طالبان در دوحه گفت این دفتر سیاسی تلاش می‌کند تا از طریق رسانه‌های بین‌المللی تصویر واقعی افغانستان را به جهان مخابره کند.

وی افزود دفتر دوحه همچنین برای هماهنگی و بهبود روابط افغانستان با کشورهای جهان فعالیت می‌کند.

شاهین به طلوع نیوز گفت این دفتر سیاسی در زمینه فراهم‌آوری گذرنامه‌ها و چاپ پول و انتقال آن به افغانستان نیز نقش سازنده‌ای دارد.

رئیس دفتر سیاسی حکومت طالبان در دوحه اظهار داشت: «این نمایندگی سیاسی در بخش دپلماتیک فعالیت می‌کند و با هیئت‌های کشورهای مختلف درباره مسائل مختلف اقتصادی، سیاسی و آموزش نیز رایزنی می‌شود همچنین برای جلب سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی نیز تلاش می‌شود».

سهیل شاهین چندی قبل گفته بود این نمایندگی برای به‌رسمیت شناخته‌شدن حکومت کنونی افغانستان در جامعه بین‌المللی تلاش می‌کند.

دفتر سیاسی طالبان در دوحه در 27 خرداد سلل 1392 گشایش یافت. هدف از آن گفتگوهای صلح و حل مسالمت آمیز مشکلات افغانستان بیان شده بود.

 

ارمغان جنگ آمریکا در افغانستان برای مردم چه بود؟

زمانه : جنگ آمریکا و نیروهای ناتو در افغانستان به‌طور کلی ۱۷۱هزار تا ۱۷۴هزار نفر کشته برجای گذاشت؛ از جمله ۲۴۶۱ سرباز آمریکایی نیز در نتیجه این لشکرکشی کشته شدند. ثمره این جنگ برای مردم افغانستان چه بود؟ آیا آنچنان که ادعا می‌شد این جنگ برای مردم افغانستان امنیت و آزادی به همراه داشت؟

پس از حمله یازده سپتامبر ۲۰۰۱ به برج‌های دوقلو در ایالات متحده، این کشور به خاک افغانستان حمله کرد و نیروهای نظامی خود را در حدود بیست سال در آنجا حفظ کرد. طی این بیست سال ۲۴۶۱ سرباز آمریکایی کشته شدند. همزمان بیش از ۴۷٬۲۴۵ غیرنظامی افغانستانی کشته شدند. افزون بر آن، حدود ۶۶٬۰۰۰ تا ۶۹٬۰۰۰ نفر در ارتش و پلیس افغانستان و بیش از ۵۱٬۰۰۰ جنگجوی طالبان تا آوریل ۲۰۲۱ کشته شدند

این جنگ به‌طور کلی ۱۷۱٬۰۰۰ تا ۱۷۴٬۰۰۰ نفر کشته در افغانستان برجای گذاشت. اینها شمار کشته‌‌شدگانی است که به‌طور مستقیم در جنگ جان خود را از دست دادند. هزاران شهروند افغانستانی نیز به‌طور غیرمستقیم در نتیجه پیامدهای جنگ جان خود را از دست دادند. به گزارش «کمیته آمریکایی خدمات دوستان»، ممکن است تلفات جانی این جنگ بیش از ۳۶۰هزار نفر باشد.

پس از حمله یازده سپتامبر جرج بوش به دولت طالبان هشدار داد که مرتبطین و سران القاعده را به آمریکا تحویل دهد اما طالبان به این خواست وقعی نگذاشت. ایالات متحده در ۷ اکتبر ۲۰۰۱ در عملیاتی که آن را «عملیات بلندمدت آزادی» نامید به خاک افغانستان حمله کرد. آمریکا با حمله به افغانستان حکومت افغانستان را که با نام «امارت اسلامی افغانستان» زیر حاکمیت طالبان بود سرنگون کرد تا گروه القاعده را در آن کشور ریشه‌کن کند.

البته آمریکا به‌تنهایی به افغانستان حمله نکرد. بیش از ۴۰ کشور در ائتلاف ناتو شرکت کردند و به نام نیروهای بین‌المللی کمک به امنیت (آیساف) تا سال ۲۰۱۴ در افغانستان حضور داشتند. از آن سال به بعد «ماموریت حمایت قاطع» جانشین آن شد. جنگ در افغانستان جنگی بود که بیشتر بین طالبان و نیروهای مسلح افغانستان و همپیمانانش جریان داشت

نیروهای نظامی ناتو در سال ۲۰۱۱ پس از کشتن اسامه بن لادن استراتژی خروج نیروی‌های خود را آغاز کردند. در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۴، ناتو به‌طور رسمی به عملیات رزمی آیساف در افغانستان پایان بخشید و مسئولیت امنیتی کامل را به‌طور رسمی به دولت افغانستان واگذار کرد. نیروهای نظامی ناتو در میانه جنگ متوجه شدند که نمی‌توانند گروه طالبان را به کلی از بین ببرند. از این رو به «دیپلماسی» روی آوردند و سلسله مذاکره با مبارزان طالبان را شروع کردند

نیروهای ناتو پس از حضور حدودا بیست ساله در خاک افغانستان به نام ریشه کردن کردن تروریسم، سرانجام با طالبان معامله کردند و در نهایت افغانستان را به طالبان تقدیم کردند. نیروهای آمریکایی سرانجام ژوئیه ۲۰۲۲ ایمن الظواهری، رهبر القاعده که در کابل، پایتخت افغانستان مستقر بود را در یک حمله هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی کشتند. با وجود این، شاخه‌هایی از القاعده کماکان در مناطقی از افغانستان فعالیت می‌کند. حاکمیت ترور طالبان بر شهروندانش رسمیت یافته است. شاخه‌ای از داعش نیز در این کشور گسترش یافته است

 

آیا وضعیت مردم افغانستان بهبود یافته است؟

بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) در بهمن ۱۴۰۲ گزارشی منتشر کرد و در آن هشدار داد که فعالیت القاعده در افغانستان دوباره در حال ظهور است و سال ۲۰۲۴ افزایش خواهد یافت. بر اساس این گزارش رهبر القاعده که احتمالاً در افغانستان مستقر است، در سه بیانیه خود حمله به سفارت‌های آمریکا، کشورهای اروپایی و اسرائیل را خواستار شده است.

در گزارش سیگار همچنین به افزایش حمله‌های گروه داعش شاخه خراسان علیه شیعیان و مردم هزاره از اکتبر ۲۰۲۳ تا ژانویه ۲۰۲۴ اشاره شده است. گروه داعش خراسان در سه ماه ذکر شده به اقلیت‌های مذهبی و قومی افغانستان چهار مرتبه حمله کرد. داعش شاخه خراسان سوم ژانویه حمله‌ای نیز در کرمان ترتیب داد که به کشته شدن نزدیک به صد نفر انجامید

طنز تلخ این است که القاعده هرگز در افغانستان ریشه کن نشد. در دسامبر ۲۰۲۳ شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز در گزارش تازه‌اش اعلام کرده بود که القاعده دست‌کم هشت پایگاه نظامی فعال در افغانستان دارد. همچنین طبق گزارش سیگار با استناد به گزارش تیم نظارت بر تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه طالبان برخی از اعضای القاعده در اداره‌های مربوط به طالبان کار می‌کنند.

افغانستان کماکان ناامن است به‌طوری که بر اساس گزارش سیگار یک سازمان غیرانتفاعی به نام «پروژه داده‌های رویدادهای درگیری مسلحانه و موقعیت مکانی» در سال ۲۰۲۳ دست‌کم یک‌هزار و ۶۲۲ مورد وقایع امنیتی در افغانستان ثبت کرده است

وضعیت زنان در افغانستان پس از روی کار آمدن طالبان بسیار وخیم است. زنان و دختران از حق آموزش، اشتغال و حضور در جامعه برخوردار نیستند. بر اساس گزارش سیگار ۸۹ درصد زنان در افغانستان از وضعیت‌شان در زیر سلطه طالبان راضی نیستند. همچنین پدیده کودک‌همسری نیز در میان افغانستانی‌ها رو به افزایش است، چرا که فقر بیداد می‌کند.

بر اساس گزارشی که گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در افغانستان ۲۵ خرداد / ۱۵ ژوئن درباره‌ وضعیت زنان افغانستان در ۲۵ صفحه منتشر کرد و آن را در پنجاه‌وسومین اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل ارائه کرد، در فاصله سپتامبر ۲۰۲۱ و مه ‌۲۰۲۳ طالبان بیش از ۵۰ فرمان محدودکننده علیه زنان و دختران افغانستان صادر کرده‌اند که یکی از نمونه‌های برجسته‌ تبعیض سیستماتیک علیه زنان افغانستان به‌شمار می‌رود

ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در افغانستان وضعیت زنان افغان را آپارتاید جنسیتی نامید و گفت

تبعیض شدید، نظام‌مند و نهادینه‌شده علیه زنان و دختران هسته ایدئولوژی و حکومت طالبان است و همچنین این نگرانی‌ را با خود به‌همراه دارد که آن‌ها (طالبان) می‌توانند مسئول آپارتاید جنسیتی باشند.

بر اساس گزارش بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان، طالبان در برخی عرصه‌ها، مانند مبارزه با مواد مخدر، پیشرفت‌هایی داشته‌اند اما بیشتر شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی، و بشردوستانه در افغانستان آشکارا در حال بدتر شدن است

برای نمونه به‌دلیل تداوم وضعیت بد اقتصادی و کاهش تقاضا، تورم منفی ۸٬۱ درصد باقی مانده و کسری تجاری افزایش یافته است. در این گزارش آمده است

جمع‌ درآمدهای طالبان در سال مالی ۲۰۲۳ نسبت به سال مالی ۲۰۲۲ به اندازه ۳٬۱ درصد افزایش یافته است، اما کل درآمد به ۸ میلیارد افغانی، که هدف تعیین‌شده این گروه بوده، نرسیده است.

در کنار رکود اقتصادی پناهجویان افغانستانی نیز با بحران‌های روز‌افزون روبه‌رو بوده‌اند و بخشی از آنها به این کشور بازگشته‌اند. به گزارش سیگار از سپتامبر ۲۰۲۳ تا ژانویه سال جاری، ۴۹۳ هزار پناه‌جوی افغان از پاکستان به افغانستان بازگشته‌اند. پاکستان اعلام کرده است که در مجموع بیشتر از یک میلیون و هفتصد هزار مهاجر افغانستانی بدون مدارک اقامت قانونی را اخراج می‌کند

حاکمیت طالبان با سرکوب شدید و نقض حقوق بشر حکمرانی می‌کند. روزنامه ۸صبح در دوم مارس ۲۰۲۴ در گزارشی نوشت نهاد «رواداری» که نهادی ناظر بر وضعیت حقوق بشری در افغانستان است خبر داده که در سال ۲۰۲۳، ۵۰۶ تن در رویدادهای گوناگون نقض حقوق بشر در سراسر کشور کشته و ۲۶۶ تن دیگر زخمی شده‌اند. براساس این گزارش، قتل‌های هدفمند، مرموز و فراقضایی و حملات انتقام‌جویانه در بخش‌های مختلف افغانستان افزایش یافته است.

یافته‌های نهاد «رواداری» نشان می‌دهد که ۳۶۵ تن در جریان حملات هدفمند، فراقانونی و مرموز، ۸۶ تن در حملات انتحاری و انفجاری و ۵۵ نفر دیگر نیز در انفجار مین‌های برجا مانده از جنگ‌های گذشته جان باخته‌اند.

طبق این گزارش، کارمندان حکومت پیشین و اعضای خانواده‌های آنان، مدافعان حقوق بشر، بزرگان قومی، مخالفان طالبان و دیگر شهروندان کشور قربانیان رویدادهای نقض حقوق بشر هستند.

گزارش نهاد «رواداری» همچنین نشان می‌دهد که افزایش بازداشت‌های خودسرانه و غیرقانونی، شکنجه، بدرفتاری و کشتن زندانیان، ناپدید کردن اجباری و اجرای مجازات ظالمانه و غیرانسانی توسط طالبان به جزئی از شیوه حکمرانی طالبان تبدیل شده است.

 

بی‌بی‌سی اردو به نقل از پولیس کویته: محمدعمرجان آخوندزاده شناسنامه پاکستانی داشت

افغانستان اینترنشنال : دو روز پس از ترور محمدعمرجان آخوندزاده، مشاور هبت‌الله آخندزاده، بی‌بی‌سی اردو به نقل از پولیس کویته گزارش داد که او شناسنامه پاکستانی داشت.

پولیس کویته گفته آخوندزاده امام مسجد «سابقه‌دار» در کویته بود و نه در یک خانه اجاره‌ای، بلکه در خانه شخصی خودش در این شهر زندگی می‌کرد.

به طور معمول کسانی که شهروندی این کشور را ندارند نمی‌توانند در این کشور برای خود املاک و خانه خریداری کنند.

مقامات پولیس کویته به بی‌بی‌سی اردو گفتند تحقیقات درباره عوامل و انگیزه‌های قتل این روحانی ادامه دارد.

یک مقام پولیس کویته گفته محمد عمر جان آخوندزاده پنجشنبه شب توسط افراد مسلح ناشناس به ضرب گلوله کشته شد.

پولیس کویته می‌گوید محمدعمرجان آخوندزاده از مسجد در حال رفتن به خانه بود که چند فرد ناشناس سوار بر موترسایکل به سوی او​ تیراندازی کردند و سپس پا به فرار گذاشتند.

به گفته این منبع، محمدعمر جان آخوندزاده بر اثر اصابت گلوله به سینه‌اش جان باخت.

بر اساس اطلاعاتی که پولیس کویته ارائه کرده، محمدعمرجان آخوندزاده ۱۵ سال امام جماعت مسجدی در منطقه کالی این شهر بود.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان روز جمعه (۳۱ حمل) با انتشار بیانیه رسمی از طرف گروه طالبان در شبکه اجتماعی اکس مرگ محمدعمرجان آخوندزاده را تسلیت گفت.

سخنگوی طالبان و دیگر مقام‌های این گروه در مورد اینکه محمدعمر جان آخوندزاده چگونه و به دست چه کسانی کشته شده، توضیحی نداده‌ است.

بی‌بی‌سی اردو از عبدالحی بلوچ، سخنگوی پولیس کویته درباره پیوند محمدعمر جان آخوندزاده با طالبان افغانستان سوال کرده اما آقای بلوچ در این باره اظهار بی‌خبری کرده است.

رادیو تلویزیون ملی افغانستان که توسط طالبان کنترول می‌شود، نیز بیانیه رسمی این گروه را پخش کرده که در آن کشته شدن محمد عمر جان آخوندزاده محکوم شده و قتل او «جنایت بزرگ» خوانده شده است.

تاکنون هیچ فرد یا گروهی مسئولیت ترور این مقام طالبان را به عهده نگرفته است.

رادیو تلویزیون دولتی به طور رسمی از محمدعمرجان آخندزاده به‌عنوان عضو اداره نظارت طالبان و استاد یک مدرسه جهادی این گروه در قندهار نام برده است. با این حال منابع به افغانستان اینترنشنال گفتند او از افراد مورد اعتماد رهبر طالبان بود.

به گفته منابع افغانستان اینترنشنال محمدعمرجان مشاور هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان بود. او در سال‌های پسین در کنار ایجاد مدارس دینی در پاکستان، عضو ارشد شورای رهبری کویته نیز بود.

طالبان پس از حاکمیت دوباره بر افغانستان در اسد ۱۴۰۰، «لیسه میخانیک» ولایت قندهار را به مدرسه جهادی تبدیل کرد و مولوی محمدعمرآخندزاده در راس آن مدرسه قرار گرفت.

این مدرسه در کنار قصر مندیگک قرار دارد؛ جایی که منابع از قندهار می‌گویند رهبر طالبان از آن به عنوان دفتر کاری خود استفاده می‌کند.

منابع افغانستان اینترنشنال می‌گویند هبت‌الله آخندزاده بیشتر مجالس خود را با قرائت چند آیه قرآن توسط این «شیخ‌الحدیث» آغاز می‌کرد.

 

مشاور ملا هبت‌الله آخندزاده را چه کسی ترور کرد؟

محمدعمرجان آخوندزاده، مشاور هبت‌الله آخندزاده و مسئول مدرسه جهادی در قندهار شام پنجشنبه، ۳۰ حمل، در منطقه پشتون‌آباد، قریه نوی کلی شهر کویته پاکستان کشته شد.

محمدعمرجان فرزند آخندزاده غبرگی در سال ۱۳۴۴ در قریه غبرگی ولسوالی شاه‌جوی زابل زاده شد.

او در سال‌های پسین در کنار ایجاد مدارس دینی در پاکستان، عضو ارشد شورای رهبری کویته نیز بود.

طالبان پس از حاکمیت دوباره بر افغانستان در اسد ۱۴۰۰، «لیسه میخانیک» ولایت قندهار را به مدرسه جهادی تبدیل کرد و مولوی محمدعمرآخندزاده در راس آن مدرسه قرار گرفت.

این مدرسه در کنار قصر مندیگک قرار دارد؛ جایی که گفته می‌شود رهبر طالبان از آن به عنوان دفتر کاری خود استفاده می‌کند.

منابع افغانستان اینترنشنال می‌گویند هبت‌الله آخندزاده بیشتر مجالس خود را با قرائت چند آیه قرآن توسط این «شیخ‌الحدیث» آغاز می‌کرد.

به گفته منابع آقای آخوندزاده در ایام عید برای دیدار با خانواده و دوستان خود به کویته سفر کرده بود.

تاکنون هیچ فرد و یا گروهی مسئولیت قتل این فرد مورد اعتماد هبت‌الله آخندزاده را به عهده نگرفته است.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی ارشد طالبان روز جمعه، ۳۱ حمل، یک بیانیه رسمی از آدرس طالبان درباره کشته شدن محمد عمرجان آخندزاده پخش کرد. در این اعلامیه جزئیات و اطلاعات زیادی درباره چگونگی، زمان و مکان و عاملان کشته شدن این مقام ارشد طالبان ارائه نشده است.

چه کسی فرد مورد اعتماد هبت‌الله آخندزاده را کشت؟

طالبان هم در درون ساختار خود دچار شدیدترین نوع اختلافات‌اند و هم در بیرون از ساختار تشکیلاتی خود دشمنان فراوانی دارند.

منابع به افغانستان اینترنشنال می‌گویند این امکان وجود دارد که این فرد نزدیک به هبت‌الله آخندزاده را نیروهای ناراضی درون‌گروهی طالبان ترور کرده باشند.

از سوی دیگر، این گروه در بازی‌های استخباراتی که درگیر آن است، با گروه‌های جهادی‌ خارجی از جمله تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی)، نیز از نزدیک کار می‌کند. به گفته منابع، «کار با استخبارات و جهادی‌ها نیز خطرات فراوانی دارد

هرچند منابع موثقی تاکنون وجود ندارد که تایید کند که چه کسی پشت ترور فرد مورد اعتماد رهبر طالبان قرار دارد، اما ترور عمرجان آخوندزاده نمی‌تواند با رهبری طالبان و فردی که خود را هبت‌‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، معرفی می‌کند، بی‌ربط باشد.

آیا عاملان ترور کوشیده‌اند که با کشتن محمدعمرجان آخوندزاده پیامی به هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان برسانند؟

 

طرح طالبان برای تثبیت ایدئولوژی‌اش: «معادل‌سازی» مدرک کارشناسی برای ۵۱ هزار ملا و طلبه

در آزمون معادل‌سازی کسانی می‌توانستند شرکت کنند که در مساجد و مدارس دینی تحصیل کرده بودند و یا هم در طول ۲۰ سال در جهاد علیه کشورهای غربی در افغانستان اشتراک داشتند و به صورت خصوصی علوم اسلامی و قرآنی را فرا‌گرفته بودند. افغانستانی‌ها می‌گویند طالبان دارد پا جای پای جمهوری اسلامی می‌گذارد. خبرنگار زمانه در کابل با شماری از افغانستانی‌ها گفت‌و‌گو کرده است.

زمانه :  در ادامه تلاش‌های حکومت طالبان برای گسترش حوزه‌های علمیه، مدارس دینی و جهادی درین کشور این بار از ۵۱ هزار ملا و طلبه حوزه‌های علمیه بخاطر اعطای سند کارشناسی ارشد تخصصی آزمون گرفته شد.

گفته شده این کار به منظور معادل‌سازی مدارک تحصیلی مدارس، حوزه‌های علمیه و مساجد انجام شده است، در حالی که به باور کارشناسان این اقدام طالبان سیاسی و به‌شدت غیرتخصصی دانسته می‌شود.

مسئولان در وزارت تحصیلات عالی طالبان می‌گوید با این کار فاصله ایجاد شده میان حوزه‌های علمیه، مساجد مدارس علوم دینی و دانشگاه‌ها برداشته خواهد شد.

در حالی این آزمون سراسری اخذ و مدارس دینی و جهادی در افغانستان در حال گسترش است که قبل از این نیز در زمان حکومت قبلی افغانستان مدارس دینی و حوزه‌های علمیه در کنار دانشگاهای افغانستان تحت نظارت حکومت فعالیت گسترده داشت و در دانشگاهی دولتی برای دختران و پسران بخش‌های از علوم اسلامی مانند شرعیات و الهیات فقه و قانون دانشکده‌های بزرگ و فعالی داشت.

تفاوت حوزه‌های علمیه طالبان با مدارس دینی در جمهوری اسلامی افغانستان چیست؟

در حالی که حکومت طالبان بعد از سقوط جمهوری اسلامی افغانستان تمرکز بیشتر خویش برای گسترش مدارس دینی، مذهبی و جهادی نموده است اما دروازه دانشگاه‌های دولتی و خصوصی را بر روی زنان و دختران بستند.

نزدیک به سه سال از حاکمیت این گروه بر افغانستان می‌گذرد اما هنوز از باز شدن دروازه مکاتب و دانشگاها بر روی دختران افغان خبری نیست. در حالی که جامعه جهانی و مردم افغانستان بارها از این گروه خواستند که دروازه دانشگاه‌ها و مکتب‌ها را بر روی دختران افغان بازگشایی کنند ولی این گروه تا حال فقط تا کلاس ششم در برخی از استان‌های این کشور اجازه فعالیت برای مدرسه‌ها داده است.

این را را نباید فراموش کرد با آنکه طالبان بر دختران درِ مدرسه‌ها و دانشگاه‌های دولتی و خصوصی را بسته‌اند، اما برای دخترانی که در حوزه‌های علمیه و مراکز مذهبی درس می‌خوانند هیچ محدودیتی وجود ندارد. آنان می‌توانند تا کلاس چهاردهم درس بخوانند. پس به وضوح می‌توان دید که حکومت طالبان تلاش واقعی خویش را بر گسترش علوم دینی متمرکز کرده اند.

آزمون تثبیت سویه علمی در مدارس و حوزه‌های علمیه افغانستان

این آزمون که در شهر‌های بزرگ افغانستان مانند هرات، کابل، بلخ، قندهار و ننگرهار با مخالفت‌های زیادی برگزار شد واکنش تندی در قبال داشت.

وزارت تحصیلات طالبان می‌گوید برای کسانی که درین آزمون موفق می‌شوند اسناد تحصیلی تخصیصی معادل لیسانس و کارشناسی ارشد معادل دانشگاه‌ها داده خواهد شد و مدارک این آزمون در همه ادارت افغانستان دارای اعتبار ویژه است.

باید گفت درین آزمون کسانی می‌توانستند شرکت کنند که در مساجد و مدارس دینی تحصیل کرده بودند و یا هم در طول بیست سال در جهاد علیه کشورهای غربی در افغانستان اشتراک داشتند و به صورت خصوصی علوم اسلامی و قرآنی را فرا‌گرفته بودند.

این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که گروه طالبان بعد از تسلط افغانستان آهسته‌آهسته دروازه‌های دانشگاهای دولتی و خصوصی افغانستان را بر روی زنان و دختران افغان بست و در تشکیلات دانشگاه‌های دولتی و آکادمیک افراد وفادار خویش را جابجا کرد.

شیرآقا حمید یکی از کسانی که در بخش مدیریت دولتی در کشور تایلند تحصیل نموده است می‌گوید قبلا در ریاست شهرسازی کابل در بخش مدیریت منابع بشری ایفای وظیفه کرد اما با آمدن طالبان از سوی این گروه خانه‌نشین و وظیفه خویش را از دست داد. او به رادیو زمانه می‌گوید در حال حاضر یکی از عالمان حوزه علمیه و کسی که در جنگ بیست سال گذشته با گروه طالبان همکاری داشت، به جای او مقرر شده است.

حمید این کار طالبان را ظالمان می‌خواند و می‌گوید:

رهبری طالبان امید کسانی را که سال‌ها با مشکلات فراوانی در داخل و بیرون از کشور در رشته‌های گوناگون تخصصی درس خواندند و آرزوی این را داشتند تا روزی برای خود و کشور خویش از طریق تخصص علمی خویش خدمت نمایند با خاک یکسان کرد و بجای افراد تحصیل‌کرده کسانی را مقرر می‌کند که حتی در خیلی از موارد الفبای دانشگاهی را نخواندند.

به گفته این دانش‌آموخته علوم شهرسازی ارجحیت گروه طالبان با کسانی است که در برابر نیروهای آمریکایی و غربی در جنگ بیست‌ساله افغانستان اشتراک داشتند:

کسانی که بیشتر درین بیست سال بمب‌ها را منفجر و مردم افغانستان را کشتند، حالا بنام ارزش جهادی برای‌شان مقام و منزلت داده می‌شود. کسانی که درس خواندند و دست به اسلحه نبردند، همچون من از صحنه کشیده می‌شوند یا باید به کاروبار شخصی روی آورند یا باید از وطن فرار کنند.

طلبه‌ها و دانش آموختگان مدارس دینی ازین اقدام طالبان استقبال می‌کنند.

مولوی رحمت الله راشید باشنده شهر تخار در شمال افغانستان می‌گوید او خوشحال است که رهبر طالبان این اقدام را اتخاذ کرده زیرا به گفته این طلبه علوم دینی، افغانستان یک کشور اسلامی است و جایگاه علوم اسلامی باید در صدر کار باشد.

او در پاسخ به سوال رادیو زمانه که برای خودش بر اساس کدام معیار اجازه اشتراک در آزمون داده شده است می‌گوید:

من ده سال در مساجد سمت شمال افغانستان علوم دینی فرا گرفتم، برای دها جوان درس دینی دادم، همیشه از حضور کشورهای غربی انتقاد کردم و به خاطر کلیمه خدا و جهاد مردم افغانستان دفاع کردم و طلبه‌های خویش را تشویق به ایستادن و جهاد در برابر نظام قبلی نمودم. حتی برخی‌ها به شهادت رسیدند. من باور دارم که این ارزش‌های دینی و میهنی هرگز با یک سند کارشناسی معادل نیست. باید حکومت فعلی برای کسانی که در راه زحمت کشیده‌اند و جهاد نمودند مقام و منزلت بالاتری اختصاص دهد.

می‌شوند یا باید به کاروبار شخصی روی آورند یا باید از وطن فرار کنند.

این کار طالبان در حالی با مخالفت‌های شدیدی روبرو شده است که این گروه از آغاز حکومت داری خویش مخالفت واضیح با دانش زنان و حتی برخی از افراد این گروه مخالف تحصیلات تخصصی هستند.

در حالی که شیرمحمد عباس ستانکزی معاون سیاسی وزارت خارجه طالبان آموزش را بر مرد و زن مسلمان فرض می‌داند و علوم عصری را ضرورت هر جامعه انسانی می‌داند اما مولوی خالد حنفی وزیر امربالمعروف طالبان که از ملاهای نزدیک به رهبر این گروه است، آموزش را مباح دانسته می‌گوید در حال حاضر اینکه مدارس و دانشگاها بر روی زنان بسته است از اختیارات امیر این گروه است و مخالفت با امیر از نظر او در شریعت ناروا است.

اما معاون سیاسی وزارت خارجه طالبان و برخی دیگر از افراط میان رو این گروه بارها گفتند بر اساس روایات قرآن کریم طلب علم بر مرد و زن فرض دانسته شده و هیچ کس حتی پیامبر خدا این اجازه و صلاحیت را ندارد که زنان را از آموزش باز دارد و از همین رو هر چه زودتر باید دوازه دانشگاها و مراکز آموزشی بر روی زنان و دختران افغان باز گردد.

شمس الحق شمس، یکی از کادرهای علمی دانشگاه کابل که در حال حاضر بیرون از کشور به سر می‌برد، می‌گوید:

با این کار طالبان، تخصص علمی از بین خواهد رفت. افغانستان یکبار دیگر به مرکز گروهای مذهبی و افراطی مبدل خواهد گردید.

به گفته او شکی نیست که افغانستان یک کشور اسلامی است و مردم مسلمان هستند اما در هیچ جای از قرآن نیامده است که همه باید ملاهای مدارس و طلبه علوم دینی باشند:

ما هرگز نمی‌توانیم رهبری کشوری را به دست کسانی بدهیم که تخصص و درایت مدیریتی ندارند. اشخاصی که چند سالی در مدارس دینی، مساجد و حوزه‌های علمیه درس خوانده‌اند هیچگاه مستحق سند معتبر کارشناسی ارشد نمی‌توانند بود و در هیچ کشور دنیا چنین نیست. همانطوری که ما به علوم انسانی ضرورت داریم، ما در بخش‌های مختلف به فناوری و علوم عصری ضرورت داریم. باید مرد و زن افغان از جایگاه علمی تخصصی برخوردار باشد و همه در برابر وطن و ارزش‌های میهنی حق خدمت‌گذاری داشته باشد.

به گفته آقای شمس، «کسانی که می‌گویند ما در طول بیست سال جهاد کردیم، معامله‌شان در روز قیامت با خدا باشد آن‌ها می‌گویند بخاطر خدا جنگ کردند. اگر خوب کردند خداوند برای‌شان در روز قیامت پاداشی خواهد داد ولی این نباید باعث گردد که این گروه بر گرده‌های جامعه ۳۵ میلیونی و مسلمان سوار گردد

از سوی هم خیلی‌ها به این باور هستند که طالبان با این کار خویش یکبار دیگر دامنه افراطیت مذهبی را گسترش می‌دهند و این کار برای آینده افغانستان و منطقه خطرناک خواهد بود.

احمد شعیب رافت، کارشناس مسائل سیاسی می‌گوید:

حکومت طالبان با این کار خویش به دنبال تامین منافع حکومتی خویش هستند این گروه به خوبی می‌داند که افراد متخصص و دانشمند جامعه هرگز به باورهای این گروه تن در نخواهد داد و حتی در برابرشان واکنش نشان خواهد داد اما طلبه‌های دینی و آخوند‌ها کسانی هستند که می‌توانند سال‌ها مردم بی‌سواد افغانستان را از مسیر اصلی زندگی و پیشرفت بنام مسایل مذهبی و دینی منحرف کند.

در حالی که از نظر شریعت اسلام باید همیشه راه اعتدال را در پیش بگیرد اما با به‌وجود آمدن حکومت طالبان در افغانستان هر روز مسایل مذهبی و افراطیت در بین جوانان و مردمان این سرزمین جایگاهی به‌خود پیدا می‌کند که به باور برخی از کارشناسان این کار خطر بزرگی‌ست که میتوان در آینده‌ها دامن گیر وضعیت مردم و جامعه افغانستان گردد.

آیا این اقدام طالبان مشابه اقدامات مسئولان انقلاب اسلامی ایران است؟

فرشاد نور، یکی از دانشجویان افغان که در حال حاضر در شهر پونه هندوستان مشغول تحصیل است، می‌گوید:

اگر به نوع حکومتداری طالبان نظر انداخته شود اقدامات ایشان مانند اقدامات مسئولان انقلاب اسلامی ایران است.

او می‌گوید بعد از انقلاب اسلامی ایران نظام طوری قدم برداشت که جایگاه طلبه‌ها را در جامعه ایران استحکام بخشید و حالا که چندین سال از آن زمان می‌گذرد تفکر و رفتار آخوند‌ها هنوز هم در حکومت جمهوری اسلامی ایران پابرجاست. به باور او، در حالی‌که مخالفت‌های شدیدی از درون جامعه ایران با این طرز حکومت داری آخوندی وجود دارد ولی حال کار چندانی از دست مخالفین جمهوری اسلامی ساخته نیست و این حکومت مخالفین خویش را به نام‌های مختلف از صحنه بیرون می‌کند.

نور می‌گوید:

در افغانستان نیز ملاهای مدارس و حوزه‌های علمیه در تلاش‌اند تا با کپی برداری از انقلاب اسلامی ایران برای افراد همفکر خویش زمینه رشد توانایی مهیا سازد تا در آینده نظام برای سال‌ها پابرجا بماند در حالی که این کار به شدت خطرناک است و اگر جلو آن از سوی جنبش‌های آزادی بخش زنان و جوانان افغان گرفته نشود در آینده‌ها مردم افغانستان نیز حکومت مشابه جمهوری اسلامی ایران را خواهد داشت.

آقای نور چنین ادامه می‌دهد:

«مردم ایران دارای ظرفیت‌های علمی بالاتر نفوس بیشتر و وضعیت اقتصادی بهتر نسبت به افغانستان هستند ولی وقتی حکومت به دست آخوند‌ها افتاده ایران از سیر پیشرفت و ترقی دور نگه داشته می‌شود. درحالی که ایران قبل از حکومت جمهوری اسلامی جایگاه ویژه در بین کشورهای جهان داشت اما طالبان نیز با پیروی از نقشه راه جمهوری اسلامی ایران افغانستان را از نقشه راه ترقی جهانی باز خواهند داشت

آیا طالبان پیشرفت جامعه انسانی را در مسایل دینی و مذهبی خلاصه کردند؟

حکمت الله حکمت، دانش آموز رشته شرعیات دانشگاه کابل می‌گوید:

در هیچ جای از قرآن و احادیث پیامبر اسلام نیامده است که اداره یک مملکت به دست ملاها سپرده شود. اسلام بر تقوا تاکید دارد و این اسلام است که طلب علم را بر مرد و زن مسلمان فرض گردانیده است. ما باید انسانهای مفید برای جامعه انسانی باشیم. این حق را هیچ کسی ندارد که خلاف شریعت زنان را از آموزش باز بدارند اما طالبان در حال حاضر این کار را انجام می‌دهند واین نوع تفکر و افراطیت خطرناک است.

در همین حال مولوی ندا محمد ندیم، عضو برجسته طالبان و وزیر تحصیلات این گروه، می‌گوید:

علمای دین و طلبه‌ها بخاطر آزادی وطن تلاش‌های زیادی نمودند از همین رو برای‌شان اسناد مدارس دینی معادل‌سازی خواهد شد و این پروسه شفاف خواهد بود و هرکس لیاقت بالاتر داشته باشد می‌تواند سند معادل لیسانس ماستری و حتی دکترا بدست آورد.

باید یادآور شد که بعد از سقوط حکومت جمهوری اسلامی افغانستان به تاریخ ۱۴ آگوست سال ۲۰۲۱ میلادی و حاکم شدن گروه طالبان بر افغانستان علمای دین و طلبه‌ها از جایگاه ویژه‌ی در ساختار حکومت داری طالبان برخوردار شدند.

این گروه در تلاش گسترش نهادهای مذهبی و دینی است و با روی کار آمدن خویش تا کنون صدها مدارس دینی را ایجاد کرده و از سهم دولتی برای این نهادها بودجه‌های هنگفت مالی اختصاص داده‌اند، در حالی که دروازه دانشگاها و مدرسه‌ها همچنان بر روی دختران افغان بسته است.

باید یادآور شد که بیشتر طلبه‌های علوم دینی در افغانستان کسانی هستند که در مدارس، مساجد و حوزه‌های علمیه افغانستان، ایران و مناطق سرحدی پاکستان درس خواندند.

 

تورم منفی افغانستان‌ خوب یا بد؟!

بانک جهانی از رکود اقتصادی در افغانستان‌ به دلیل کاهش فعالیت‌های اقتصادی و ادامه تورم منفی خبر داده است. این بانک در گزارش … بانک جهانی از رکود اقتصادی در افغانستان‌ به دلیل کاهش فعالیت‌های اقتصادی و ادامه تورم منفی خبر داده است. این بانک در گزارش جدید خود نگاشته است تورم سالانه در افغانستان […]

بانک جهانی از رکود اقتصادی در افغانستان‌ به دلیل کاهش فعالیت‌های اقتصادی و ادامه تورم منفی خبر داده است. این بانک در گزارش

بانک جهانی از رکود اقتصادی در افغانستان‌ به دلیل کاهش فعالیت‌های اقتصادی و ادامه تورم منفی خبر داده است. این بانک در گزارش جدید خود نگاشته است تورم سالانه در افغانستان در ژانویه ۲۰۲۴ به منفی ۱۰.۲ درصد رسیده  است.

در گزارش بانک جهانی آمده است که این تورم ناشی از کاهش ناگهانی بهای مواد غذایی منفی ۱۵.۱‌ درصد و مواد غیرغذایی منفی ۴.۸ درصد بوده است.

این نوع کاهش زمانی به وجود می‌آید که کالا در بازار موجود بوده، اما مردم توان خرید آن را نداشته باشند. تورم منفی زنگ خطری برای اقتصاد یک کشور بوده و نتیجه آن سقوط اقتصاد آن کشور خواهد بود.

بانک جهانی در گزارش خود افزوده است در‌حالی‌که کاهش بهای مواد شاید در کوتاه‌مدت برای خانواده‌هایی که آسیب‌پذیر هستند، از لحاظ مالی آرام‌بخش باشد، اما به گفته این بانک، این وضعیت می‌تواند آسیب بزرگ اقتصادی را به میان ‌آورد.

در گزارش بانک جهانی آمده است تورم منفی در دراز‌مدت می‌تواند خرید مصرف‌کننده را به تأخیر ‌بیندازد، سرمایه‌گذاری تاجران را کاهش دهد و رشد اقتصادی را متوقف کند. از سوی دیگر برخی از موارد از دید گزارش جدید بانک جهانی‌ مثبت ارزیابی شده است.

به دلیل افزایش صادرات میوه، آجیل و خشکبار صادرات مواد غذایی هفت درصد افزایش داشته است؛ صادرات مواد غذایی به هند در مقایسه با کاهش ۱۸‌درصدی صادرات به پاکستان، ۲۲ درصد افزایش یافته است.

طبق این گزارش جمع‌آوری عواید افغانستان به ۱۸۹ میلیارد افغانی رسید که به میزان دو درصد از هدف تعیین‌شده کمتر بوده‌، اما در مقایسه با سال مالی قبلی ۵،۶ درصد افزایش داشته است. این کسری عمدتا به دلیل مالیات مرزی است که با وجود افزایش ۲۲‌درصدی واردات، تنها یک درصد افزایش یافته است. طبق این گزارش، بهبود ارزش پول افغانی، کاهش تعرفه‌ها بر برخی اقلام غذایی و مالیات کمتر‌ بر اقلام تولیدی به این افزایش اندک‌ کمک کرده است.

بانک جهانی به صادرات افغانستان نیز اشاره کرده است که در مقایسه با ژانویه سال گذشته پنج درصد کاهش یافته‌ و به ۱۴۰.۵ میلیون دلار رسیده است؛ درحالی‌که در سال گذشته این رقم ۱۴۸.۱ میلیون دلار بود.

طبق این گزارش، واردات افغانستان در مقایسه با ژانویه سال گذشته ۳۷ درصد افزایش یافته است؛ درحالی‌که در ژانویه سال گذشته ۶۰۰ میلیون دلار بود، اما در ژانویه ۲۰۲۴ به ۸۳۰ میلیون دلار رسیده و موجب افزایش در کسری موازنه تجاری افغانستان شده است.

بانک جهانی در کل واردات سالانه افغانستان را ۵.۵ میلیارد دلار برآورد کرده است که به گفته این بانک ۳.۵ میلیارد دلار کسری موازنه تجاری را نشان می‌دهد.

در گزارش بانک جهانی به ارزش پول افغانی در برابر ارزهای خارجی نیز اشاره و افزوده شده ارزش پول افغانی در ۱۸ ماه گذشته به خاطر تزریق حدودا دو میلیارد دلار کمک‌های جهانی بالا رفته است.

در گزارش بانک جهانی، عواید افغانستان کمتر از میزانی گفته شده که حکومت طالبان تعیین کرده بودند. طبق این گزارش، در ۱۱ ماه سال مالی گذشته یعنی از مارس ۲۰۲۳ تا فوریه ۲۰۲۴ در مجموع ۱۸۹ میلیارد افغانی جمع‌آوری شده که دو درصد از هدف تعیین‌شده کمتر بوده است.

منابع: بانک جهانی، خبرگزاری طلوع، اداره ملی احصائیه و معلومات (اداره ملی آمار) افغانستان.

 

۱۶ میلیون نفر در افغانستان با ناامنی غذایی مواجه هستند

سازمان ملل اعلام کرد در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۶ میلیون نفر در افغانستان با بحران و «سطح اضطراری» ناامنی غذایی مواجه خواهند بود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، سازمان ملل متحد در گزارش سالانه‌اش درباره افغانستان اعلام کرد در سال جاری میلادی15.8 میلیون نفر در این کشور با بحران و «سطح اضطراری» ناامنی غذایی مواجه خواهند بود.

در این گزارش آمده است اکثریت مردم افغانستان قادر به تأمین نیازهای اولیه‌شان مانند مراقبت‌های بهداشتی، غذا، معیشت و مسکن نیستند.

در گزارش سالانه سازمان ملل آمده است: زمین‌لرزه‌های هرات و بازگشت بی‌سابقه‌ و در مقیاس بزرگ مهاجران از کشورهای همسایه، تأثیر مخرب بر جامعه گذاشته و نیاز به مشارکت و حمایت بین‌المللی پایدار دارد.

این سازمان افزود در سال 2024، همچنان بر تعهد خود به اصول حقوق‌بشر، برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان در افغانستان ثابت قدم خواهد ماند.

سازمان ملل در این گزارش همچنین بر تعهد این سازمان نسبت به مردم افغانستان تأکید کرده و گفته است که از «حرکت افغانستان به سمت صلح، ثبات و رفاه» حمایت می‌کند.

 

افزایش ۷۰ درصدی تعداد تولدها از مادران غیر ایرانی در ۴ سال

به گزارش ایرنا ، طبق برآورد‌ها ۸۳ درصد کودکان خیابان از اتباع هستند که بین آنها فراوانی افغانستانی‌ها بیشتر است و بیش از ۶۰ درصد از آنها اتباع غیرمجاز هستند.

برخی از کارشناسان بر این باورند نبود نظارت کافی بر انبوه اتباع غیرمجاز و اینکه آنها به طور عمده از اقشار پایین هستند، بر شمار کودکان کار افزوده است. این اتباع اعتقادی به دوره کودکی ندارند و این فرهنگ بین آنها رایج است که فرزند از کودکی باید برای خانواده درآمد کسب کند. از سوی دیگر داشتن فرزند زیاد بین اتباع خارجی سبب‌شده نتوانند مخارج روزانه خود را تامین کنند.

بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان بهزیستی کشور بیش از ۴۴ یا ۴۵ درصد از کودکان کار با بُعد خانوار بین ۴ تا ۶ نفر هستند. ۲۰ نهاد دولتی و غیردولتی در کشور متولی احقاق حقوق کودکان هستند، اما رویکرد نادرست یا ترک فعل آنها سبب شده ساماندهی کودکان کار تا به این اندازه طولانی شده و ۲۰ سال به درازا کشیده است؛ طرح‌های جمع‌آوری یا ساماندهی کودکان تاکنون موفق عمل نکرده‌اند، زیرا برخورد هدفمندی با کودکان اتباع و خانواده‌های آنها صورت نمی‌گیرد.

به گفته «آرزو فتحی» معاون اورژانس اجتماعی مرکز اورژانس اجتماعی، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و باز توانی اعتیاد سازمان بهزیستی کشور، ۱۳ هزار و ۶۷۱ نفر از کودکان کار و خیابان در مراکز نگهداری روزانه و شبانه، خدمات متنوع این سازمان را دریافت می‌کنند. ۶۳ مرکز نگهداری روزانه و ۲۹ مرکز نگهداری شبانه‌روزی کودکان کار و خیابان در کشور فعالیت دارد.

 

فعالیت بیش از ۷۰۰ مؤسسه داخلی و خارجی در افغانستان

وزارت اقتصاد حکومت طالبان اعلام کرد ۷۲۰ مؤسسه داخلی و خارجی در افغانستان در بخش‌های کشاورزی، آموزش و بهداشت فعال هستند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، «عبدالرحمن حبیب» سخنگوی وزارت اقتصاد حکومت طالبان اعلام کرد در حال حاضر 720 مؤسسه داخلی و خارجی در افغانستان در بخش‌های کشاورزی، آموزش و بهداشت فعالیت می‌کنند.

حبیب در گفتگو با رادیو تلویزیون ملی افغانستان اظهار داشت 182 مورد از این مؤسسات فعال در این کشور، خارجی هستند.

وی افزود مؤسسات مذکور در چارچوب ارزش‌های «اسلامی و منافع ملی» تاکنون فعالیت دارند.

پیش از این مقامات طالبان بارها به مؤسسات داخلی و خارجی دستور داده‌اند تا فعالیت‌های خود را متناسب با دستورات حکومت افغانستان تنظیم کنند.

در اواخر اسفند سال گذشته، وزیر مرزها و قبایل طالبان از مسئولان نهادهای وابسته به سازمان ملل خواسته بود که کارهای خود را مطابق «اصول اسلامی» پیش ببرند.

وزیر کشاورزی و دامپروری حکومت افغانستان پیش از این در دیدار با رئیس سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل تاکید کرده بود بدون ترس در سراسر افغانستان فعالیت کنید.

 

سیاستمدار پاکستانی: پاکستان دو پایگاه هوایی را در بلوچستان در اختیار امریکا قرار داده است

افغانستان انتزنیشنل : شیرافضل مروت، عضو مجلس ملی پاکستان، گفته که این کشور دو پایگاه هوایی در بلوچستان در نزدیکی مرزهای افغانستان و ایران را در اختیار امریکا قرار داده است.

این عضو حزب تحریک انصاف روز چهارشنبه، ۲۹حمل، از سیاست خارجی حکومت شهباز شریف انتقاد کرد.

آقای مروت در یک نشست خبری در اسلام‌آباد به خبرنگاران گفت: «تا جایی که ما اطلاع داریم، پاکستان دو پایگاه هوایی خود را در بلوچستان در نزدیکی مرزهای ایران و افغانستان به امریکایی‌ها داده است

آقای مروت یکی از رهبران کلیدی حزب تحریک انصاف به رهبری عمران خان به شمار می‌آید. او روز سه‌شنبه همزمان با سفر فیصل بن‌فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی به اسلام‌آباد گفت که عربستان سعودی «عامل امریکا» است و در برکناری عمران خان از نخست‌وزیری پاکستان با امریکا همکاری کرده است.

به دنبال این اظهارات او، حزب تحریک انصاف اعلام کرد که این سخنان موضع این حزب نیست و نظر شخصی خودش است.

با این حال، واگذاری پایگاه هوایی به امریکا در سال‌های اخیر در پاکستان موضوعی جنجال‌برانگیز بوده است. در پی حمله امریکا به افغانستان، پاکستان پایگاه‌های هوایی خود از جمله پایگاه هوایی شمسی در بلوچستان را در اختیار نیروهای امریکایی قرار داد که از آن در جنگ با طالبان استفاده کردند، اما بعدها امریکا این پایگاه را تخلیه کرد.

با نزدیک شدن زمان خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، بار دیگر موضوع استفاده امریکا از پایگاه هوایی پاکستان داغ شد. در آن زمان حکومت عمران خان از واگذاری پایگاه به امریکا خودداری کرد.

آگاهان باور دارند که این موضوع یکی از دلایل بروز تنش در روابط عمران خان و امریکا شد. در پی برکناری عمران خان از قدرت، حالا بار دیگر هواداران این حزب حکومت شریف را متهم به سازش با امریکا کرده‌اند.

پایگاه‌های هوایی پاکستان حالا برای امریکا، که حضور نظامی در افغانستان ندارد، از اهمیت استراتژیک برخوردار است، به‌ویژه در زمانی که امریکا از یک سو کماکان نگران فعالیت گروه‌های تروریستی از جمله داعش در افغانستان است و در مورد عملیات‌های فرامرزی داعش در منطقه و غرب هم نگرانی وجود دارد و از سوی دیگر امریکا حالا بیشتر نگران فعالیت‌های ایران است.

در سوی دیگر ماجرا، حالا که روابط میان حکومت شهباز شریف و حکومت طالبان به اندازه دوران عمران خان حسنه نیست، واگذاری پایگاه هوایی به امریکا هم بازی «برد-برد» سیاسی در روابط دوجانبه پاکستان و امریکا دانسته می‌شود.

 

ارتش پاکستان از دفع نفوذ تروریست‌ها در مرز خود با افغانستان خبر داد

 ارتش پاکستان در حالی که از کابل خواست تا به تعهد خود برای مقابله با چالش‌ تروریسم پایبند باشد، اعلام کرد: هفت تروریستی که درصدد رخنه به خاک این کشور از افغانستان بودند، توسط نیروهای پاکستانی کشته شدند.

به گزارش ایرنا از روابط عمومی ارتش پاکستان، اسلام‌آباد مدعی شد که ارتش این کشور تردد مرموزانه یک گروه هفت نفره از تروریست‌ها که قصد نفوذ به خاک پاکستان از خاک افغانستان را داشتند، شناسایی کرده و نیروهای پاکستانی فورا علیه آن دست به اقدام زدند.

در بیانیه ارتش پاکستان آمده است: نیروهای امنیتی طی تبادل آتش با عناصر تروریستی در منطقه مرزی «غلام خان» واقع در وزیرستان شمالی تمام هفت نفر آنان را کشتند و موفق به کشف مهمات و تعدادی زیادی سلاح پیشرفته شدند.

در این بیانیه افزوده شد: پاکستان همواره از دولت موقت افغانستان خواسته تا نسبت به مدیریت موثر مرزها در طرف خود اطمینان دهد. انتظار می رود کابل به تعهدات خود عمل کند و اجازه استفاده از خاک افغانستان برای تداوم حملات علیه پاکستان را به تروریست‌ها ندهد.

پاکستان همسایه غربی خود یعنی افغانستان را به کم کاری در مبارزه با تروریسم به ویژه نیروهای ضدپاکستانی موسوم به تحریک طالبان پاکستان متهم کرده و تاکید دارد که طالبان پاکستانی آزادانه در خاک افغانستان تردد و دست به حملات علیه پاکستان می‌زنند؛ اتهامی که دولت‌های سابق و حکومت سرپرست طالبان در افغانستان را رد می‌کنند.

حکومت سرپرست طالبان در افغانستان با نادرست خواندن اتهامات طرف پاکستانی از اسلام‌آباد خواسته تا به جای متهم کردن همسایگان راهکار مشکلات خود را در داخل جستجو کند.

 

طالبان گلبدین حکمتیار را از دیدار و اظهارنظرهای سیاسی منع کرده است

منابع نزدیک به رهبر حزب اسلامی روز دوشنبه به افغانستان اینترنشنال گفتند که شماری از طالبان به خانه حکمتیار رفته و او را از سخنرانی‌ و دیدارهای سیاسی منع کردند.

فرزند آقای حکمتیار از تایید و رد این موضوع خودداری کرد.

منابع گفتند که در پی انتشار اظهارات گلبدین حکمتیار مبنی اشغال حریم هوایی افغانستان توسط پهپادهای امریکا، شماری از مسئولان طالبان به خانه او رفته و اظهارات او را خلاف اصول خود خواندند.

گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان در دیدار با شماری از اعضای حزب خود در روزهای عید گفت که پهپادهای امریکا در فضای افغانستان می‌گردند و فضای افغانستان اشغال شده است.

آقای حکمتیار گفته است که هیچ‌ نوع حضور و اشغال امریکا در افغانستان را نمی‌پذیرد و از طالبان خواسته بود که اظهارات تام وست را رد کند.

حکمتیار گفت:«تام وست در کانگرس گفته بود که ما حالا در افغانستان حضور استخباراتی فعال داریم. این حرف عادی نیست بلکه سخن یک شخص مسئول است

وی افزود:«تام وست گفته که ما دو میلیارد دالر به طالبان کمک کردیم و طالبان به وعده خود عمل می‌کند.» رهبر حزب اسلامی گفته که طالبان باید همان زمان این اظهارات نماینده امریکا را رد می‌کرد و از طالبان خواست که اظهارات وست را رد کند.

مشخص نیست که رهبر حزب اسلامی به کدام اظهارات نماینده امریکا در امور افغانستان اشاره داشت. اما، پیش از این مقام‌های امریکایی گفته‌اند که امریکا فعالیت گروه‌های تروریستی در افغانستان را زیر نظر دارد.

حکومت امریکا به کمک به پهپادها که در فضای افغانستان می‌چرخند و طالبان هم توان جلوگیری از ورود این هواپیماها به حریم هوایی افغانستان را ندارد، برخی از حملات را در افغانستان انجام داده است. در یکی از این حملات پهپادی، ایمن الظواهری، رهبر القاعده در کابل کشته شد.

نمایندگان جمهوری‌خواه در کانگرس از حکومت بایدن انتقاد کرده اند که او با خروج تمام نیروها از افغانستان، توان نظارت و عملیات علیه گروه‌های تروریستی در افغانستان را از دست داده است.

ممنوعیت دیدار و حتا «بازداشت خانگی» گلبدین حکمتیار در شبکه‌های اجتماعی نیز پخش شده است.

بخش پشتو افغانستان اینترنشنال با حبیب الرحمان حکمتیار، فرزند رهبر حزب اسلامی در تماس شد. او بدون رد یا تایید خبرها درباره پدرش نوشت:«فراز و نشیب در مبارزه سیاسی و مواجه شدن با مشکلات به خاطر گفتن حق در مقابل استبداد و بی قانونی امر طبیعی است

تنش‌ها میان طالبان و رهبر حزب اسلامی اخیرا بالا گرفته است. در آخرین مورد، طالبان او را از خانه‌اش در سرک دارالامان که از زمان امضای توافق‌نامه صلح با حکومت اشرف غنی در آن می‌زیست، بیرون کرد و گفت که این خانه ملکیت وزارت دفاع است.

حکمتیار بارها از سیاست‌ها و رهبری طالبان انتقاد کرده است.

 

نگاه چین به لیتیوم های افغانستان

رقابت های جهانی برای دسترسی بیشتر به لیتیوم که یک جزء حیاتی در صنعت وسایط نقلیه الکترونیکی به حساب می رود، بیشتر توجهات را به افغانستان معطوف کرده است که از آن به عنوان “عربستان دوم از نگاه لیتیوم” یاد می شود.
با تسلط چین بر بازار وسایط نقلیه الکترونیکی، ذخایر وسیع لیتیوم افغانستان به یک نقطه کانونی ژئوپلیتیک تبدیل شده است. پس از خروج ایالات متحده، چین به سرعت وارد عمل شد و مزایای اقتصادی را در بحبوحه تحریم های غرب علیه دولت افغانستان به رهبری طالبان بررسی کرد. اهمیت استراتژیک لیتیوم رقابت ها را تشدید و منطقه را به میدان نبرد برای مانورهای اقتصادی و ژئوپلیتیکی تبدیل کرده است. تعامل و رابطه متقابل پیچیده بین ژئوپلیتیک، انتقال انرژی پاک، و نقش حیاتی لیتیوم در شکل‌دهی آینده حمل‌ونقل در این روایت پرمخاطب آشکار می‌شود.
چین سهم قابل توجهی به میزان ۵۶٫۳ درصد از بازار جهانی وسایط نقلیه برقی را در اختیار دارد. افغانستان که زمین شناسان آمریکایی اغلب از آن به عنوان «عربستان دوم در زمینه لیتیوم» یاد می کنند، به عنوان یک محور بالقوه در این تغییر به سمت انرژی پاک ظاهر شده است.
ذخایر گسترده لیتیوم کشف شده در کوه های افغانستان، به ویژه در ولایت غزنی طی یک بررسی که در سال ۲۰۱۰ انجام شد، نشان داد که چقدر ارزشمند است.
با اعمال تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده بالای دولت افغانستان و محدود ساختن شرکت‌های آمریکایی از سرمایه‌گذاری در این کشور، زمینه برای افزایش مداخله چین فراهم شده است. برای چینی ها، سناریوی کنونی شبیه یک هجمه است. در طول یک سال گذشته، تجار و مقامات دولتی چین به طور مداوم از افغانستان بازدید کرده اند تا معاملات لیتیوم را بررسی کنند و به طور بالقوه آن را برای خود تضمین کنند. این افزایش علاقه منجر به موارد گزارش شده از قاچاق لیتیوم توسط نهادهای چینی شده است. مرز مشترک بین چین و افغانستان (مرز واخان) مسیر زمینی را برای چینی‌ها تسهیل می‌کند و برای انتقال منابع لیتیوم از منطقه مورد استفاده، قابل دسترسی‌تر است.
ذخایر لیتیوم افغانستان به عنوان یک نقطه کانونی در رقابت جهانی برای انرژی پاک شناخته شده است و تسلط چین در بازار وسایط نقلیه برقی، رقابت ژئوپلیتیکی را تشدید خواهد کرد. پیوند طالبان و چین بر پویایی در حال تحول (تعاملات سیاسی) و بر تعامل حیاتی بین انتقال انرژی، ژئوپلیتیک و اهمیت استراتژیک منابع لیتیوم در شکل دادن به ثبات و امنیت منطقه تاکید می کند.

 لینک کوتاهhttps://www.iras.ir/?p=10360

 

ابهام در میزان تولید مواد مخدر افغانستان؛ از گزارش بین‌المللی تا واقعیت میدانی

طبق گزارشات نهادهای بین‌المللی شاهد کاهش تولید مواد مخدر در کشور افغانستان هستیم، در حالی که گزارشات میدانی و رسمی از میزان کشف مواد مخدر در ایران به عنوان مهم‌ترین مسیر ترانزیتی انتقال مخدر حکایت از افزایش میزان صادرات دارد.

به گزارش ایرنا، افغانستان از دیرباز به عنوان مهم ترین و بزرگترین تولید کننده مواد مخدر سنتی در دنیا شناخته می شود و این مقام را از اوایل دهه نود میلادی قرن گذشته (طبق گزارش سازمان ملل از سال ۱۹۹۲) در اختیار دارد. طبق گزارشات نهادهای رسمی داخلی و بین المللی حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد مخدر تولیدی در افغانستان از ایران را برای قاچاق به کشورهای منطقه و به خصوص اروپایی استفاده می کنند.

افغانستان به تنهایی بیش از ۹۰ درصد مخدر تریاک دنیا را تولید می‌کرد. با این وجود در آخرین گزارش دفتر سازمان ملل در امور جرم و مواد مخدر که در ۱۴ آبان ماه سال ۱۴۰۲( ۵ نوامبر ۲۰۲۳) منتشر شد تولید تریاک در افغانستان کاهش ۹۵ درصدی داشته است و این نهاد میانمار را به عنوان بزرگترین کشور تولید کننده تریاک معرفی کرد. این در حالی است که همین نهاد در اواسط سال میلادی گذشته اعلام کرده بود که افغاستان با تولید حدود ۸۰ درصد تریاک دنیا بزرگترین تولید کننده این نوع مواد مخدر است.

طبق گزارش دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل، میزان زمین‌های تحت کشت کوکنار (خشخاش) ۲۸ درصد در این سال بیشتر شد و تولید جهانی تریاک در سال ۲۰۲۲ به میزان ۷ هزار و ۸۰۰ تُن رسید. به عبارت دیگر در این سال میلادی ۶ هزار و ۲۴۰ تن مخدر تریاکی که در جهان توزیع شد تنها در اراضی افغانستان کشت و تهیه شد.

اما اینکه تنها طی یکسال و فقط با اعلام ممنوعیت کشت خشخاش از حاکمیت جدید افغانستان تقریباً به صفر رسیده است، در عمل و نظر می‌تواند غیرواقع گرایانه باشد مگر توجیه منطقی و بر مبنای آمار و گزارشات رسمی باشد که تاکنون هیچ نهادی علتی برای آن اعلام نکرده است.

آمارهای ناهمخوان

همانطور که گفته شد طبق گزارش سازمان ملل تولید تریاک در افغانستان کاهش ۹۵ درصدی داشته است. البته پیشتر «ملا عبدالحق همکار» معاون مبارزه با مواد مخدر وزارت داخلی طالبان در ۳۰ شهریور ۴۰۲ مدعی شد که «کشت خشخاش درافغانستان به صفر رسیده و در یک سال گذشته نیز بیش از ۷۸ هکتار از کشتزار این ماده مخدر تخریب شده‌ است

حال اگر همان گزارش سازمان ملل را محور بررسی قرار دهیم خواهیم دید که در سال ۲۰۲۳ تنها ۳۱۲ کیلوگرم ماده مخدر تریاک تولید شد. اما گزارش ستاد مواد مخدر نهاد ریاست جمهوری نشان میدهد که طی همین سال ۴۴۵ تن مواد مخدر در کشور کشف شده است که البته نسبت به سال قبل کاهش ۱۵ درصدی ترانزیت این مواد را نشان میدهد. البته این کشفیات مربوط به تریاک است و مشتقات مربوط به این مخدر مانند مخدرهای صنعتی را شامل نمی‌شود.

باید به این اعداد نکته دیگری اضافه کرد و آن هم کشف ۹۲ درصدی تریاک جهان در ایران است. اسکندر مومنی دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر شهریورماه پارسال علاوه بر این خبر گفته بود که «میزان‌ تولید تریاک در افغانستان از ۲۰ سال گذشته تا حدود ۲ سال، ۵۰ برابر شده بطوری که براساس آمارهای رسمی سازمان ملل، میزان تولید در این کشور از ۲۰۰ تن به ۹ هزار و ۵۰۰ تن رسیده است

با این حال اینکه میزان تریاک کشف شده در ایران از میزان کل تولید آن بیشتر باشد، از تناقض گویی در آمارهای منتشر شده تولید این ماده مخدر حکایت دارد. ادعایی که از سوی سازمان ملل تکرار شده در حالی که پس از خروج آمریکا از این کشور در سال ۲۰۲۱ عملاً هیچ آمار رسمی بین المللی از افغانستان میدانی نبوده است.

ستاد مبارزه با مواد مخدر کاهش ۱۷ درصدی کشف تریاک را با استناد به گزارش فائو (سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد) ناشی از خشکسالی بی سابقه افغانستان در سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ می‌داند که عملاً استدلالی واقع‌بینانه و بسیار نزدیکتر به واقعیت است.

سوال های بی پاسخ

افغانستان کشوری غنی از مواد معدنی است و با وجود عدم دسترسی به آبهای آزاد از ظرفیت های زیرزمینی دست نخورده و مرغوبی بهره می برد که از لحاظ اقتصادی به آن جایگاه بالقوه ویژه‌ای میدهد. از تاریخچه دقیق کشت تریاک در افغانستان آمار دقیق وجود ندارد اما طبق نگاشته تاریخ نگاران این گیاه قدمتی ۵ هزار ساله داشته و از سمری ها به مصر و سپس از طریق اعراب به مناطقی همچون افغانستان و سپس هند منتقل شده است.

با چنین تاریخچه قدیمی از تولید این مخدر که پایه بخش قابل توجهی از داروها را نیز محسوب می شود، با جمعیتی مواجه هستیم که نسل‌ها از طریق کشت و تولید این مخدر امرار معاش می کنند. آمارها نشان میدهد تقریباً نیم میلیون نفر در افغانستان به طور مستقیم در تولید تریاک اشتغال دارند و ۲ میلیون نفر نیز از این مخدر امرار معاش می کنند. جمعیتی که اگر بخواهیم برای آن کشت جایگزین و یا شغلی متفاوت محیا کنیم سالها زمان لازم است.

حال با توجه به گزارش فائو مبنی بر خشکسالی بی سابقه، اگر ادعای رژیم طالبان و سازمان ملل را بر تقریاً صفر شدن کشت خشخاش بپذیریم، هنوز مشخص نیست چه کشت جایگزینی پس از ممنوعیت تولید تریاک عملی شده است؟

علاوه بر این چگونه میتوان پذیرفت کشوری که تقریباً ۹۰ درصد تولید تریاک جهان را در دست دارد به یکباره و طی یکسال چنین تغییری را ایجاد می‌کند؟ اتفاقی را برای کشورهایی همچون میانمار، مکزیک و دیگر تولیدکنندگان سنتی و صنعتی مخدر تجربه نشده است.

اما ادعای چنین کاهشی از سوی مسئولان مقابله با مواد مخدر کشورمان بارها ردشده و قابل قبول نبوده است. قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر ابتدای تابستان سال گذشته در مورد وعده های طالبان جهت کاهش تولید مخدرها گفت: ادعای حاکمیت مستقر در افغانستان برای کاهش تولید مواد مخدر در حد شعار بوده و در همین حد باقی مانده است.

حال منابع آگاه و دیگر مسئولان حوزه اجرا و سیاست‌گذاری مقابله با مواد مخدر نیز در گفت و گو با خبرگزاری جمهوری اسلامی چنین ادعایی از سوی سازمان ملل و مسئولان افغانستان غیر واقع بینانه می‌دانند. به نظر می‌رسد با توجه به تحلیل آمارها شاهد نوعی گزارش دهی واقع گرایانه هستیم که نه تنها هیچگونه الگویی برای اندازه گیری آن وجود ندارد، بلکه جدیت مقابله با مواد مخدر را نیز به سطح پایینی تقلیل می دهد.

 

بازداشت سخنگوی «حزب التحریر» در افغانستان

به گزارش خبرگزاری تسنیم، حزب التحریر در افغانستان با انتشار بیانیه‌ای در شبکه ایکس اظهار داشت شماری از اعضای آنها از طی دو ماه گذشته توسط نیروهای امنیتی حکومت افغانستان به جرم دعوت و فعالیت و برپایی خلافت اسلامی بازداشت شده‌اند.

این بیانیه افزود «سیف الله مستنیر» سخنگوی حزب التحریر نیز توسط حکومت طالبان بازداشت شده است.

در این بیانیه با انتقاد از حکومت طالبان آمده است نظام حاکم سد راه دعوت به سوی خیر است و باید افراد بازداشت شده را رها کنند.

حکومت طالبان طی سال گذشته دهها نفر از اعضای حزب التحریر را در نقاط مختلف افغانستان به اتهام تبلیغ برای گروه تروریستی داعش بازداشت کرده است.

حزب التحریر که بسیاری از افراد این گروه را در افغانستان تروریستی می‌خوانند با شعار برقراری خلافت اسلامی در بیش از یک دهه اخیر از طریق فضای مجازی، پخش ماهنامه و هفته نامه، تریبون مساجد و حتی در دانشگاه‌های افغانستان فعال بوده است.

مرکز تحقیقی «پیک» پیش از این گزارش داده بود کشورهایی که از گروه تروریستی داعش در افغانستان حمایت می‌کنند با هدف ایجاد پایگاه فکری برای جریان‌های تکفیری ساز، کار تبلیغاتی را از طریق «حزب‌التحریر» در این کشور راه اندازی کرده‌اند.

برخی سران سیاسی و شخصیت‌های افغانستان گفته بودند حزب التحریر با شعار خلافت جهانی اسلام، با ترویج عقاید وهابیت در بین مردم برای گروه‌های تروریستی داعش و النصره سربازگیری می‌کند.

 

ایران: نیروی زمینی ارتش مشغول بستن نوار مرزی ایران و افغانستان است

فرمانده قرارگاه عملیاتی لشکر 77 پیروز ثامن الائمه ایران گفت: طرح بستن نوار مرزهای مشترک ایران و افغانستان که یکی از مهترین پروژه های کشوری به شمارمی رود با بکارگیری از توان مهندسان نیروی زمینی ارتش ایران در حال انجام است.

به گزارش اسپوتنیک به نقل از ایرنا، امیر سرتیپ دوم عبدالرحمان ساسانیان فرمانده قرارگاه عملیاتی لشکر 77 پیروز ثامن الائمه ایران روز پنجشنبه در دیدار با معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرماندار تایباد این کشور افزود: در زمان حاضر هم اکنون همه زیرساختهای لازم برای انجام مراحل مختلف عمرانی این طرح در نقاط مرزی ایران و افغانستان فراهم شده است.

وی ادامه داد: امید است با تلاش و هم افزایی مثال زدنی همه دستگاههای اجرایی و متولی این حوزه، طرح بستن مرزهای ایران و افغانستان در شمال شرق در مدت زمان پیش بینی شده خود به پایان برسد.

فرمانده قرارگاه عملیاتی لشکر 77 پیروز ثامن الائمه ایران گفت: عملیات بستن، از مرز دوغارون به سوی شهرستان/ولسوالی خواف است و این طرح به صورت دیوارکشی به ارتفاع چهار متر و فنس کشی بخش بالایی آن خواهد بود.

ساسانیان افزود: همکنشی و همراهی همه نیروهای مسلح مستقر در مرز دوغارون امنیت پایداری را در این نقطه از کشور برای همه به ارمغان آورده است.

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرماندار تایباد ایران هم در این نشست گفت: به برکت وجود نیروهای مسلح و مرزنشینان امنیت 100 درصدی در مناطق مرزی شرق کشور ایجاد شده که این خود جای شکرگزاری دارد.

محمدرضا رضایی افزود: بدون شک افزایش تعامل و حفظ روابط بین 2 کشور همسایه ایران و افغانستان می تواند در بخشهای مختلف نقش زیادی داشته باشد که باید از این فرصت طلایی در سایر حوزه ها استفاده کرد.

وی ادامه داد: نیروی زمینی ارتش ایران در همه عرصه ها به ویژه محرویت زدایی برای اقتدار و سربلندی کشور ورود کرده و تاکنون از خود کارنامه موفقی به یادگار گذاشته است.

یادآوری می کنیم، که شهرستان/ولسوالی 145 هزار نفری تایباد ایران در 225 کیلومتری جنوب شرقی مشهد 90 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد و به واسطه وجود گذرگاه مرزی دوغارون در این نوار مرزی از اهمیت اقتصادی ویژه ای برخوردار است، مرز دوغارون با قدمت بیش از یک قرن در فاصله 18 کیلومتری جنوب شرقی شهر تایباد و 248 کیلومتری جنوب شرق مشهد واقع شده است.

 

انتقاد دیپلمات طالبان در کراچی از عدم همکاری دولت پاکستان

سرکنسول حکومت طالبان در کراچی اظهار داشت دولت پاکستان برای بازپس گیری املاک بانک ملی افغانستان در این شهر همکاری نمی‌کند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، «عبدالجبار تخاری» سرکنسول حکومت طالبان در کراچی گفت املاک بانک ملی افغانستان غصب شده است.

وی افزود باوجود تلاش‌ها اما وزارت خارجه و پلیس پاکستان برای پس گرفته این املاک همکاری نکرده‌اند.

تخاری در شبکه اجتماعی ایکس نوشت  شبکه اکس نوشت که با مقامات وزارت خارجه پاکستان درحال رایزنی است تا امکلات مربوط به بانک ملی افغانستان را پس بگیرد.

سرکنسول حکومت طالبان در کراچی دو هفته پیش نیز در دیدار با «واجد علی» رئیس گمرکات این شهر پاکستان خواستار آزادی تجهیزات یک موسسه مین روبی شده بود که در یک سال گذشته توقیف شده بود.

این در حالی است که بیشتر مؤسسات مین‌روبی در افغانستان با مشکل کمبود تجهیزات مواجه هستند و آلودگی اراضی افغانستان با مین و مواد منفجر نشده باقیمانده از زمان جنگ‌ها، مشکلات جدی را متوجه جان و مال مردم ساخته است.

 

چه تعداد از "کودکان کار" افغانستانی اند؟

یک رسانه رسمی گزارش داده که «۸۳ درصد کودکان کار و خیابان از اتباع هستند که بین آنها فراوانی افغانستانی‌ها بیشتر است و بیش از ۶۰ درصد از آنها اتباع غیرمجازند.» اگر این آمار را صحیح بدانیم می توان نتیجه گرفت که ادعای سال گذشته مرکز پژوهش های مجلس درباره رقم ۱۵ درصدی کودکان کار ایرانی، دور از واقعیت نیست.

به گزارش  نورنیوز، گروه اجتماعی: وقتی مرداد سال گذشته، مرکز پژوهش های مجلس، گزارشی از پدیده "کودکان کار" در ایران منتشر کرد و مدعی شد که ۱۵ درصد کودکان کشور به نوعی درگیر کار هستند و کودک کار محسوب می‌شوند،‌ موجی از نگرانی و شگفتی در میان مردم و کارشناسان آسیب های اجتماعی شکل گرفت. آن گزارش البته درباره ی اینکه چه تعداد از این رقم،‌ کودکان ایرانی و چه تعداد کودکان اتباع هستند روشن حرف نزده بود اما تخمین ها این بود که بیش از ۶۰ درصد از کودکان کار و خیابان را کودکان اتباع خارجی تشکیل می دهند

حالا یک رسانه رسمی و مرجع گزارش داده که طبق برآوردهای نزدیک به واقع، «۸۳ درصد کودکان کار و خیابان از اتباع هستند که بین آنها فراوانی افغانستانی‌ها بیشتر است و بیش از ۶۰ درصد از آنها اتباع غیرمجازند.» اگر صحت این آمار، عیار بالایی داشته باشد می توان این نتیجه را گرفت که ادعای سال گذشته مرکز پژوهش های مجلس درباره رقم ۱۵ درصدی کودکان کار ایرانی، دور از واقعیت نیست.  

 البته درآن  گزارش آمده بود که حدود ۸ درصد کودکان کشور کار می‌کنند و با احتساب کودکانی که به کار خانگی مشغول اند، حدود ۱۵ درصد از کودکان به این شکل کارگر محسوب می شوند. حدود ۱۰ درصد این کودکان نیز به مدرسه نمی‌روند. عجالتا بیایید چندان در بند این نباشیم که تعداد این کودکان،‌دقیقا یا تقریبا چقدر است. ما با واقعیت مشهود و دل آزاری تحت عنوان "کودکان کار" مواجهیم که فارغ از عدد و آمار، اکنون یک معضل بالفعل بوده و چه بسا در آینده یک بحران بالقوه را رقم بزنند. گزارش مرکز پژوهش ها که مرداد ماه امسال منتشر شد، تأکید می کند که با آنکه بر اساس  قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹، بهره‌کشی اقتصادی از کودکان و نوجوانان جرم انگاری شده، به کار گماردن کودکان همچنان ادامه دارد.  

کودکان کار،‌ مرئی ها و نامرئی ها

برای آنکه به تعریف درستی از کودک کار دست پیدا کنیم، ابتدا باید بدانیم چه محدوده سنی برای کودکی درنظر گرفته شده است. بر اساس مادۀ یک کنوانسیون حقوق کودک که ایران نیز از جمله کشورهای امضا کننده آن است، به هر انسان کمتر از ۱۸ سال کودک گفته می‌شود. بر این اساس هر انسان زیر ۱۸ سال که به کار گرفته می‌شود، "کودک کار" است. حالا می‌شود دید درست‌تری نسبت به آنچه در بازار کار کودکان در حال وقوع است داشت. ممکن است تصویر کودکان و نوجوانانی که عمدتا در شهرهای بزرگ و بویژه تهران مشغول به کارند، آنقدر برای ما تکراری شده باشد که کمتر به آنها توجه کنیم. کودکانی نظیر فروشندگان خیابانی و ضایعات جمع‌کن‌ها که با وجود تعداد بالای آنها، حضورشان عمدتا نادیده گرفته می‌شود و از این رو می‌توان به آنها لقب کودکان نامرئی را داد. البته کودکانی نامرئی‌تر هم وجود دارند که شما آنها را نمی‌بینید

به گفته یکی از فعالان در زمینه کار کودکان، بخشی از کودکان درکارگاه‌های تولیدی مشغول به کار هستند. او در این باره می‌گوید:«صاحبان کارگاه‌ها با وجود آن که می‌دانند به کارگیری کودکان جرم تلقی می‌شود، کودکان را در مشاغل مختلف مثل تراشکاری، ساخت و سر هم کردن قطعات، تولیدی پوشاک و کیف و کفش و غیره به کار می‌گیرند. دلیل آن هم این است که کودکان مزد کمتری می‌گیرند و قراردادی هم با آنها بسته نمی‌شود وکارفرما ازاین فرصت استفاده می‌کند تا به سود بیشتر برسد. این کودکان معمولا درکارگاه‌های غیراستاندارد و با شرایط نامناسب، ساعت‌های طولانی کارمی‌کنند و درآمدی که کسب می‌کنند بسیار ناچیز است. کارفرما درزمان بازرسی کارگاه، کودکان را از جلوی دید بازرسان خارج می‌کند و به این شکل کار خود را قانونی جلوه می‌دهد. با این حساب معمولا آماری که از کودکان کار اعلام می‌شود کمتر از آمار واقعی تعداد آنهاست

اما چه چیزی سبب می‌شود کودکان به کار گمارده شوند؟ این فعال حوزه کودکان در پاسخ می‌گوید:«فقر، مهم‌ترین عامل شیوع کار کودکان است. این کودکان درخانواده‌هایی با وضعیت اقتصادی بسیار نامناسب زندگی می‌کنند. گاهی والدین هم درگیر اعتیاد هستند و کودک مجبور به تأمین هزینه مواد مخدر آنها می‌شود. کودکان کار، خودشان هم درمعرض آسیب اعتیاد و دیگر آسیب‌های اجتماعی قرار دارند. آنها کودکان رها شده‌ای در جامعه هستند که نمی‌توانند از خود دفاع کنند بنابراین به راحتی مورد سوء استفاده قرار می‌گیرند

کودکان اتباع،‌ میدان داران کار 

  سازمان بهزیستی کشور که متولی امر ساماندهی کودکان کار است، قبلا اعلام کرده بود که بیش از ۶۰ درصد از کودکان کار و خیابان را اتباع خارجی اعلام می‌کند اما طبق آمار جدیدی که ایرنا منتشر کرده این عدد به ۸۳ درصد می رسد(ایرنا / ۱۹ فروردین). این در حالی است که عدم اصلاح قوانین و سیاست‌گذاری‌ها در حوزه اتباع، مانع از ساماندهی جدی در حوزه کار کودکان از سوی این سازمان عنوان می‌شود

«کودکانی که به کار جمع‌آوری ضایعات مشغول اند، عمدتا تبعه افغانستان هستند که یا همراه پدر و عموی خود و یا به تنهایی به ایران وارد می‌شوند و در کارگاه‌های جمع آوری ضایعات به کار گرفته می‌شوند

این را یکی دیگر از فعالان اجتماعی می‌گوید که سال‌هاست در حوزه کودکان مشغول تحقیق و پژوهش است. او ادامه می‌دهد:«کودکان افغانستانی گاهی در سنین خیلی پایین و حتی زیر هفت سال با گذر از راه های خطرناک وارد ایران می‌شوند تا به وسیله پیمانکارهای جمع آوری ضایعات به کار گرفته شوند. این شکل از مهاجرت غیرقانونی بعد از وقایع سیاسی افغانستان بیشتر هم شده است. البته در میان کودکان ضایعات جمع‌کن، کودکان ایرانی هم وجود دارد اما بیشتر آنها افغانستانی و تعدادی نیز پاکستانی هستند. زمانی که طرح‌های ساماندهی کودکان کار اجرا می‌شود، این کودکان چون خانواده و متولی ندارند وضعیتی بلاتکلیف پیدا می‌کنند و عمدتا دوباره به خیابان برمی گردند. آنها در شرایط نامناسبی زندگی می‌کنند و محل اسکانشان به صورت گروهی و عمدتا اسفناک است. غیر از عدم دسترسی به تغذیه و بهداشت مناسب، خیلی وقت ها مورد آزار از سوی بزگسالان قرار می گیرند که اثرات ناخوشایند آن همیشه در کل زندگی با این کودکان خواهد بود و ممکن است از خود آنها فردی آزارگر در بزرگسالی بسازد. به همین دلیل لازم است برای تضمین داشتن جامعه‌ای سلامت، به تمام کودکان که کودکان کار هم جزئی از آنها هستند، توجه کافی داشت.» 

بر اساس اعلام مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، در سال ۹۸ تنها در شهر تهران یک سوم زباله‌گردها یعنی چیزی حدود ۴ هزار و ۷۰۰ نفر را کودکان تشکیل می‌دادند که البته در سال ۱۴۰۱ بر اساس آمارها تعداد این کودکان به دلیل افزایش مهاجرت اتباع افغانستانی، به صورت تصاعدی بالا رفته و حتی برخی رشد ۱۰ برابری را برای آن اعلام می‌کنند

ناکامی مزمن در ساماندهی

همزمان با بالا رفتن تعداد کودکان کار و خیابان، طرح‌های ساماندهی این کودکان از سوی بهزیستی و شهرداری اجرا می‌شود که بنا بر شواهد موجود و نیز اعلام متولیان امر، عملا طرح‌هایی شکست خورده‌اند چنانکه احمد احمدی صدر، مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران آذرماه سال گذشته اعلام کرد که با وجود آن که طی یک سال، ۳۲ بار طرح جمع‌آوری این کودکان توسط بهزیستی اجرا شد اما در واقع طرح شکست خورد. البته شهرداری متولی ساماندهی کودکان کار نیست و دراین زمینه در قالب کاهش آسیب کمک می‌کند و به استقرار پایگاه‌های کاهش آسیب کودکان کار می‌پردازد اما همچنان که متولی اصلی یعنی بهزیستی با مشکلات و کاستی‌های فراوانی در ساماندهی کودکان کار مواجه بوده، شهرداری نیز نتوانسته گام‌های چندان اثربخشی در این زمینه بردارد

آذرماه سال پیش،‌ وقتی علیرضا زاکانی، شهردار پایتخت، در نشست تبیین طرح های مدیریت آسیب های اجتماعی کلان شهر تهران، برای توصیف ضرورت ساماندهی به وضعیت کودکان کار،‌از تعبیر "پاک کردن چهره شهر" استفاده کرد، موجی از انتقادها و واکنش های منفی برخاست و شهردار را به درک ناصواب از موضوع آسیب های اجتماعی متهم کرد. منتقدان می گفتند چنین تعابیری، نشان دهنده ناآشنایی مدیریت شهری با نحوه مواجهه با معضلات و آسیب های اجتماعی است و اساسا تداوم پایدار این آسیب ها ریشه در غلبه چنین نگرش ها و رویکردهایی دارد. هرچند مطالعه کامل سخنان زاکانی، می تواند این شبهه را تاحد زیادی رفع کند اما به هرحال، با انتشار آن سخنان و نقدهای گسترده ای که بر ادبیات او وارد شد موضوع کودکان کار که عمدتا در مناطق حاشیه شهرها سکونت دارند دوباره به موضوع روز مباحثات اجتماعی کشور تبدیل شد.  

گرچه بهزیستی متولی اصلی ساماندهی کودکان کار است، اما گروه‌های مردم نهاد و حتی تک تک شهروندان می‌توانند در کاهش آسیب کار کودکان، کارساز باشند. برای این کار لازم است کار کودکان به هیچ عنوان و از سوی هیچ فردی به رسمیت شناخته نشود یعنی بپذیریم که کودکان، کاری جز تحصیل و بازی ندارند و کارکردن کودکان هرگز امری عادی و رایج نیست. شاید با این تصور بتوان کم کم به صورت جدی‌تر عمل کرد و تصویر ناخوشایند کار کودکان را در جامعه تغییر داد.

 

واردات شتر از افغانستان​/ تردد از مرز میلک هنوز هم پرچالش است

به گفته نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران و افغانستان هر چند صادرات ایران به افغانستان در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد داشته اما تردد کامیون‌ها از مرز میلک همچنان کند، پرچالش و هزینه‌بر است.

محمد امتی، نائب رئیس هیات مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره آخرین وضعیت تجارت دو کشور از افزایش صادرات ایران به افغانستان در سال ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: هم وزن و هم ارزش صادرات ایران به افغانستان  در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۰ حدود ۲۰ درصد افزایش داشته است. آمار گمرک هم این رشد را تایید می‌کند

صادرات ایران به افغانستان در سال ۱۴۰۲ 

براساس آماری که اتاق مشترک ایران و افغانستان در اختیار ایلنا قرار داده ارزش صادرات ایران به افغانستان در سال ۱۴۰۲ به یک میلیارد و ۸۶۹ میلیون و ۸۷۲ هزار و ۹۸۱ دلار رسید، همچنین وزن صادرات ۴ میلیون و ۳۷۶ هزار و ۹۱۳ تن بود

این در حالی است که ارزش صادرات ایران به افغانستان در سال ۱۴۰۱، یک میلیارد و ۶۴۷ میلیون و ۱۹۳ هزار و ۶۴۴ دلار و وزن آن ۳ میلیون و ۴۱۴ هزار و ۲۱۰ تن برآورد شد

بنا بر این داده‌ها روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به جز بنزین، گازهای نفتی و هیدروکربورهای گاز مایع، شمش آهن و فولاد غیرممزوج، هیدروکربورهای حلقوی بنزن، تولوئن، اکسلین‌ها، استیرن، اتیل بنزن، کومن، گاز طبیعی مایع شده، کامپاند پلی اتیلن ویژه روکش سیم و کابل با چگالی کمتر از ۹۴ درصد، کف‌پوش‌های غیرمخملی، انواع اوره حتی به صورت محلول در آب، سیب زمینی، روغن و محصولاتی که از تقطیر قطران‌های زغال سنگ در درجه حرارت زیاد به دست می‌آید، اصلی‌ترین گروه‌های کالایی را شامل می‌شوند که از ایران به مقصد افغانستان صادر می‌شود.

واردات ایران از افغانستان در سال ۱۴۰۲ 

آمار رسیده از اتاق مشترک ایران و افغانستان همچنین گویای اینست که ارزش واردات ایران از افغانستان در سال ۱۴۰۲، ۴۲ میلیون و ۶۲۳ هزار و ۸۸۵ دلار بوده است و جو به استثنای بذر، انواع شترها و گونه‌های شتر به استثنای شتر دارای مولد نژاد خالص، انواع نباتات و اجزای مصرفی آنها در عطرسازی و داروسازی، سرب تصفیه شده، گاو گوشتی مولد، بادام زمینی پوست‌کنده، دانه کنجد به استثنای بذر آن، فلفل خرد نشده و نسابیده، سنگ منگنز و کنسانتره آن، طلا به اشکال خام از جمله طلای آبکاری شده با پلاتین برای مصارف غیرپولی اصلی‌ترین کالاهایی است که از افغانستان به ایران می‌آید

تردد از مرز میلک کند است 

با وجود افزایش وزن و ارزش صادرات ایران به افغانستان اما مشکلات موجود در مرز میلک همچنان برقرار است؛ امتی در توضیح بیشتر در این باره به ایلنا گفت: مرز میلک ایران یا نیمروز افغانستان هنوز هم به یک مرز روان تبدیل نشده و تردد بار از آن همچنان با مشکلاتی رو‌به‌روست که جریان تجارت را کند می‌کند، کرایه حمل را بالا می‌برد و هزینه‌های تجارت را گاه تا ۱۰۰ درصد افزایش می‌دهد در نتیجه اینها مرزهای دوغارون و ماهیرود همچنان برای تجارت با افغانستان جذابیت بیشتری دارد

 

پشت پرده حملات تروریستی به مرزهای شرقی با حمایت برخی کشورها

پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان و شبه قاره هند، در گفت‌وگو با ایکنا درباره حملات اخیر گروه تروریستی جیش‌الظلم به مرزهای شرقی، گفت: واقعیت این است هر گروه چریکی که ادعایی علیه کشوری دارد و وارد نبرد مسلحانه می‌شود، طبیعتاً باید حامیانی به لحاظ مالی، تسلیحاتی و آموزشی داشته باشد تا آن را تأمین کند.

وی ادامه داد: اگر از این زاویه نگاه کنیم در دو کشور همسایه؛ پاکستان و افغانستان، علی‌القاعده باید به نوعی ارتباطی میان این گروه‌ها با این حکومت‌ها یا جناح‌هایی از صاحبان قدرت وجود داشته باشد. از سوی دیگر اگر دولت و حکومت رسما این ارتباط را نداشته باشند، جناح‌هایی از قدرت به ویژه در دستگاه‌های استخباراتی و امنیتی هستند با این گروه‌های تروریستی در ارتباط هستند

ملازهی بیان کرد: در ارتباط با جیش‌الظلم دو نگاه وجود دارد؛ اولاً این گروه تروریستی در مناطقی از بلوچستان پاکستان حاکم است که دولت پاکستان، حاکمیت کاملی بر آن ندارد و خلأ قدرت در آن منطقه وجود دارد. دوماً به لحاظ قومی، بلوچ‌ها هم در این طرف مرز و هم در آن طرف مرز، مستقر هستند و با یکدیگر ارتباط قومی دارند. لذا برداشت دیگر این است که ممکن است دولت‌ها در امور آنها دخالت نکنند پس گروه جیش‌الظلم به شکلی می‌تواند در آن مناطق فعال باشد

کارشناس مسائل افغانستان و شبه قاره هند تصریح کرد: قطعاً از سوی دیگر این‌ چنین حملات گسترده‌ نمی‌تواند بدون حمایت کشورهای دیگر صورت گیرد. نظر برخی از تحلیلگران در ایران این است که یک نوع همزمانی بین حرکت تروریستی در چابهار و راسک و حمله موشکی رژیم صهیونیستی به بخشی از کنسولگری ایران در دمشق و شهادت تعدادی از سرداران سپاه وجود دارد و این دو جریان تروریستی را در ارتباط با یکدیگر می‌دانند.

ملازهی با تأکید بر اینکه برداشت فوق خیلی واقع‌بینانه نیست، اظهار کرد: اینگونه عملیات به پیش‌بینی، برنامه‌ریزی، انتقال صلاح و امکانات نیازمند است تا اتفاق بیفتد.

عملیات گسترده تروریستی نیازمند پیشتیابی سایر کشورها

این تحلیلگر مسائل افغانستان و شبه‌ قاره هند تصریح کرد: تحلیل دیگر این است که جیش‌الظلم از طریق تحریک طالبان پاکستان دست به چنین اقدامی زده و یا جیش‌الظلم و داعش خراسان چنین اقدام تروریستی را انجام داده‌اند که اینها نشانه وجود یک نوع تشتت تحلیل است

وی با اشاره به حمله موشکی سپاه در دی‌ماه ۱۴۰۲ به کوه سبز واقع در ایالت بلوچستان پاکستان و واکنش دولت پاکستان به این اقدام گفت: در آن هنگام مناسبات ایران و پاکستان به شدت تحت تأثیر قرار گرفت. پاکستانی‌ها مدعی هستند ارتش آزادی‌بخش پاکستان، یک گروه رادیکالی قومی است که علیه ارتش پاکستان می‌جنگد و برای استقلال بلوچستان از پاکستان وارد جنگ مسلحانه شده است و مدعی است که جیش‌الظلم در ایران پایگاه دارد و در مقابل آن نیز ایران این ادعا دارد که جیش‌الظلم در پاکستان پایگاه دارد اما واقعیت این است که به دست آوردن اطلاعات دقیق از این جریانات تروریستی، سخت و مشکل است چون اینگونه کارها، کارهای استخباراتی است و معمولا اطلاعات به بیرون درز پیدا نمی‌کند و بیشتر تحلیل‌ها در این قضایا براساس شواهد است.

ضرورت توجه به حل مسائل داخلی

وی ادامه داد: راه‌حل رفع این مشکلات، ارتقای نگاه توسعه‌ای، ساخت جاده و ایجاد امکانات و شغل در کنار افزایش نگاه نظامی و امنیتی ایران در این منطقه است.

وی با بیان اینکه به نظر می‌آید جنبه خارجی این موضوع شاید بتواند از طریق توسعه مناسبات با پاکستان و افغانستان کاهش پیدا کند، افزود: واقعیت این است که تا مشکلات داخلی در آن منطقه حل نشود امکان رفع معضل اقدامات گروه‌های تروریستی نیست.

وی در پاسخ به این سؤال که این دست حملات چه میزان نشان‌دهنده نیاز ایران به تقویت نیروهای امنیتی و نظامی در این مناطق است، گفت: بخشی از حفظ مرزها به نیروهای نظامی بستگی دارد اما اگر انتظار داشته باشیم که پاکستان و افغانستان بتوانند مرزها را کنترل کنند، انتظار واقع بینانه‌ای نیست.

ملازهی در پایان تأکید کرد: برای دولت پاکستان، مشکل مرزهای ایران و پاکستان در اولویت نیست. بلکه مشکلش مرزهای هند و کشمیر و یا خط مرزی افغانستان است و در این منطقه نیروهایش متمرکز نیستند و در این منطقه خلأهایی است که مشکلی را برای نفوذ و رفت و آمد ایجاد می‌کند. ایران، طرح‌هایی دارد که مرزهای را دیوار کشی کند و ... اما برداشت من این است که اگر هزینه دیوارکشی، خرج عمران منطقه شود، بیشتر جواب داده می‌دهد

 

۸۳ درصد کودکان کار از اتباع هستند

ایرنا- طبق برآوردها ۸۳ درصد کودکان کار و خیابان از اتباع هستند که بین آنها فراوانی افغانستانی‌ها بیشتر است و بیش از ۶۰ درصد از آنها اتباع غیرمجازند.

موضوع کودکان کار و خیابان در کشور در سال‌های اخیر مانند گره کور یک کلاف، بین سازمان‌های مختلف، سردرگم مانده است. مساله‌ای که همواره از زاویه نقض حقوق کودک، ربوده شدن دنیای معصومانه کودکی، سوءاستفاده جنسی، اعتیاد، بازماندن از تحصیل و استثمار از سوی منفعت طلبان به آن پرداخته شده است.

بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان بهزیستی کشور، بیش از ۴۴ یا ۴۵ درصد از کودکان کار با بُعد خانوار بین ۴ تا ۶ نفر هستندمسئولان بارها اعلام کرده‌اند که هر یک ریال کمک به کودکان کار، منجر به فرو رفتن این کودکان در گرداب مشکلات و سلب امکان توانمندسازی آنها خواهد شد.

برخی کارشناسان درآمد خوب را از دیگر علل افزایش کار اتباع ذکر کرده‌اند. براساس برخی بررسی‌های میدانی، خانواده دارای چهار فرزند، ماهانه ۶۰ میلیون تومان درآمد از طریق کودک کار و خیابان، کسب می‌کند.

در حالی که کشور پیشرفته‌ای مانند ژاپن با وجود سالمندی جمعیت و رشد منفی جمعیت حاضر به پذیرش و ادغام مهاجران نیست؛ ایران به عنوان کشور در حال توسعه به دلیل حس نوع‌دوستی و مهمان‌نوازی، پذیرای شمار زیادی از اتباع افغانستان شده است که فرزندان زیادی دارند و عده‌ای از آنها از این تعداد فرزندان پرشمار، برای کار در خیابان استفاده می‌کنند.

بررسی داده‌های منتشرشده در مرکز آمار ایران نشان می‌دهد تعداد تولدها از مادران غیرایرانی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۶ بیش از ۷۰ درصد افزایش یافته است.

 

آغاز رزمایش نیروهای مسلح تاجیکستان و روسیه در ختلان

وزارت دفاع روسیه از آغاز رزمایش دوجانبه نیروهای مسلح روسیه با حضور پرسنل نظامی محلی در تاجیکستان خبر داد.

به گزارش ایرنا به نقل از رسانه‌های تاجیکستان، این وزارتخانه اعلام کرد: یگان‌های پایگاه نظامی ۲۰۱ منطقه نظامی مرکزی مستقر در تاجیکستان نیروهای نظامی روسیه شرکت‌کننده در این رزمایش است.

بر اساس این گزارش، یگان‌های نیروهای کوهستانی، تانک، توپخانه، یگان‌های اطلاعاتی، متخصصان حفاظت در برابر حملات شیمیایی، امنیت رادیویی الکترونیکی، گروه هلیکوپتر در این رزمایش شرکت خواهند کرد.

این رزمایش، سازماندهی استفاده از نیروهای مسلح برای انهدام گروه‌های تروریستی و نیز آمادگی نیروها برای انجام وظایف در شرایط کوهستانی موضوع آموزش و تجربه عملی را شامل می‌شود.

نیروهای نظامی روسیه و تاجیکستان همچنین رزمایش‌هایی در خصوص مدیریت یگان‌های حفاظت از مرزها و حذف افرادی که به صورت غیرقانونی از مرز عبور کرده اند، اجرا می‌کنند.

این رزمایش‌ها تا ۱۸ آوریل ۲۰۲۴ (۳۰ فروردین ۱۴۰۳) ادامه دارد.

پایگاه نظامی ۲۰۱ مستقر در تاجیکستان، بزرگ‌ترین مرکز نظامی روسیه در خارج از مرزهای این کشور است. این پایگاه به موتورهای حامل سلاح‌های زرهی، توپخانه، واحدهای شناسایی، نیروهای پدافند هوایی، نیروی مقابله با حمله‌های شیمیایی و بیولوژیکی و نیروهای سیگنال‌دهنده مجهز است.

روسیه و تاجیکستان این پایگاه را حدود یک دهه پیش احداث کردند و قرار است تا ۲۰۴۲ فعال باشد.

از زمان به‌قدرت رسیدن طالبان در افغانستان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، این چندمین بار است که نیروهای روسیه و تاجیکستان رزمایش مشترک در نزدیکی مرز با افغانستان برگزار می‌کنند.

کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی از افزایش تهدیدها از جانب افغانستان نگرانند و بر همکاری مشترک برای دفع این تهدیدها تاکید دارند. تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان، بلاروس و روسیه در سازمان پیمان امنیت جمعی‌ عضویت دارند.

تاجیکستان و روسیه بیش از هر عضو دیگر سازمان پیمان امنیت جمعی، تحولات افغانستان را دنبال می‌کنند.

طالبان نگرانی از نفوذ تروریست‌ها از افغانستان را به کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی، بی‌اساس می‌خواند و می‌گوید که به هیچ گروهی اجازه نمی دهد که از خاک افغانستان علیه کشوری دیگری استفاده کند.

سیل در افغانستان؛ ده‌ها نفر کشته شدند

اندپندنت فارسی : وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث طبیعی طالبان اعلام کرد که در نتیجه سرازیر شدن سیل طی هفت روز اخیر در این کشور، ۷۰ تن کشته و ۵۶ نفر زخمی شده‌اند. 

جانان سایق، سخنگوی این وزارتخانه، گفت که در نتیجه این سیلاب‌ها، بیش از دو هزار و ۵۰۰ خانه مسکونی ویران شده و بیش از دو هزار راس دام تلف شده‌اند و ساختمان چهار مدرسه نیز تخریب شده است.  

او گفت که بارندگی شدید و وقوع سیل به باغداران و صاحبان زمین‌های کشاورزی خسارت زده و بررسی‌های آن‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۹۵ هزار هکتار زمین تخریب شده است.  

این مقام طالبان وعده داد که در هماهنگی با نهادهای امدادرسان خارجی تلاش می‌کنند که به آسیب‌دیدگان از سیل کمک کنند، اما مشخص نکرد به این آسیب‌دیدگان تاکنون چه کمک‌هایی شده است.  

عبدالرازق، یکی از ساکنان استان بادغیس، به ایندیپندنت فارسی گفت که وقوع سیل در اوایل هفته جاری در شهرستان قادس، قسمتی از زمین‌های کشاورزی او را تخریب کرده است. او افزود که هیچ کمکی به آن‌ها صورت نگرفته است و شماری از خانه‌های مسکونی نیز تخریب شده‌اند.  

جمعه گل، یکی دیگر از ساکنان بادغیس، هم به ایندیپندنت فارسی گفت که شنبه هفته جاری یکی از ساکنان شهرستان مقر در سیل غرق شده و جسدش هم پیدا نشده است. او افزود: «شماری از خودروها هم در شهرستان مقر در سیل گیر کرده بودند که با کمک مردم نجات داده شدند. سیل همواره از مردم بادغیس قربانی می‌گیرد اما این سیلاب‌ها مهار نمی‌شود تا مانع کشته شدن مردم و تخریب زمین‌های کشاورزی شوند.» 

سازمان هواشناسی افغانستان که زیرنظر طالبان است، روز چهارشنبه ۲۹ فروردین پیش‌بینی کرد که بارش باران در استان‌های هرات، فراه، نیمروز، هلمند، قندهار، زابل، پکتیکا، خوست، پکتیا، غزنی، بامیان، دایکندی، ارزگان و غور ادامه یابد.  

شهروندان افغانستان از افزایش تلفات ناشی از وقوع سیل نگران‌اند. با روی کار آمدن رژیم طالبان، کشورهای غربی اجرای پروژه‌های توسعه‌ای را در افغانستان متوقف کردند و این باعث شد وقوع حوادث طبیعی از جمله سرازیر شدن سیل، خسارات جانی و مالی را افزایش دهد. حکومت طالبان تحت تحریم کشورهای غربی قرار دارد و این بر فعالیت نهادهای امدادرسان هم تاثیر منفی گذاشته است. ممنوعیت کار زنان در نهادهای امدادرسان هم به کاهش کمک‌ این نهادها انجامیده است. 

افغانستان زیرساخت‌های لازم برای مقابله با حوادث طبیعی را ندارد و به همین دلیل، آمار تلفات انسانی در این حوادث زیاد است. رژیم طالبان هم قادر به توسعه زیرساخت‌ها نیست و بیشتر برای امور نظامی هزینه می‌کند.   

طالبان هرچند اخذ مالیات از مردم و تجار را افزایش داده‌اند، به ارائه خدمات به مردم اهمیتی نمی‌دهند و شهروندان افغانستان از ترس بازداشت و شکنجه طالبان قادر به اعتراض نیستند.  

با سرنگونی حکومت پیشین در اوت ۲۰۲۱، بخش زیادی از نیروی مختصص افغانستان کشور را ترک کردند و طالبان نیز با برکناری برخی از کارکنان، افراد وابسته به خود را جایگزین نیروهای متخصص در ادارات دولتی کردند. این اقدام طالبان که مغایر با عملکرد حکومتی کارآمد و پاسخگو به مردم است، تاثیر منفی شدیدی بر زندگی مردم داشته است.    

 

حکومت سابق افغانستان زمینه فرار داعشی‌ها را فراهم کرد

معاون نظامی اداره تنظیم امور زندان‌های هیئت حاکمه افغانستان اعلام کرد مقامات حکومت سابق در حین تصرف کابل توسط طالبان، زمینه فرار داعشی‌های زندانی را فراهم کردند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، «قاری حبیب‌الله بدر» معاون نظامی اداره تنظیم امور زندان‌های حکومت طالبان در گفتگو با «شمشاد» اظهار داشت مقامات حکومت سابق در زمان به قدرت رسیدن مجدد امارت اسلامی در کابل، زمینه فرار داعشی های زندانی را از زندان ها را فراهم کرده بودند.

به گفته بدر، در آن زمان حدود 600 داعشی از زندان «پلچرخی» در کابل فرار کردند و اکنون بیشتر آنها دوباره بازداشت شده و به نهادهای قضایی سپرده شده‌اند.

وی در ادامه با رد گزارش‌های مربوط به زندان‌های شخصی در افغانستان گفت هیئت حاکمه به کسی اجازه نخواهد داد زندان شخصی بسازد و مردم را محاکمه کند.

معاون نظامی اداره تنظیم امور زندان‌های حکومت طالبان درباره شمار زندانیان در افغانستان گفت: ما در تمام زندان‌های کشور 21 هزار زندانی داریم که از این تعداد 1400 نفر زن هستند.

بدر گفت: حدود 40 زندانی خارجی هم در افغانستان هستند که به اتهام جرایم مختلف دستگیر شده‌اند، آنها از برخی کشورهای همسایه مانند پاکستان هستند.

این مقام حکومت طالبان همچنین تاکید کرد در افغانستان زندان سیاسی نداریم.

گفتنی است اخیراً به دستور رئیس طالبان و به مناسبت عید فطر 3 هزار نفر از زندان‌های سراسر افغانستان آزاد شدند.

 

اعلام آمادگی چین برای کمک به پناهجویان اخراج شده از پاکستان

وزارت خارجه حکومت طالبان در پیامی اظهار داشت چین برای کمک به پناهجویان افغان اخراج شده از پاکستان اعلام آمادگی کرده است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، «حافظ ضیاء احمد تکل» معاون سخنگوی وزارت خارجه حکومت طالبان گفت چین برای کمک به پناهجویان اخراج شده از پاکستان اعلام آمادگی کرده است.

وی در گفتگو با «باختر» اظهار داشت دولت چین متعهد شده است که 100 میلیون ین برای پناهجویان اخراج شده از پاکستان کمک کند.

سخنگوی وزارت خارجه حکومت طالبان خاطرنشان کرد مقامات چینی این اعلام آمادگی را در سومین نشست معاونان سیاسی وزارت خارجه پکن و کابل مطرح کردند.

باوجود واکنش‌های گسترده اما دولت پاکستان 15 آوریل را آغاز روند دوم اخراج پناهجویان افغانستان اعلام کرد.

بر اساس گزارش رسانه‌های پاکستانی در مرحله دوم اخراج اجباری پناهجویان افغان، قرار است 800 هزار نفر به افغانستان بازگردند.

پاکستان ابتدا روند اخراج مهاجرانی را آغاز کرد که هیچ مدرک اقامتی و مهاجرتی با خود نداشتند، در مرحله جدید قرار است مهاجران دارای کارت شهروندی افغانستان اخراج شوند و در مرحله سوم پناهجویانی اخراج خواهند شد که کارت مهاجرت سازمان ملل را دارند.

نهادهای امدادرسان گزارش می‌دهند پناهجویان اخراجی با کمبود سرپناه، غذا و فرصت‌های شغلی در افغانستان روبه‌رو هستند.

 

 

 

 

 


 

 



بالا

بعدی * صفحة دری * بازگشت